آموزش اندیکاتور ابر ایچیموکو و استراتژی‌های آن؛ با این پنج خط جادو کنید

به نظر می‌رسد تحلیل تکنیکال به ژاپنی‌ها بسیار مدیون باشد. اگر با الگوهای کندل استیک یا همان نمودارهای شمعی آشنایی داشته باشید احتمالا می‌دانید که ژاپنی‌ها آن را ابداع کرده‌اند. ابر ایچیموکو نیز ابداع ژاپنی‌ها است. ایچیموکو و به طور کلی انواع استراتژی آن، یک ویژگی خاص دارد و آن این که از ترکیب چندین اندیکاتور دیگر به وجود آمده است. پس می‌توان حدس زد که چقدر در تحلیل تکنیکال کاربردی خواهد بود. پنج خط اصلی در این ابزار وجود دارند که هر یک بازگوکننده‌ی شرایطی هستند و می‌توان با توجه به وضعیت آ‌ن‌ها از شرایط سهم مطلع شد. در این آموزش از توان تحلیل به آموزش کامل ابر ایچیموکو، اجزا و انواع استراتژی آن خواهیم پرداخت.

ابر ایچیموکو یا Ichimoku Cloud در تحلیل تکنیکال چیست؟

به کمک استراتژی ایچیموکو می‌توانید در یک نگاه سر از روند بازار در بیاورید. حداقل نام این اندیکاتور که این را می‌گوید. Ichimoku Kinko Hyo به معنای این است که در یک نگاه بتوان وجود یا عدم وجود تعادل را در نمودار دارایی تشخیص داد. اندیکاتور ابر ایچیموکو ابزاری است که در سال ۱۹۳۰ در پی تلاش‌های یک روزنامه‌نگار به نام گوئیچی هوسادا (Goichi Hosoda) ابداع شد. اما این فرد پس از ۳۰ سال توانست روش ابداعی خود را تکمیل کند و سپس آن را در کتابی به همگان معرفی کرد. به این ترتیب نخستین بار در سال ۱۹۶۹ بود که این ابزار در دسترس تحلیل‌گران قرار گرفت. هدف از ساخت این اندیکاتور این بود که تنها به کمک همین خطوط، بتوان سیگنال‌هایی معتبر به دست آورد که می‌توانند به میزان زیادی وضعیت دارایی را نشان دهند.

استفاده از ابر ایچیموکو و استراتژی آن ممکن است برای بسیاری از افراد ناخوشایند باشد چرا که این اندیکاتور برای کسانی که با آن ناآشنا هستند سخت و دشوار به نظر می‌رسد. اما زمانی که با خطوط و ساختار این ابزار آشنا شویم، تفسیر آن نیز ساده خواهد بود. از این رو در صورت تسلط بر آن، با یک نگاه می‌توان از وجود روند نزولی یا صعودی خبردار شد.

این ابزار نیز مانند بیشتر اندیکاتورها سطوح حمایت و مقاومت یک سهم را مشخص می‌کند. هم‌چنین جهت روند و مومنتوم را نیز نشان می‌دهد. این کار از طریق چندین میانگین متحرکی که در نمودار گنجانده شده است قابل انجام است. این خطوط منجر به ایجاد محدوده‌ای به نام ابر می‌شود که پیش‌بینی می‌کند در آینده و در چه قیمتی ممکن است مقاومت یا حمایت داشته باشیم. از این رو می‌توان دریافت که عمده تفاوت اندیکاتور ایچیموکو با بیشتر ابزار مشابه، رویکرد پیش‌بینی‌کننده‌ی آن نسبت به آینده است.

آموزش فرمول و ساختار ابر ایچیموکو

ابر ایچیموکو از پنج مولفه یا در واقع پنج خط جداگانه تشکیل شده است که هر یک فرمولی مشخص دارند. توجه کنید که درست است که این خطوط به صورت جداگانه در این اندیکاتور ترسیم می‌شوند، اما به تنهایی مورد بررسی و استفاده قرار نمی‌گیرند. در حقیقت ترکیب این خطوط موجب ایجاد نمایی کلی می‌شود. این نما در یک نگاه تحرکات قیمتی را نشان می‌دهد.

هوسودا معتقد بود که بازار بازتاب مستقیمی از رفتارها و اعمال گروهی از انسان‌هاست. او این رفتار را در قالب یک حرکت چرخه‌ای ثابت در نزدیک شدن به تعادل و دور شدن از آن توصیف می‌کرد. پس بهتر است بگوییم که وظیفه‌ی هر یک از این پنج مولفه، ارائه‌ی بازتابی مشخص از این تعادل است.

