سود سرمایهگذاری در بورس چقدر است؟
اصلی‌ترین سوال هر فردی که وارد بازار بورس می‌شود این است که سرمایهگذاری در این بازار چقدر سود دارد. سرمایهگذاران در پی فرصت های سرمایهگذاری هستند تا علاوه بر حفظ ارزش دارایی خود، از آن سود هم به دست آورند. ولی نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که نمی‌توان توقعی غیرواقعی از سوددهی بورس داشت. پس انتظار ما از سود سرمایهگذاری در این بازار باید چقدر باشد؟
چرا سرمایهگذاری در بورس؟
از زمان‌های قبل، سپرده‌گذاری بانکی یکی از شیوه‌های سرمایهگذاری بوده است. این روش قابل‌اعتماد است. چرا که مردم به بانک‌ها به چشم نهادهای مالی معتبر نگاه می‌کنند. از این رو ریسک نکول در این نهادهای مالی کم است. اما نکته مهم این‌جاست که نرخ بهره نسبت به نرخ تورم پایین‌تر است. به همین دلیل است که از طریق سپرده‌گذاری دارایی در بانک، سود چندانی حاصل نمی‌شود. این دلیل به اندازه کافی محکم است تا افراد به دنبال روش‌های دیگری بروند.
سرمایهگذاری در بازار بورس یکی از همین شیوه‌هاست که اتفاقا سود فراوانی نیز می‌توان از آن کسب کرد. استقبال فراوان مردم از بورس موجب شده است که به آینده این بازار مالی بیش از پیش امیدوار شویم. اکنون به جرات می‌توان گفت که بورس به میزان زیادی وارد زندگی مردم شده است. اما برای بهره‌مندی از سود سرمایهگذاری در بورس، باید ابتدا به برخی نکات توجه کرد. در این میان سازوکار این بازار و مقایسه عملکرد آن با سایر بسترهای مالی امر مهمی است. اصول سرمایهگذاری در بورس را هم باید مد نظر داشت و به آن پایبند بود.
شیوه‌های سرمایهگذاری در بورس
سرمایهگذاری در بورس می‌تواند به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام شود:
سرمایهگذاری مستقیم
نخستین شیوه نیازمند حضور مستقیم افراد است. یعنی سهام‌داران به طور مستقیم اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می‌کنند. اگر می‌خواهید به این شیوه عمل کنید، باید به یک کارگزاری مراجعه و اقدام به تهیه کد بورسی کنید. زمانی که کد بورسی خود را دریافت کردید، می‌توانید معاملات خود را آغاز کنید. لازم است که مبلغ مورد نظر برای خرید سهام را به حساب کارگزاری مربوطه واریز کنید.
افرادی که به این شیوه وارد بازار بورس می‌شوند، باید بر این بازار مسلط باشند. یعنی لازم است که پیش از هر گونه اقدامی، با بورس به صورت کامل آشنا شوند و اطلاعات مورد نیاز را کسب کنند. به علاوه سرمایهگذاران باید سبد سهام خود را مدام بررسی کنند تا بتوانند از وضعیت سرمایهگذاری خود و به طور کلی بازار آگاه شوند. مشخص است که چنین امری زمان زیادی را می‌طلبد.
سرمایهگذاری غیرمستقیم
اما روش دیگری نیز در این خصوص وجود دارد. این شیوه سرمایهگذاری غیرمستقیم است. یعنی افراد میتوانند به صورت غیرمستقیم و توسط کارشناسان خبره، دارایی خود را مدیریت کنند. این روش در مقایسه با روش پیشین ریسک کمتری دارد. به علاوه، نیازمند زمان و دانش بورسی نیست. به این ترتیب سود سرمایهگذاری در بورس نیز قابل اطمینان‌تر خواهد بود.
