آموزش دریافت وام بانکی با وثیقه سهام بورسی | چطور با سهام وام بگیریم؟
وام گرفتن از آن دست فرایندهای طاقتفرسایی است که کم از هفت خان رستم ندارد. به ویژه زمانی که پای ضامن به میان میآید، افراد کمی میتوانند شرایط موردنظر بانک را فراهم کنند. اما اکنون خبری از بازار بورس به گوش میرسد مبنی بر اینکه امکان دریافت وام بانکی با وثیقه گذاشتن سهام در حال پیشرفت است. یعنی میتوانید با توثیق سهام بورسی خود اقدام به دریافت تسهیلات بانکی کنید. به همین خاطر توان تحلیل در این مقاله ضمن بیان توضیحات لازم، آموزش دریافت وام با ضمانت سهام بورسی را هم توضیح میدهد تا مخاطبانی که واجد شرایط هستند بتوانند به خوبی از این امکان استفاده کنند.
فهرست مطالب
دریافت وام بانکی با وثیقه سهام از کجا شروع شد؟
در اردیبهشت ۱۴۰۱ بانک مرکزی دستورالعملی منتشر کرد مبنی بر وثیقه اوراق بورسی و غیربورسی برای دریافت تسهیلات بانکی خرد. این دستورالعمل توضیح میدهد که امکان دریافت تسهیلات تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان با وثیقه بورسی و غیربورسی اعم از سهام، اوراق بدهی، اموال عینی و سیمکارت به درخواستکنندگان در حال فراهم شدن است. هدف بانک مرکزی این است که افراد بتوانند بر اساس داراییهای فعلی خود و با توجه به اعتبارات موجود، وام و تسهیلات بانکی را راحتتر دریافت کنند؛ تسهیلاتی که بر خلاف نامشان دریافت آنها دشوار است!
قبل از انتشار این خبر، مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در توضیحاتی اشاره کرده بود که توثیق سهام به صورت الکترونیکی در حال راهاندازی است. به این ترتیب برای دریافت وام بانکی میتوان از اوراق بهادار و سهام بورسی به عنوان ضامن استفاده کرد. البته به غیر از این، توثیق الکترونیکی سهام مزیت بزرگی است که در مواقع مورد نیاز میتواند به کار بیاید. مثلا میشود از این وثایق در دادگاه هم استفاده کرد.
قبل از این تنها دارندگان سهام عدالت میتوانستند تسهیلات بانکی را در قالب کارت اعتباری سهام عدالت دریافت کنند. در اسفندماه سال ۱۴۰۰ هم عشقی گفته بود که از ابتدای سال ۱۴۰۱ اوراق بهادار وثیقه وام بانکی خواهند بود. یعنی علاوه بر سهامداران عدالت، صاحبان ETF و اوراق بدهی هم میتوانند اقدام به دریافت وام کنند.
محمود حسنلو، معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپردهگذاری مرکزی هم در خصوص جزئیات وثیقه گذاری سهام برای دریافت تسهیلات خرد اعلام کرده است که این امکان به زودی از طریق بانکها فراهم میشود.
پیش نیازهای دریافت وام بانکی با سهام
یکی از مهمترین اهدافی که این طرح به دنبال آن است، عدم نیاز به مراجعه حضوری افراد است. شرکت سپردهگذاری مرکزی هم با توجه به همین مسئله، زیرساختها را به گونهای فراهم کرده است که کارها به صورت آنلاین انجام شود. تنها لازم است که ثبت نام در سجام صورت بگیرد و متقاضیان از قبل سجامی شده باشند. پس از آن کافی است فرد به شعب بانکی یا اپلیکیشنهای شعب مراجعه کند و درخواست خود را به ثبت برساند که بعد از این مرحله احراز هویت از طریق سامانه سجام انجام میشود.
آموزش نحوه وثیقه گذاری سهام بورسی برای دریافت وام بانکی
برای دریافت وام بانکی بهتر است که نحوه وثیقه گذاری سهام بورسی را آموزش بدهیم. البته تاکنون جزئیات زیادی در این باره منتشر نشده است ولی بد نیست نگاهی به روند کلی قضیه داشته باشیم:
- اول از همه لازم است که سهامدار بانک مورد نظرش را برای دریافت وام انتخاب کند. در مرحلهی اول فقط دو بانک ملی و قرضالحسنه مهر ایران برای این کار معرفی شدهاند. متقاضی باید به اپلیکیشن این بانکها مراجعه کند. بانک از قبل اطلاعات مشتریان را از طریق شرکت سپردهگذاری مرکزی در اختیار دارد.
