تحلیل تکنیکال چیست؟ پیش‌بینی آینده بر مبنای گذشته سهام

رویای هر معامله‌گر این است که بتواند روند بازار را درست پیش‌بینی کند. با این که این پیش‌بینی در بسیاری از مواقع درست از آب در نمی‌آید، اما بررسی آینده دارایی‌ای که دست به خرید آن می‌زنیم، شرظ اول در کسب سود است. بسیاری از معامله‌گران برای این کار از روشی به نام تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. تحلیل تکنیکال ابزاری بسیار مهم و پرکاربرد برای بررسی و پیش‌بینی و تحلیل وضعیت سهام در بازار بورس به شمار می‌رود. اما سازوکار تحلیل تکنیکال چیست و استفاده از آن چه فایده‌ای دارد؟

تحلیل تکنیکال چیست؟

برای شناخت مناسب‌ترین سهام به منظور سرمایه‌گذاری، دو شیوه تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر بخواهیم به زبان ساده توضیح دهیم که تحلیل تکنیکال چیست، ساده‌ترین پاسخ این است که تحلیل تکنیکال یعنی بررسی سهام به کمک نمودارها، تکنیک‌ها، ابزارهای تحلیلی و اطلاعاتی مانند قیمت و حجم معاملات. این روش تحلیل سهام با بررسی آمارها و اطلاعاتی مانند تحرکات قیمتی و حجم معاملات، فرصت‌های خوبی را برای سرمایه‌گذاری به معامله‌گر نشان می‌دهد.

تحلیل تکنیکال تنها مختص بازار بورس نیست. مانند سایر ابزارهای تحلیلی، از این ابزار نیز در بررسی وضعیت دیگر اوراق بهادار هم استفاده می‌شود. هر یک از اوراق بهادار که سوابق تاریخی معاملاتی آن در دسترس باشد، به کمک این شیوه تحلیلی قابل ارزیابی است. به همین دلیل افراد بسیاری در پی آموزش تحلیل تکنیکال و روش بررسی نمودارهای آن هستند.

تحلیل تکنیکال با در نظر گرفتن روند قیمت و الگوهای مشخص شده بر روی نمودار، فرصت‌های سرمایه‌گذاری را مشخص می‌کند. به این شیوه می‌توان با خیالی آسوده‌تر اقدام به خرید سهام یک شرکت کرد. البته باید به خاطر داشت که تحلیل تکنیکال هم مانند دیگر روش‌های تحلیلی نمی‌تواند یک پیش‌بینی ۱۰۰ درصدی از آینده سهم ارائه کند و ریسک سرمایه‌گذاری را به صفر برساند.

از زمان پیدایش تحلیل تکنیکال تاکنون، الگوها و تکنیک‌های مورد استفاده در آن توسعه زیادی پیدا کرده است. تکنیکالیست‌ها با ترکیب این الگوها و تکنیک‌ها، به یک استراتژی معاملاتی کارآمد دست پیدا می‌کنند و با تکیه بر این استراتژی، معاملات خود را در بازار سهام پیش می‌برند.

اساس تحلیل تکنیکال چیست؟

اولین پیش‌فرضی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد، مربوط به قیمت سهم است. همان‌گونه که چارلز داو (Charles Dow)، روزنامه‌نگار اقتصادی و بنیانگذار تحلیل تکنیکال نیز بیان کرده، تکنیکالیست‌ها معتقد هستند که تمام اطلاعات مهم، در قیمت سهم نهفته است. به بیان دیگر، این شیوه تحلیلی به بررسی نوسانات قیمت می‌پردازد. به این ترتیب تلاش می‌کند که با توجه به الگوها و روندهای قیمتی گذشته و فعلی، پیش‌بینی قیمت سهام را به درستی انجام دهد.

از سویی دیگر داو عقیده دارد که عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام در بازارهای کارا مشخص هستند. یعنی معامله‌گران در هر بازه زمانی که بخواهند، می‌توانند با بررسی قیمت به اطلاعات مهمی دست پیدا کنند. هرچند این فرضیه می‌تواند صحیح باشد، اما نوسانات قیمت را نباید نادیده گرفت. در کوتاه‌مدت یا بلندمدت به دلیل انتشار اخبار یا اطلاعیه‌های مختلف، ممکن است قیمت سهم دستخوش نوساناتی شود که پیش‌بینی نشده‌اند.

داو یک فرضیه دیگر را نیز در مورد تحلیل تکنیکال بیان کرده است. به عقیده او نوسانات قیمت تصادفی و اتفاقی نیستند و از الگوهای خاصی پیروی می‌کنند. این الگوها و روندها در طول زمان تکرار می‌شوند. این فرضیه نشان‌دهنده این موضوع است که روندها در کوتاه‌مدت و بلندمدت به وجود می‌آیند. این امر به معامله‌گران اجازه می‌دهد که از این شیوه تحلیلی استفاده کنند و سودآوری داشته باشند.

۳ اصل اساسی در روش تکنیکال

۱- قیمت نشان‌دهنده تمام اطلاعات است: منتقدان تحلیل تکنیکال معتقدند که تنها نمی‌توان با در نظر گرفتن قیمت رفتار سهم را پیش‌بینی کرد. آن‌ها می‌گویند، عوامل بنیادی نیز باید در چنین پیش‌بینی‌هایی دخیل باشد. اما تحلیل تکنیکال کاملا بر قیمت تمرکز دارد. تکنیکالیست‌ها معتقدند که عوامل بنیادی نیز خود در قیمت مشخص می‌شوند. آن‌چه که تحلیل تکنیکال بر آن تاکید دارد، تحرکات قیمتی است که نشان‌دهنده میزان عرضه و تقاضا است.