صندوق‌های سرمایه گذاری و موسسات سبدگردانی دو نهادی هستند که می‌توانید برای سرمایه گذاری غیرمستقیم به آن‌ها مراجعه کنید. این شرکت‌ها در صورتی معتبر هستند که از سازمان بورس مجوز داشته باشند.
این شرکت‌ها متشکل از تیم‌های متخصصان و افراد حرفه‌ای هستند. صندوق‌های سرمایهگذاری دارایی‌ها و سرمایه‌های مختلف را در یک‌جا جمع می‌کنند. به این ترتیب تعداد زیادی از سرمایهگذاران به طور مشترک از سود سرمایهگذاری در بورس بهره‌مند می‌شوند.
سبدگردانی نیز یک خدمت اختصاصی است که به صورت انفرادی برای هر یک از سرمایه گذاران انجام می‌شود. افرادی که سرمایه‌های زیادی دارند، میتوانند به این شیوه وارد فرصت های سرمایهگذاری شوند و به سود برسند. سرمایهگذاران با توجه به روشی که برای سرمایهگذاری برمی‌گزینند، میتوانند بازدهی‌های متفاوتی در این بازار داشته باشند.
بیشتر بخوانید
حداقل میزان سرمایهگذاری در بورس
برای این‌که در بورس سرمایهگذاری کنید، نیاز به سرمایه زیادی ندارید. اگر افراد بخواهند به روش مستقیم و از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین خرید خود را انجام دهند، باید حداقل ۵۰۰ هزار تومان به حساب کارگزاری خود واریز کنند.
البته افزون بر این مبلغ، باید هزینه کارمزد معاملات را هم در نظر گرفت که مبلغ زیادی نیست. تا اواخر سال ۱۳۹۷، این مبلغ برابر ۱۰۰ هزار تومان بود که بر اساس مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار افزایش پیدا کرد.
اما اگر سرمایه گذاران بخواهند سفارش خود را به صورت تلفنی یا حضوری ارائه کنند، محدودیتی وجود ندارد. یعنی آن‌ها میتوانند به هر میزان و با هر مبلغی سرمایهگذاری کنند.
حداقل و حداکثر سود سرمایهگذاری در بورس چقدر است؟
سوالات فراوانی در خصوص سرمایهگذاری وجود دارد. اما یکی از مهم‌ترین این سوالات به میزان سود سرمایهگذاری در بورس مربوط است. سرمایهگذاران می‌خواهند محدوده سود ممکن را بدانند و اطلاعاتی در خصوص نحوه محاسبه سود به دست آورند.
با توجه به آن‌که در بورس ایران دامنه نوسان پنج درصدی وجود دارد، بیشترین میزان سود در یک روز برابر است با مثبت پنج درصد. به همین ترتیب بیشترین میزان ضرر نیز منفی پنج درصد خواهد بود.
در بازارهای جهانی و بین‌المللی چنین دامنه نوسانی وجود ندارد. همچنین امکان ندارد که سرمایه در چند روز چند برابر شود. اما این احتمال وجود دارد که شخصی در یک روز سرمایه‌اش را کاملا از دست بدهد و یا سود هنگفتی نصیبش شود.
تفاوت سوددهی بورس‌های بین‌المللی با بورس ایران
در بورس‌های جهانی متغیرها و عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند بر قیمت سهام اثر بگذارند. از آن‌جا که کشورهای مختلف به هم وابسته هستند، به محض ایجاد یک تغییر کوچک در یکی از این متغیرها، نوسان قیمت در این بازار های بین‌المللی بیشتر خواهد بود. اما بورس ایران یک بازار داخلی است. پس اتفاقات بورس‌های جهانی اثر کمتری بر بورس ایران می‌گذارد.
به عنوان مثال از آغاز انتشار ویروس کرونا تا کنون، بورس‌های شانگهای، پکن، نیویورک و سایر بورس‌های جهانی کاهشی چشم‌گیر داشته‌اند. این کاهش در سهام شرکت‌های فعال در حوزه گردشگری و توریستی و همچنین محصولات لوکس بیشتر به چشم می‌آید.