- پس از اینکه کاربر احراز هویتش را انجام میدهد، لیستی از سهامش را در اپلیکیشن میبیند.
- سپس میتواند از میان نمادهای موجود در فهرست، سهامی را که میخواهد وثیقه بگذارد انتخاب کند. تعداد سهام هم در این مرحله قابل انتخاب است. مثلا ممکن است شخصی ۲۰۰۰ سهم فولاد داشته باشد ولی فقط بخواهد ۵۰٪ آن را به عنوان وثیقه ارائه کند.
- پس از انجام این کارها، وقتی جلسه معاملاتی آن روز در بازار بورس به پایان میرسد، درخواست سهامدار در سامانه اعمال میشود.
- روز بعد بانک از نتایج مطلع میشود. این کار را از طریق استعلام از شرکت سپرده گذاری مرکزی انجام میدهد.
- وقتی استعلام موفقیتآمیز باشد و هیچ مشکلی وجود نداشته باشد، سهامدار میتواند وام خود را دریافت کند.
سهامی که وثیقه میگذارید تا قبل از تسویه کامل وام منجمد میشود؛ به این معنا که نمیتوانید آن را در بورس معامله کنید.
میشود گفت این روش تقریبا مشابه فرایند وامگیری سنتی است. با این تفاوت که اولا نیازی به مراجعه حضوری ندارد. دوما نیازی به معرفی ضامن معتبر و دستهچک و فیش حقوقی و چنین مواردی نیست. در حقیقت سهامدار بودن متقاضی، به منزلهی اعتبار اوست.
چند پرسش و پاسخ در مورد دریافت وام بانکی با توثیق سهام
در ادامه به چند سوال مهم و پرتکرار در این زمینه اشاره میکنیم.
در حال حاضر فقط دو بانک ملی و قرضالحسنه مهر ایران به این منظور معرفی شدهاند. قرار است زیرساختهای لازم برای وثیقه گذاری الکترونیکی از طریق این دو بانک انجام شود.
به احتمال فراوان هر فرد میتواند معادل ۷۰٪ از ارزش سهامش تسهیلات بگیرد. دلیل این کار این است که آن ۳۰٪ باقیمانده به عنوان مارجین در نظر گرفته شود. یعنی اگر وامگیرنده در بازپرداخت وام نکول کرد، بانک بتواند از محل آن ۳۰٪ اقساط را برداشت کند و متضرر نشود. پس این ۳۰٪ حاشیه امن بانک خواهد بود.
بله. یعنی اگر بانک متوجه شود که ارزش سهام توثیق شده از مارجین کمتر شده است، به وامگیرنده اطلاع میدهد و از او میخواهد تا میزان توثیق را بیشتر کند. در غیر این صورت بانک مجبور به فروش سهام شخص میشود.
خیر. سهام وثیقه گذاری شده به منظور دریافت وام بانکی، در شرکت سپرده گذاری مرکزی به حالت فریز در میآید. یعنی سهامدار تا زمانی که تسهیلات خود را تسویه نکند، امکان فروش نخواهد داشت.
بله. یعنی اگر برای مثال شما سهام خساپا را وثیقه گذاشتهاید ولی الان میخواهید آن را بفروشید، میتوانید سهام دیگری را معادل ارزش خساپا وثیقه بگذارید تا خساپا از حالت فریز در بیاید و بتوانید معاملهتان را انجام بدهید.
این مسئله به سیاستهای بانکی مربوط است. باید دید بانکهای فعال در این طرح چه برنامهای را به این منظور پیاده خواهند کرد.
سهامدار.
جمع بندی
امکان دریافت وام و تسهیلات بانکی با توثیق سهام مسئلهای است که از اواخر سال ۱۴۰۰ مطرح شد. اخبار حاکی از آن است که با تهیه زیرساختها به زودی این امکان فراهم میشود. سپس متقاضیانی که سهام دارند میتوانند با توثیق سهامشان وام بگیرند. در حال حاضر دو بانک ملی و بانک قرض الحسنه مهر ایران در این زمینه پیشتاز هستند. در این فرایند متقاضیان میتوانند معادل حدودا ۷۰٪ از ارزش سهامشان از بانک وام بگیرند. بازپرداخت وام نیز بسته به سیاستهای هر بانک متفاوت خواهد بود که جزئیات این مسئله هم در آینده منتشر میشود.