خط روند در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه رسم می‌شود؟

اگر با بازارهای مالی آشنایی داشته باشید حتما جایگاه تحلیل تکنیکال در این بازارها را می‌دانید. یکی از مبانی تحلیل تکنیکال سطوح حمایت و مقاومت است. گفتیم که ساده‌ترین نوع این سطوح، حمایت و مقاومت افقی است. نوع دوم و سوم از سطوح حمایت و مقاومت نیز روندی و اندیکاتوری بود. اکنون برای درک نوع روندی، لازم است که با مفهوم خط روند آشنا شویم. در این مطلب بیان می‌کنیم که خط روند در تحلیل تکنیکال چیست و انواع خط روند کدامند. سپس رسم خط روند در تحلیل تکنیکال را آموزش می‌دهیم. همچنین معیارهای اعتباردهنده به خطوط روند در تحیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم.

خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟

خطوط روند در تحلیل تکنیکال به طور کلی نشان‌دهنده رفتار سهم هستند. این خطوط به گونه‌ای ترسیم می‌شوند که سقف یا کف‌های قیمتی را در بر می‌گیرند و نقش مهمی در حمایت و مقاومت روندی ایفا می‌کنند. برای درک بهتر مفهوم اعتبار خطوط بهتر است مقاله «حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال» را مطالعه کنید.

اگر به تصویر بالا نگاهی بیندازید، می‌توانید متوجه شوید که در روندهای صعودی حرکت سهم به چه شکلی است. یعنی افزایش قیمت سهم‌های مختلف معمولا با یک حرکت صعودی آغاز می‌شود. پس از آن یک اصلاح قیمت خواهیم داشت.

خط روند صعودی

همان‌گونه که در تصویر بالا مشخص است، اگر رشد و اصلاحات قیمت به شیوه‌ای باشد که کف‌های جدید ایجاد شده، از کف‌های قبلی بالاتر باشند و بتوان این کف‌ها را با یک خط مستقیم به هم متصل کرد، شاهد تشکیل یک خط روند خواهیم بود. خط روندی که در تصویر می‌بینید صعودی است. نقاط A، B، C و D را مشاهده کنید. می‌بینید که هر یک از کف‌های جدید بالاتر از کف قبلی هستند. این امر منجر به تشکیل خطوط روند صعودی سهم می‌شود. این خط نقش حمایتی را برای سهم ایفا می‌کند. فلش‌های قرمز نشان می‌دهند که هر بار سهم با اصلاح قیمت مواجه بوده است، این خط در مقام حمایت وظیفه خود را انجام می‌دهد. می‌بینیم که فلش‌های قرمز در هر برخورد با این خط روند، تغییر جهت داده‌اند و در راستای رشد قیمت سهم عمل کرده‌اند.

خط روند نزولی

اما خط روند انواع مختلفی دارد و تنها به شکل صعودی نیست. خط روند می‌تواند نزولی هم باشد. زمانی که یک سهم با کاهش قیمت مواجه می‌شود، حرکات صعودی بسیار کوچک هستند و پس از آن شاهد اصلاح قیمت خواهیم بود. اگر سقف‌های ایجاد‌ شده جدید از سقف‌های قبلی پایین‌تر باشند؛ به گونه‌ای که بتوان آن‌ها را به شکل یک خط مستقیم به یک‌دیگر وصل کرد، خط روند نزولی خواهیم داشت. نقاط A، B، C و D نشان‌دهنده برخورد قیمت با این خط روند هستند. همان‌طور که در تصویر مشخص است، این خطوط برعکس حالت قبلی، نقش مقاومتی را ایفا می‌کند. یعنی به محض این‌که قیمت به این خط نزدیک می‌شود، سهم با فشار فروش مواجه می‌شود و نتیجه آن چیزی جز ریزش قیمت نیست.

معیارهای اعتباردهنده به خطوط روند در تحلیل تکنیکال

یک موضوع بسیار مهم که در خصوص خط روند وجود دارد، اعتبار آن است. برای اعتباردهی به خطوط روند باید معیارهایی را در نظر بگیریم و با توجه به آن‌ها اعتبار این خطوط را مشخص کنیم. در ادامه در خصوص این معیارهای اعتباردهنده صحبت می‌کنیم.