در طی این افت، ضررهای فراوانی گریبان‌گیر افراد بسیاری شد. همین اتفاق (یعنی انتشار و شیوع ویروس کرونا) تاثیر بسیار اندکی بر بورس ایران داشت. در این برهه از زمان، بورس ایران شاهد ورود نقدینگی بود. همچنین با تکیه بر حمایت سرمایهگذاران، نه تنها کاهشی در این بورس دیده نشد، بلکه رشد خوبی نیز اتفاق افتاد.
همان‌طور که گفتیم دامنه نوسان در بورس ایران مثبت و منفی پنج درصد است. البته این محدوده در تابلوهای مختلف بازار پایه فرابورس متفاوت است. وجود این دامنه بازار را از تلاطم‌های نوسان در امان نگه می‌دارد. این امر به ویژه در زمان‌های رشد یا کاهش شدید ارزش سهام بسیار مهم است. به این ترتیب این دامنه نوسان از افت قیمت جلوگیری می‌کند.
نحوه محاسبه سود در بورس
سود سرمایهگذاری در بورس به صورت مرکب محاسبه می‌شود. این امر یکی از نکات بسیار جالب توجه در این بازار است. به همین دلیل است که فرصت‌‌های سرمایهگذاری در این بستر را نباید به آسانی از دست داد.
اگر شما مبلغ ۱۰ میلیون تومان را در بانک به صورت سپرده امانت بگذارید، سود سرمایه‌تان تنها با توجه به میزان اولیه دارایی یعنی همان ۱۰ میلیون تومان محاسبه می‌شود. یا اگر سکه، طلا یا ارز خرید می‌کنید تا سرمایه خود را افزایش دهید، زمانی که قیمت این دارایی‌ها افزایش می‌یابد، به میزان اختلاف میان قیمت خرید و قیمت روز می‌توانید سود به دست آورید.
اما با سرمایهگذاری در بورس، سودهای بعدی با توجه به کل مبلغ (اصل دارایی + سود حاصل) محاسبه می‌شود. این مساله نشان می‌دهد که سود سرمایهگذاری در بورس مرکب است. با ارائه مثالی این مطلب را شفاف‌تر بیان می‌کنیم.
فرض کنید که امروز مبلغ ۱۰ میلیون تومان را در یک سهم سرمایهگذاری کرده‌اید. این‌طور در نظر بگیرید که در روز آینده شاهد افزایش پنج درصدی قیمت در نماد مذکور خواهید بود. به این ترتیب سرمایه‌تان برابر شده با ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان. اگر روند سهم هم‌چنان روبهرشد باشد، پنج درصد بعدی بر روی کل مبلغ یعنی همان ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان محاسبه خواهد شد؛ یعنی مبلغ ۵۲۵ هزار تومان. اکنون کل دارایی شما ۱۱ میلیون و ۲۵ هزار تومان خواهد بود. به همین ترتیب می‌توان سود روزهای آتی را نیز محاسبه کرد.
۱۰،۵۰۰،۰۰۰ = ۵% * ۱۰،۰۰۰،۰۰۰
۱۱،۰۲۵،۰۰۰ = ۵% * ۱۰،۵۰۰،۰۰۰
فرمول محاسبه سود مرکب
کل سرمایه = تعداد[ (نرخ سود سالیانه/ تعداد دفعات مرکب شدن سود) + ۱ ] * اصل سرمایه
البته آن سمت قضیه یعنی ضرر و زیان را نیز باید دید. این امر در ضرر و زیان نیز وجود دارد. یعنی اگر روز اول قیمت سهم منفی پنج درصد افت پیدا کند، روز آینده ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهید داشت. به همین ترتیب با یک منفی پنج دیگر، دارایی شما به ۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان خواهد رسید.