۲- قیمت طبق روند نمودار تغییر می‌کند: تحلیل تکنیکال بر تکرار روندها تاکید دارد. تکنیکالیست‌ها بر این عقیده‌اند که قیمت در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت مطابق روندهای پیشین حرکت می‌کند.

۳- گذشته تکرار می‌شود: هر اتفاقی در قیمت گذشته سهم افتاده باشد، مجددا تکرار می‌شود. روان‌شناسی بازار و عواملی نظیر ترس و هیجان، تکرار چرخه‌های قیمتی گذشته را نشان می‌دهند. تحلیل‌گران تکنیکال به کمک نمودارها به تحلیل این احساسات می‌پردازند و بر همین اساس، روند قیمت سهم را تحلیل می‌کنند. تحلیل تکنیکال با کمک برخی از ابزارهای تحلیلی حتی می‌تواند برای روندهای قیمتی ۱۰۰ ساله نیز مورد استفاده قرار گیرد.

تحلیل تکنیکال چه هدفی را دنبال می‌کند؟

افرادی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند، در تلاش‌اند تا تحرکات قیمتی اوراق بهادار را پیش‌بینی کنند. عوامل دیگری نظیر حجم معاملات نیز می‌تواند در تحلیل این افراد به کار رود. در هر یک از صنایع بازار، الگوها و سیگنال‌های فراوانی وجود دارد که در این شیوه تحلیلی از آن‌ها استفاده می‌شود.

تمرکز برخی از ابزارها و اندیکاتورهایی که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند، بر وضعیت فعلی بازار است. این در حالی است که برخی دیگر از ابزارها وضعیت آینده بازار را پیش‌بینی می‌کنند. حدود حمایت و مقاومت نیز از جمله عواملی است که در تعیین قدرت یک روند و جهت احتمالی حرکت آن نقش دارد.

تحلیل تکنیکال چه محدودیت‌هایی دارد؟

فرضیه بازار کارا همان‌گونه که یکی از مفروضات بنیادی تحلیل تکنیکال است، می‌تواند از محدودیت‌های آن نیز به شمار رود. طبق این فرضیه، تمام اطلاعات گذشته و حال سهم در قیمت نمود پیدا می‌کند. به این ترتیب تا زمانی که بازار کاملا کارا نباشد، نمی‌توان از روندهای آن کسب سود کرد. در سوی دیگر، تحلیل‌گران بنیادی بر این عقیده هستند که بازار می‌تواند کارا باشد اما قیمت‌ها روندی تصادفی دارند. یعنی تمام اطلاعات حال و گذشته را نمی‌توان از قیمت به دست آورد.

نقد دیگری که بر تحلیل تکنیکال وارد است این است که این روش در تمام موارد کاربرد ندارد. برای مثال شرایطی را در نظر بگیرید که سرمایه‌گذاران حد ضرر مشخصی را در یک سهم خاص در نظر می‌گیرند. آن‌ها با رسیدن قیمت به محدوده ضرر، اقدام به فروش سهام خود می‌کنند. همین امر پایین آمدن قیمت را در پی خواهد داشت. این اتفاق نهایتا موجب می‌شود که آن‌چه در پیش‌بینی‌ قیمت سهام گفته شده بود، تحقق پیدا ‌کند. در چنین شرایطی این‌گونه تصور می‌شود که روندی که تحلیل آن را پیش‌بینی کرده، درست بوده است.

تفاوت اساسی تحلیل بنیادی و تکنیکال

این دو شیوه تحلیل، پرکاربردترین استراتژی‌های معاملاتی به حساب می‌آیند. مانند هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری مستقیم و غیر مستقیم که منتقدانی دارد، این دو روش نیز مورد نقد قرار می‌گیرند. از این دو روش برای تحلیل، ارزیابی و پیش‌بینی رفتار سهم استفاده می‌شود.

در تحلیل بنیادی تمرکز بر ارزش ذاتی سهام است. این شیوه با نگاهی کلی به شرایط اقتصادی، صنایع، مالی و مدیریت شرکت‌ها دست به بررسی سهم می‌زند. مواردی نظیر دارایی‌ها، بدهی‌ها،‌ درآمدها و مخارج در این شیوه تحلیل مد نظر قرار می‌گیرند.

اما تحلیل تکنیکال از لحاظ شیوه ارزیابی با تحلیل بنیادی متفاوت است. در تحلیل تکنیکال، قیمت و حجم معاملات تنها ورودی‌هایی هستند که بر طبق آن تحلیل انجام می‌شود. در این شیوه، کاری با ارزش ذاتی سهام نداریم و نمودارها حرف اول را می‌زنند. این شیوه با استفاده از نمودارها و الگوها، بر پیش‌بینی رفتار سهام در آینده تمرکز دارد.

جمع‌بندی

تحلیل تکنیکال یکی از مهم‌ترین شیوه‌ها برای سرمایه‌گذاری است. افراد بسیاری برای پیش‌بینی قیمت سهام خود از این شیوه کمک می‌گیرند. تحلیل تکنیکال تنها در بازار بورس کاربرد ندارد. بلکه در بازار طلا، سکه و دیگر بازارها نیز می‌توان از این شیوه ارزیابی بهره برد.

به باور تحلیلگران تکنیکال، قیمت نشان‌دهنده تمام اطلاعات است، قیمت طبق روند نمودار تغییر می‌کند و گذشته تکرار می‌شود. بنابراین تحلیل تکنیکال بر مبنای سوابق نمودارهای قیمتی و با بررسی نوسان‌ها و حجم معاملات به بررسی وضعیت و پیش‌بینی آینده سهام می‌پردازد.