ساختار ابر ایچیموکو

مولفه‌های این ابزار چند میانگین‌ متحرک با دوره‌های متفاوت هستند. دوره‌های مهم بازه‌های ۹ دوره‌ای یا ۹ شمعی، ۲۶ دوره‌ای و ۵۲ دوره‌ای هستند. دو خط از این پنج خط ناحیه‌ای را تشکیل می‌دهند که هم‌چون ابر داخل آن با سایه نشان داده می‌شود. در ادامه می‌توانید با این خطوط آشنا شوید.

• خط برگشت یا تغییر روند (Conversion Line/ Turning Line) – تنکان سن (Tenkan-sen): این خط یک میانگین متحرک از ۹ دوره‌ی گذشته است. تنکان سن بیشترین قیمت بالا و کم‌ترین قیمت پایین را طی ۹ دوره‌ی قبلی در نظر می‌گیرد و سپس میانگین آن را محاسبه می‌کند. از آن‌جا که این خط ۹ کندل اخیر را در نظر می‌گیرد، به نمودار قیمت نزدیک‌تر است و از این راه می‌توان آن را در یک نگاه تشخیص داد. معمولا این خط در نمودارها به صورت پیش‌فرض با رنگ آبی در نمودارها قابل ملاحظه است. تنکان سن می‌تواند روند را در کوتاه‌مدت مشخص کند.
• خط استاندارد یا پایه (Standard Line/ Base Line) – کیجون سن (Kijun-sen): این خط یک میانگین متحرک ۲۶ دوره‌ای است. نحوه‌ی محاسبه‌ی آن هم شبیه خط تنکان سن است و فقط به جای ۹ کندل قبلی، به ۲۶ کندل گذشته توجه دارد. رنگ این خط معمولا به صورت پیش‌فرض قرمز است. در مقایسه با خط تنکان سن، این خط دورتر از نمودار قیمت ترسیم می‌شود. البته در مواقعی که بازار رنج است یا قدرت روند در حال کاهش است این دو خط به هم نزدیک می‌شوند و حتی ممکن است هم‌دیگر را قطع کنند. این مسئله به صورت سیگنال معاملاتی در بخش‌های بعدی بررسی می‌شود. کیجون سن وضعیت روند را در بلندمدت نشان می‌دهد. افزایش شیب این خط از افزایش قدرت روند خبر می‌دهد.

• خط تاخیر (Lagging Line/ Lagging Span) – چیکو اسپن (Chikou Span): این خط نشان‌گر قیمت بسته‌شدن فعلی است که روی نمودار به ۲۶ دوره یا کندل به عقب منتقل می‌شود. با این تعریف می‌توان دریافت که این خط، در دسته‌ی ابزارهای پسرو یا عقب‌گردکننده قرار می‌گیرد. یعنی اگر قیمت بسته شدن امروز X باشد، این خط در همان قیمت و در فاصله‌ی ۲۶ شمع قبل‌تر ترسیم می‌شود. این خط به معامله‌گران کمک می‌کند رابطه‌ی میان روندهای قبلی و فعلی را متصور شوند. جایگاه چیکو در مقایسه با نمودار قیمت، خود می‌تواند به صدور سیگنال‌های معاملاتی منتهی شود.

به طور کلی هر زمان خطوط تنکان سن و کیجون سن بالای نمودار قیمت قرار بگیرند، روند دارایی نزولی خواهد بود. قرار گرفتن این دو خط در پایین نمودار قیمت، حرکت صعودی را نشان می‌دهد. هم‌چنین قطع این دو خط به منزله‌ی تغییر روند است.

• اولین خط پیشرو (Leading Line/ Leading Span) – سنکو اسپن آ (Senkou Span A): این خط برخلاف چیکو اسپن، رویکردی رو به جلو دارد. سنکو اسپن آ برای هر دوره ابتدا میانگین دو خط تنکان سن و کیجون سن را محاسبه می‌کند. سپس نتیجه را به میزان ۲۶ کندل به جلو منتقل می‌کند. در نمودارها می‌توانید ببینید که این خط از سایر خطوط جلوتر قرار می‌گیرد. این خط در روند صعودی می‌تواند نقش حمایتی را به عهده داشته باشد. اما در روندهای نزولی نقش مقاومت را ایفا می‌کند.
• دومین خط پیشرو – سنکو اسپن بی (Senkou Span B): این خط به محاسبه‌ی میانگین بیشترین قیمت بالا و کم‌ترین قیمت پایین در ۵۲ دوره‌ی گذشته می‌پردازد. سپس نتیجه را به جلو (یعنی ۲۶ کندل آینده) منتقل می‌کند. این دو خط پیشرو، وظیفه‌ی شیفت داده‌های کنونی به آینده را به عهده دارند. فاصله‌ی میان دو خط سنکو اسپن آ و بی، محدوده‌ای را تشکیل می‌دهد که با نام ابر کومو شناخته می‌شود. ابر کومو را می‌توان مهم‌ترین بخش استراتژی ایچیموکو دانست.

