در نظر بگیرید دوستتان با تاکید فراوان به شما میگوید که فلان سهام را بخر. شما هم برای این که از قافله عقب نمانید با آغاز جلسه معاملاتی بورس و در همان اول وقت خرید خود را انجام میدهید. اما شاید یک مسئلهی مهم را ندانید: عرضه و تقاضا در این بازار در ساعات مختلف متفاوت است. این مسئله برای افراد حرفهای کاملا جا افتاده است. اما ممکن است افراد کمتجربه چندان با آن آشنا نباشند. مسئلهی مهم در اینجا این است که پیش از هر گونه اقدامی برای خرید یا فروش سهام از بهترین زمان معامله در بورس مطلع شویم. در این مقاله از توان تحلیل جزئیات این مسئله را بررسی کردهایم.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
ساعت کاری بورس ایران
بازار بورس ایران ساعات کاری مشخصی دارد. این بازار از روز شنبه تا چهارشنبه و از ساعت ۹ صبح فعالیت خود را شروع میکند و به مدت سه ساعت و نیم باز است؛ یعنی تا ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه. در این بازهی زمانی میتوانید معاملات خرید یا فروش خود را انجام دهید. البته اگر بخواهید در اول وقت سهمی را بخرید یا بفروشید باید در زمان پیش گشایش بورس (از ساعت ۸:۴۵ تا ۹) سفارش خود را ثبت کنید.
این مسئله را هم به خاطر داشته باشید که ساعات جلسات معاملاتی بورس ایران ممکن است مطابق با مصوبات جدید تغییر کند. مثلا پیشتر بازهی پیشگشایش نیمساعته بود و از ۸:۳۰ تا ۹ معاملهگران میتوانستند سفارشهای خود را ثبت کنند. اما اکنون این زمان به ۱۵ دقیقه کاهش پیدا کرده است. همچنین در حال حاضر امکان تغییر یا حذف سفارشهای درج شده در پنج دقیقهی پایانی پیشگشایش نیز وجود ندارد.
بهترین زمان معامله برای خرید سهام در بورس
شاید وقتی میخواهید برای دفعهی اول سهمی را بخرید، از شدت هیجان، ترس یا طمع همان اول وقت و با شروع جلسه معاملاتی بورس خرید خود را انجام دهید. غافل از این که در این بازار قوانین نانوشتهای دربارهی بهترین ساعت معاملات سهام وجود دارد. در همین خصوص تحلیل تکنیکال و بنیادی به ما کمک میکنند تا بهترین زمان معامله در بورس را تشخیص دهیم. مثلا یکی از مهمترین فاکتورها برای شناسایی زمان مناسب خرید سهم در بورس، حجم معاملات است. چرا که حجم معاملات تاثیر زیادی روی قیمت سهم میگذارد و میتواند متر و معیاری برای خریداران یا فروشندگان باشد.
اما در کنار این موارد، بسیاری بر این عقیدهاند که بهترین زمان برای معامله خرید در بورس ایران، ۱۵ دقیقه پایانی بازار است؛ یعنی از ساعت ۱۲:۱۵ تا ۱۲:۳۰. حالا اگر علاوه بر در نظر گرفتن این بازهی زمانی به تحلیل تکنیکال و بنیادی هم توجه کنیم، میتوانیم معاملاتی موفق با درصد پیروزی بالاتر داشته باشیم.
نکاتی برای خرید سهم در زمان مناسب
درست است که ۱۵ دقیقهی پایانی ساعت کاری بازار بورس بهترین زمان انجام معامله خرید است اما نمیتوان تنها با تکیه بر این مسئله اقدام به خرید سهام کرد. عاقلانهترین کار این است که با در نظر گرفتن فاکتورهای تحلیل تکنیکال و بنیادی و با توجه به شرایط بازار خریدمان را انجام دهیم.
بهترین زمان خرید سهام در بورس ۱۵ دقیقهی پایانی بازار است؛ یعنی از ۱۲:۱۵ تا ۱۲:۳۰.