شیب خط

نخستین معیار مهم در اعتبار خط روند، شیب آن است. هرچه این شیب به ۴۵ درجه نزدیک‌تر باشد، خطوط روند از درجه اعتبار بیشتری برخوردار هستند. در تصویر زیر می‌توانید یک نمونه از این مورد را ببینید که شیبی نزدیک به ۴۵ درجه دارد و این امر حاکی از اعتبار بالای این خط است.

اگر خطوط روند بسیار مایل و یا بسیار عمودی باشند، نشان‌دهنده این است که اعتبار زیادی ندارند.

تعداد برخوردها

اما معیار مهم دیگر، تعداد برخوردها با خط روند است. هرچه میزان این برخوردها بیشتر باشد حاکی از معتبرتر بودن خطوط روند است. همان‌گونه که در تصویر زیر نیز مشخص است، در این شکل شاهد پنج نقطه برخورد قیمت با خط روند هستیم. این نقاط به تشکیل خطوط روند معتبرتر کمک می‌کنند.

فاصله برخوردها

معیار سوم به فاصله برخوردها با خط روند مربوط است. هرچه این فواصل یکنواخت‌تر و در اصطلاح پخش‌تر باشند، باز هم نشان از اعتبار دارد. به عنوان مثال تصویر زیر را مشاهده کنید. فاصله میان نقاط در برهه‌های زمانی مختلف متفاوت است.

گاهی پیش می‌آید که نخستین برخورد با خط روند به زمانی حدود دو سال قبل برمی‌گردد و جدیدترین برخورد مربوط به همین اواخر است. پس از آن نیز ممکن است برخوردهای جدیدی رخ داده باشد. چنین خطوطی از اعتبار کمتری برخوردار هستند.

تایم فریم بالاتر

اما معیار چهارم و آخر مربوط به تایم ‌فریم است. هرچه خطوط روند در چارت‌ها و تایم‌ فریم‌های بالاتری ایجاد شوند، اعتبار خط مذکور بیشتر است. در پنل‌های تحلیل تکنیکال می‌توان تایم‌ فریم را به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه تنظیم کرد. تایم‌ فریم‌های هفتگی یا ماهانه بالاتر هستند و خطوط روند تشکیل‌شده در این چارت‌ها معتبرتر است. به این ترتیب می‌توانیم در تحلیل‌های خود بیشتر به آن‌ها استناد کنیم.  

بر همین اساس حمایت و مقاومتی که از طریق این خطوط روند نزولی یا صعودی صورت می‌گیرد، بسیار معتبر و محکم است.

ترسیم خط روند در پنل‌های تحلیل تکنیکال

در این ویدئو ترسیم خط روند در پنل تحلیل تکنیکال کارگزاری آگاه آموزش داده شده است که برای دسترسی به آن ابتدا باید وارد سامانه‌ معاملاتی این کارگزاری شویم. سپس باید به پنل تکنیکال مراجعه ‌کنیم. همان‌گونه که در تصویر مشخص است، زمانی که نمادی را جستجو می‌کنیم، نمودار آن در این قسمت نمایش داده می‌شود.

در سمت چپ نمودار ابزارهایی وجود دارد که به منظورهای مختلفی از آن‌ها استفاده می‌شود. یکی از این موارد مربوط به ترسیم خط روند است که با عنوان Trendline مشخص است. این ابزار به ما اجازه می‌دهد که یک خط مورب را ترسیم کنیم.

همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، در این لیست گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد؛ گزینه‌هایی مانند خط افقی و پیکان.

در قسمت‌های پیشین گفتیم که خطوط افقی برای حمایت و مقاومت افقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما برای ترسیم خط روند ما باید همان گزینه نخست را انتخاب کنیم. در ادامه ترسیم خطوط روندهای صعودی و نزولی را بررسی می‌کنیم.

روند صعودی

برای رسم خط روندی که نشان‌دهنده رشد است، معمولا از رنگ سبز استفاده می‌شود. در این بخش می‌توانیم رنگ خط روند مورد نظر خود را استفاده کنیم. برای رسم این خط، باید به اولین نقطه‌ای که در آن‌جا روند افزایشی آغاز شده است، دقت کنیم. آغاز خط روند ما درست در این نقطه قرار می‌گیرد. باید این خط را ادامه دهیم تا جایی که نهایتا روند صعودی سهم به اتمام می‌رسد.