اصول سرمایهگذاری در بازار بورس
ریسک و خطر جزء جدایی‌ناپذیر بازار بورس است. اگر قصد دارید با ورود به این بازار در فرصت های سرمایهگذاری شانس خود را امتحان کنید، باید از دانش و آشنایی کافی در این زمینه برخوردار باشید. در غیر این صورت نمی‌توانید سودی از بازار بورس کسب کنید.
بیشتر بخوانید
اگر بازار روبهرشد باشد و قیمت‌ها صعودی باشند، کسب سود سرمایهگذاری در بورس محتمل است. اما در زمانی که بازار روندی نزولی در پیش می‌گیرد، دیگر نمی‌توان به صورت تصادفی و از روی بخت و اقبال به سود رسید. به همین دلیل است که آشنایی با سازوکار بورس و همچنین عمل به اصول سرمایهگذاری، پیش‌نیاز ورود به این بازار است. در ادامه چند اصل مهم در سرمایهگذاری در بازار بورس را با هم مرور می‌کنیم.
به بازار بورس به دید منبع درآمد اصلی نگاه نکنید
این اصل یکی از مهم‌ترین مواردی است که توجه به آن ضروری است. سود سرمایهگذاری در بورس را نباید و نمی‌توان به عنوان یک منبع درآمد اصلی و مطمئن در نظر گرفت. درست است که می‌توان به صورت روزانه یا ماهانه سودی از سهام به دست آورد، اما این امر به آن معنا نیست که می‌توان این سود را به عنوان منبع درآمد اصلی قلمداد کرد.
اولین مساله‌ای که افراد مجرب در بورس به سایرین می‌گویند این است که پول مازاد و اضافی خود را به بازار بورس بیاورید. یعنی با فروش ملک و ماشین و طلا در این بازار سرمایهگذاری نکنید. چرا که این بازار با نوسان گره خورده است و حضور در آن پرریسک است.
درست است که سود سرمایهگذاری در بورس زیاد است، اما ضرر آن نیز قابل توجه است. اگر می‌خواهید حضوری موثر در این بازار داشته باشید، باید در کنار حرفه نخست خود، به بازار بورس به چشم یک موقعیت ثانویه بنگرید.
آموزش ببینید و اطلاعات کسب کنید
نخستین قدم برای ورود به بازار بورس و فرصت‌‌های سرمایهگذاری به دست آوردن اطلاعات است. لازم است که ابتدا با سازوکار بورس آشنا شوید و سپس خرید و فروش انجام دهید. در بازارهای بورس دارایی‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان در آن‌ها سرمایهگذاری کرد. منظور دارایی‌هایی نظیر سهام، حق تقدم سهام، اوراق مشتقه (قراردادهای اختیار معاملاتی و قرارداد آتی)، اوراق مشارکت و … است.
هر یک از این دارایی‌ها شیوه معاملاتی مختلفی دارند. پس به همین دلیل است که آموزش و آگاهی موجب می‌شود که بتوانیم سرمایه خود را حفظ کنیم.
بازه سرمایهگذاری خود را مشخص کنید
اگر به دنبال کسب سود از سرمایهگذاری در بورس هستید، حتما باید محدوده زمانی سرمایهگذاری خود را از پیش تعیین کنید. منظور بازه زمانی است که برای سرمایهگذاری در نظر می‌گیرید.
استراتژی‌های افراد مختلف از این منظر می‌تواند بسیار با هم متفاوت باشد. ممکن است فردی تمایل به سرمایهگذاری کوتاه‌مدت داشته باشد و ریسک این روش را هم به جان بخرد. در این صورت باید بازار را به صورت مداوم تحت نظر داشته باشد.
اما فردی که به فرصت‌‌های سرمایهگذاری به چشم میان‌مدت نگاه می‌کند، باید به ارزش ذاتی سهام توجه کند. این شخص باید به دنبال سهامی برود که ارزش ذاتی بالایی دارد و تا زمان رسیدن به بازه زمانی تعیین شده نباید سهام مربوطه را بفروشد.