- محدودهها یا سطوح حمایت و مقاومت: اگر به سطوح حمایت و مقاومت توجه کنیم میتوانیم خریدهای بهتری داشته باشیم. زمانی که سهمی از محدودهی حمایت خود برمیگردد، موقعیت مناسبی را برای خرید ایجاد میکند. همچنین اگر سهم بتواند مقاومت خود را بشکند، نشانهای از قدرت سهم برای رشد است.
- جمع شدن صف خرید و فروش: معمولا معاملهگران تازهکار دچار هیجانات زیادی میشوند و وقتی میبینند سهمی در صف خرید در حال معامله است، آنها هم بلافاصله سفارش خرید خود را ثبت میکنند. اما بهترین زمان خرید سهام در بورس با توجه به ارزش واقعی آنها زمانی است که صف خرید جمع میشود یا میریزد. در این زمان است که حرفهایها حتی ممکن است در صف فروش نیز اقدام به خرید کنند. چرا که معتقدند بعد از این ریزش قیمت سهم بالا میرود.
- توجه به ارزش ذاتی سهام: گاهی ممکن است قیمت سهم با انتشار اخبار مثبت و منفی کم یا زیاد شود. اما مهم آن است که خرید خود را به دور از این هیجانات و با توجه به ارزش ذاتی سهام انجام دهیم.
چنین نکاتی فراواناند و قرار هم نیست تمام آنها را بدانیم. اما اگر بتوانیم تعدادی از آنها را به خاطر بسپاریم و با توجه به آنها در بهترین زمان معامله سهام در بورس خرید یا فروش خود را انجام دهیم، احتمال موفقیتمان بیشتر خواهد بود. همچنین به این نکته هم توجه کنید که این مسائل به صورت کلی صحیح هستند، اما همیشه برخی استثناها هم وجود دارند که ممکن است تمام قواعد را به هم بزنند.
مثال
یکی از شرایط شکستن مقاومت این است که کندل قیمت در آن روز در بالای سطح مقاومت مورد نظر بسته شود. مثلا اگر ساعت ۱۰ (یا هر زمان دیگری) قبل از آن که شکست این سطح اتفاق بیفتد اقدام به خرید کردید باید خودتان را برای ضرر و زیان آماده کنید. چون احتمال دارد تا انتهای ساعت کاری بورس یعنی ساعت ۱۲:۳۰ قیمت کاهش پیدا کند و در نهایت پایینتر از سطح مقاومت بسته شود. در این مثال شما مرتکب دو اشتباه شدهاید. اول این که به بهترین زمان خرید و فروش سهام توجه نکردهاید. دومین اشتباهتان هم این است که صبر نکردهاید تا شکست اتفاق بیفتد؛ بلکه سهم را زودتر از موعد و در سقف قیمت خریدهاید.
بهترین زمان خرید سهام در صف خرید
فارغ از ساعت مناسب برای خرید سهام، این سوال هم پیش میآید که چه زمانی برای خرید سهم در صف خرید مناسب است. اگر سهم با عرضهی کمی همراه باشد، رقابت سختی میان شرکتکنندگان به وجود میآید. پس مهم است که در صف خرید اول باشید تا گوی سبقت را از رقیبانتان بدزدید.
اما چطور میتوان اول صف بود؟ باید مهارت سرخطی زدن در بورس را یاد بگیرید. در بازار بورس سفارشی که راس شروع جلسه معاملاتی ارسال میشود، با نام سرخطی معروف است. برای این کار باید به مسائل زیر دقت کنید:
- استفاده از اینترنت پرسرعت بدون قطعی
- انتخاب یک کارگزار خوب و معتبر
- داشتن سیستمی قوی (معمولا کار کردن با کامپیوتر بهتر از موبایل است.)
- تنظیم سفارش پیش از شروع جلسه معاملاتی بورس
- قیمت خرید بالاتر از قیمت پایانی روز قبل یا صفر تابلو همان روز
با توجه به این نکات میتوانید در بهترین زمان سهام را از صف خرید دریافت کنید. البته در بعضی موارد به دلیل تقاضای بسیار بالا حتی با انجام این کارها هم ممکن است نتوانید موفق شوید. اما به طور کلی شانس زیادی خواهید داشت.