همان‌گونه که در تصویر می‌بینید، این نمودار مربوط به نماد نیرومحرکه (با نام خمحرکه) است. در این‌جا خط روند ما صعودی است. اگر تعداد برخوردهای نمودار به این خط روند را بشماریم، به عدد چهار می‌ر‌سیم. این عدد نشان‌دهنده آن است که به لحاظ اعتبار با خط روند نسبتا معتبری روبه‌رو هستیم. به لحاظ شیب هم می‌توان گفت که خط روند شیب مطلوبی دارد.

دقت کنید که هنگام ترسیم خط روند حتما قسمت پایینی شمع‌ها را در نظر بگیرید. پیش‌تر در خصوص الگوهای شمعی و انواع نمودار در تحلیل تکنیکال صحبت کرده‌ایم. سعی کنید برای کشیدن خط روند، نمودار را حتما در حالت شمعی (candlestick) قرار دهید. در اینجا با انواع خطی یا میله‌ای کاری نداریم.

خط روند باید دقیقا با پایین‌ترین قسمت شمع مماس باشد. منظور کندل‌هایی است که آغازگر روند رشد بوده‌اند. طبق تصویر مشخص است که خط روند از میانه شمع‌ها عبور نکرده است. البته در صورت ترسیم خط روند برای حمایت و مقاومت افقی امکان دارد که این اتفاق بیفتد. در چنین مواردی عبور کردن خط روند از میانه شمع‌ها چندان ایرادی ندارد؛ اما در این‌جا باید تمام تلاش خود را به کار ببندید تا خطوط روند در حرکت‌های صعودی سهم، با پایین شمع‌ها مماس باشند.

روند نزولی

به سراغ یک نماد دیگر می‌رویم. برای مثال نماد خساپا. همان‌گونه که مشخص است در کوتاه‌مدت شاهد یک روند نزولی هستیم. حال می‌توانیم خط روند آن را رسم کنیم. مجددا گزینه مربوط به خط روند را انتخاب می‌کنیم. این بار رنگ قرمز را انتخاب می‌کنیم که حاکی از نزولی بودن روند است.

دوباره همان کارهایی را که برای رسم خطوط صعودی انجام دادیم این‌جا تکرار می‌کنیم. باید به آغاز روند افت مراجعه کنیم و خط نزولی را رسم کنیم. در این‌جا مشاهده می‌کنید که چهار برخورد با این خط به وجود آمده است که میزان اعتبار این خط را نشان می‌دهد. هر بار که سهم با این خط برخورد کرده است، شاهد اصلاح بیشتری بوده‌ایم. در نقطه‌ای شاهد شکست خط روند هستیم و احتمال تغییر روند وجود دارد. این نقطه پایان خط روند را نشان می‌دهد. مجددا دقت کنید که هنگام ترسیم خط روند، قسمت‌های بالایی شمع ملاک ما هستند و خط نباید از میان کندل ها عبور کند.

جمع‌بندی

خطوط روند در تحلیل تکنیکال نشان‌دهنده رفتار سهم هستند. این خطوط به گونه‌ای ترسیم می‌شوند که سقف یا کف‌های قیمتی را در بر می‌گیرند و نقش مهمی در حمایت و مقاومت روندی ایفا می‌کنند. خطوط روند انواع مختلفی دارند و می‌توانند صعودی یا نزولی باشند. باید توجه داشت اعتبار خطوط روند متفاوت است. معیارهایی که اعتبار خط روند را می‌توان طبق آن تشخیص داد عبارتند از تعداد برخورد با خط، تایم فریم برخوردها، فواصل برخوردها و زاویه یا شیب خط روند. برای ترسیم خط روند نیز در پنل‌های تحلیل تکنیکال می‌توان از ابزار مخصوص رسم خط روند نزولی یا صعودی کمک گرفت. باید دقت کرد که خط روند مماس با ابتدا یا انتهای بدنه کندل‌ها رسم شود تا دقیق‌تر باشد.