سرمایهگذاران بلندمدت هم بیشتر به سراغ سهام با ریسک کم می‌روند. آن‌ها سهامی را خریداری می‌کنند که ارزشمند است. بهترین استراتژی معاملاتی همین بازه بلند مدت است. چرا که با خرید و فروش سهام در کوتاه‌مدت نمی‌توان به خوبی از سود سرمایهگذاری در بورس بهره برد.
این کار ریسک زیادی دارد و نیازمند اختصاص زمان زیادی نیز هست. به همین دلیل موجب افزایش نگرانی افراد نیز می‌شود. افزون بر این بازار بورس ایران در سال‌های اخیر پربازده‌تر بوده است. به این ترتیب در بلندمدت، سود سرمایهگذاری در بورس بیشتر از دوره‌های کوتاه‌مدت است. حتی اگر در برخی مواقع شاهد بحران و رکود در بازار باشیم، این رکود در بلندمدت جبران خواهد شد.
بدون تجزیه و تحلیل خرید و فروش نکنید
برای این‌که قیمت سهام مختلف را پیش‌بینی کنید و روند آن‌ها را تعیین کنید، یکی از شیوه‌ها استفاده از تحلیل است. در بازارهای مالی دو نوع تحلیل وجود دارد که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی تحلیل بنیادی است که صورت‌های مالی یک شرکت را بررسی می‌کند. در این تحلیل بر اساس متغیرهای مختلف اقتصادی و نسبت‌های به‌دست‌آمده، سهامی که ارزش ذاتی بالایی دارند شناسایی می‌شوند.
اما در تحلیل تکنیکال به تاریخچه قیمت‌ها نگاه می‌کنند و با بهره‌گیری از ابزارهای تحلیلی سهم را در زمانی کوتاه‌تر ارزیابی می‌کنند. به این ترتیب قیمت و روند آینده سهم را پیش‌بینی می‌کنند. سرمایهگذاران با توجه به اهدافی که در سر دارند، یکی از این دو شیوه را برای شناسایی سهام و ورود به فرصت‌‌های سرمایهگذاری انتخاب می‌کنند.
سبد سهام خود را متنوع بچینید
یک استراتژی معاملاتی دیگر در بازار بورس این است که سهام صنایع مختلف را در سبد خود داشته باشید. حتما این ضرب‌المثل معروف را شنیده‌اید که می‌گوید: «تمام تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید».
برای این‌که سبد خود را متعادل کنید، باید در کنار سهام پرریسکی که احتمال دارد سود فراوانی داشته باشند، سهام کم‌ریسک را نیز خریداری کنید. همچنین می‌توانید اوراق مشارکت و واحدهای صندوق سرمایه گذاری را برای این کار انتخاب کنید.
به این ترتیب در صورت ضرر کردن در یک بخش از سبد، هنوز بخش‌های دیگر وجود دارند و میتوانند این ضرر را جبران کنند. اگر می‌خواهید سبد خود را متنوع بچینید باید با ابزارها و همچنین نحوه معاملات اوراق مختلف آشنا باشید.
جمع‌بندی
بورس یک بستر مالی جذاب است که اگر قوانین بازی در آن را خوب بلد باشید، احتمال بردتان بیشتر خواهد بود. بنابراین میزان سوددهی این بازار برای هر سرمایه‌گذار بستگی به استراتژی و آشنایی او با اصول سرمایهگذاری و همچنین آشنایی با قوانین بازاری دارد که در آن سرمایهگذاری کرده است.
برای مدیریت درست سرمایه در بازار بورس ابتدا باید استراتژی خود را مشخص کنید و در عمل به آن پایبند باشید. نباید فراموش کرد که بازار بورس در کنار سودهای فراوان، ضرر و زیان‌های بسیاری نیز دارد.