بهترین زمان خرید سهم در افزایش سرمایه
یکی دیگر از مسائلی که خیلی از بورسیها آن را مطرح میکنند بایدها و نبایدهای خرید سهم در زمان افزایش سرمایه است. بعضی معتقدند باید سهم را پیش از افزایش سرمایه خرید و بعضی این مسئله را رد میکنند. نظر شما چیست؟
اگر میخواهید قبل از مجمع سهام بخرید باید قبل از آن اطلاعاتی را در مورد سهم به دست آورید. وضعیت سهامی که برای افزایش سرمایه به مجمع بورسی میروند، از دو روز قبل به حالت «متوقف» تغییر میکند. پس اول از همه تاریخ مجمع را بررسی کنید تا در صورتی که نمیخواهید در افزایش سرمایه شرکت کنید سهمتان را بفروشید. اطلاعیههای مربوط به سهم را میتوانید در کدال مطالعه کنید.
به طور کلی معمولا توصیه میشود سهام را قبل از مجامع خرید کنید و نگه دارید. البته بعد از برگزاری مجمع سود نقدی از مبلغ سهم کم میشود و سهم با قیمتی پایینتر باز میشود. با اینهمه اگر فقط دنبال نوسان گرفتن هستید در مجامع بورسی شرکت نکنید. اما اگر دیدگاه بلندمدت یا میانمدت دارید میتوانید در افزایش سرمایه شرکت حاضر شوید. البته باید به فاکتورهای بنیادی سهم اعم از نسبت سود نقدی به سود هر سهم یا P/E سهم پس از تقسیم سود نقدی توجه کنید. همچنین توجه به اینکه شرکت رشدی است یا ارزشی نیز عامل مهم دیگری است. برای آشنایی بیشتر با این دو نوع سهام، مقاله «سهام ارزشمند یا سهام در حال رشد؛ کدام را بخریم؟» را مطالعه کنید.
اگر بازار روند صعودی داشته باشد بعد از افزایش سرمایه شرکتها معمولا با افزایش قیمت مواجه میشوند. چرا که امیدواری به سهم بالا میرود و P/E رشد میکند. اما در بازار راکد معمولا بازگشاییهای پس از افزایش سرمایه موفقیتآمیز نیستند و این مسئله موجب افت قیمت در کوتاهمدت میشود. پس اگر میخواهید بدانید بهترین زمان برای خرید سهام در افزایش سرمایه چه موقعی است، باید بدانید که این سوال پاسخ مشخصی ندارد و به عوامل مختلف و متعددی مرتبط است.
بهترین زمان انجام معامله فروش سهم
همانطور که برای خرید سهام در بورس یک ساعت طلایی وجود دارد، در مواقعی که میخواهیم سهام را بفروشیم هم باید به زمان مناسب دقت کنیم. بر این اساس بهترین زمان معامله برای فروش سهم در بورس ۱۵ دقیقهی آغازین بازار است؛ یعنی از ساعت ۹ تا ۹:۱۵. این مسئله معمولا با دلایل روانی همراه است. مثلا اگر روند سهم در روز گذشته صعودی بوده است، در ابتدای روز جاری تقاضا برای خرید سهام زیاد است. پس شما میتوانید سهم خود را با قیمت بالاتری در ابتدای جلسه معاملاتی بفروشید. بارها دیده شده که پس از فروکش کردن هیجانات در ساعات ابتدایی بازار، صفهای خرید سنگین جمع شدهاند و حتی صف فروش تشکیل شده است. البته به این مسئله دقت کنید که فروش سهام در ۱۵ دقیقه ابتدایی معاملات در نمادهایی که در صف خرید قفل هستند صدق نمیکند.
بهترین زمان فروش سهام در بورس ۱۵ دقیقهی ابتدایی بازار است؛ یعنی از ۹ تا ۹:۱۵.
حالا که بحث به اینجا رسیده است بد نیست این را هم بدانید که معمولا معاملهگران در دو حالت اقدام به فروش سهام خود میکنند:
- زمانی که به تارگت قیمتی خود میرسند. یعنی مثلا از قبل بر ای خودشان مشخص کردهاند که سهمشان را در یک قیمت خاص بفروشند. زمانی که سهم به آن قیمت میرسد آنها نیز دارایی خود را میفروشند و سودشان را برداشت میکنند.
- زمانی که حد ضرر فعال میشود. برعکس حالت قبلی که معاملهگر با سود از معامله خارج میشود، در این شرایط باید برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر با ضرر معامله را ترک کند. این مسئله در مواقعی اتفاق میافتد که روند سهم بر خلاف پیشبینی معاملهگر است و خروج حتی با ضرر کاری عاقلانه است.
بهترین زمان برای فروش سهام عرضه اولیه
وقتی سهامی به صورت عرضه اولیه برای نخستین بار وارد بورس میشود بیشتر افراد معمولا بدون مطالعه و اطلاعات از وضعیت آن سهم خرید خود را انجام میدهند. اما هیچ برنامهای برای فروش سهم ندارند. شاید بعضی از معاملهگران زودتر سهم را بفروشند و بعضی دیگر دیرتر. شما پس از خرید عرضه اولیه هر زمان که بخواهید میتوانید سهمتان را بفروشید. اما واقعا بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه چه موقعی است؟
برای فروش عرضه اولیه باید به عوامل متعددی توجه کنید. قبل از همهچیز این مسئله به آن بستگی دارد که آیا دیدتان بلندمدت است یا کوتاهمدت. معمولا کسانی که عرضه اولیه را با دید کوتاهمدت میخرند وقتی نشانههایی از جمع شدن صف خرید میبینند به فکر فروش میافتند. اما افرادی که استراتژیهای بلندمدت دارند معمولا عرضه اولیه را حتی تا چند سال هم نگه میدارند و به آن به چشم پسانداز نگاه میکنند. به ویژه اگر سهام از بنیادی قوی برخوردار باشد یک سرمایهگذاری بسیار خوب به شمار میرود.
به طور کلی برای تشخیص بهترین زمان برای انجام معامله فروش سهام عرضه اولیه باید به این نکته توجه کنید که چقدر میتوانید منتظر بمانید و تا کجا انتظار پیشرفت سهم را دارید.
جمع بندی
اگر میخواهید در بورس ایران معامله کنید اول باید بدانید که بهترین زمان برای خرید یا فروش سهام چه موقعی است. معمولا بهترین سعت معامله برای خرید سهام ۱۵ دقیقهی انتهایی بازار و بهترین زمان برای فروش ۱۵ دقیقهی ابتدایی است. البته به این مسئله توجه کنید که این یک قانون کلی است و ممکن است همیشه هم درست نباشد. پس صرفا بر مبنای این مسئله اقدام به خرید و فروش نکنید. بلکه باید از تحلیل تکنیکال و بنیادی کمک بگیرید و در کنار آن به این نکات و جزئیات هم توجه داشته باشید. پرهیز از هیجان، توجه به ارزش ذاتی و مسائلی از این دست میتواند شما را به یک معاملهگر موفق تبدیل کند.
سوالات متداول با پاسخهای کوتاه
بازار بورس ایران از ساعت ۹ صبح آغاز به کار میکند و در ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه بسته میشود.
معمولا توصیه میشود که برای خرید سهام در ۱۵ دقیقهی انتهایی بازار این کار را انجام دهید.
۱۵ دقیقهی ابتدایی بازار.
پاسخ این سوال بستگی به شرایط بازار و البته دیدگاه سرمایهگذار دارد. اگر به نظر سرمایهگذار شرایط مساعد باشد، بهترین زمان خرید سهم، قبل از افزایش سرمایه است.
در سهامی که صف خرید سنگینی دارند باید بتوانید با ثبت فوری سفارش خود، در ابتدای صف قرار بگیرید. یعنی باید سفارشتان را راس شروع بازهی سفارشگیری، به سامانهی معاملاتی ارسال کنید.