ابر کومو

در آموزش اندیکاتور ایچیموکو باید به این نکته‌ی مهم توجه کنیم که ابر کومو هم روند فعلی را نشان می‌دهد و هم روند آینده. بخشی از این ابر که بالا یا پایین نمودار قیمت قرار می‌گیرد، از روند کنونی خبر می‌دهد. اما بخش‌های راست و چپ این ابر از روند آینده‌ی بازار خبر می‌دهند. این امر به دلیل آن است که خطوط تشکیل‌دهنده‌ی این ناحیه ۲۶ کندل به جلو کشیده‌ شده‌اند. اگر قیمت بالاتر از ابر کومو باشد روند فعلی صعودی و در غیر این صورت نزولی خواهد بود. هم‌چنین زمانی که سنکو آ، خط سنکو بی را به سمت بالا قطع کند، سیگنال صعودی در روند آینده‌ی بازار را خواهیم داشت. اگر این تقاطع از بالا به پایین صورت گیرد، نشان از روند نزولی بازار در آینده خواهد داشت.

زمانی که سنکو اسپن آ، بالاتر از سنکو اسپن بی باشد، ابر صعودی و به رنگ سبز خواهد بود. اما در شرایطی که سنکو اسپن آ پایین سنکو اسپن بی قرار بگیرد، ابر به رنگ قرمز خواهد بود. برای این‌ که این امر را به خوبی به خاطر بسپارید همیشه به این نکته توجه کنید که خط بالایی ابر کومو چه رنگی است. هر خطی که بالا قرار بگیرد، می‌تواند ابر را به همان رنگ در بیاورد.

ابر کومو دو کاربرد بسیار مهم دارد. نخست آن‌ که سطوح بالا و پایین این محدوده نقش مقاومت و حمایت را ایفا می‌کنند. یعنی قیمت نسبت به این سطوح احتمال واکنش‌های برگشتی را خواهد داشت. هم‌چنین ابر کومو خود در نقش PRZ یا منطقه‌ای با پتانسیل برگشتی عمل می‌کند. این مناطق شمشیر دولبه هستند. یعنی برگشت و شکست در این نواحی می‌تواند به منزله‌ی صدور سیگنال‌های مهم باشد.

روش محاسبه اندیکاتور ایچیموکو با فرمول

مانند سایر اندیکاتورها، ایچیموکو نیز نیازی به محاسبات دستی ندارد. چرا که در پلتفرم‌های معاملاتی به صورت آماده قابل استفاده است. تنها کافی است این ابزار را از لیست اندیکاتورها انتخاب کنید تا روی نمودار قیمت قرار گیرد. اما برای آشنایی با ساختار این ابزار بهتر است شیوه‌ی محاسباتی خطوط استراتژی ایچیموکو را نیز بررسی کنیم.

در این تصویر PH قیمت بالا در طی یک دوره و PL‌ قیمت پایین در همان دوره است. منظور از CL نیز همان خط استاندارد یا تنکان سن است. مراحل محاسبه‌ی اندیکاتور ایچیموکو به صورت زیر است:

• خط برگشت و خط پایه (استاندارد) را مطابق فرمول‌ها محاسبه کنید.
• خط پیشروی سنکو اسپن آ را محاسبه کنید. سپس نتیجه را ۲۶ کندل به جلوتر منتقل کنید.
• این کار را برای خط سنکو اسپن بی هم مطابق فرمول تکرار کنید.
• قیمت‌های بسته شدن ۲۶ دوره را با استفاده از فرمول محاسبه کنید و نتیجه را به ۲۶ بازه‌ی قبل منتقل کنید.
• تفاوت میان سنکو اسپن آ و بی به صورت رنگی نمایش داده می‌شود که به ایجاد ابر کومو می‌انجامد.
• زمانی که سنکو اسپن آ بالاتر از سنکو اسپن بی است، داخل ابر به رنگ سبز خواهد بود. زمانی که سنکو اسپن آ پایین‌تر از سنکو اسپن بی باشد رنگ محدوده‌ قرمز خواهد بود.

تمام مراحلی که در بالا به آن اشاره شد منجر به شناسایی یک نقطه‌ی داده خواهد شد. به منظور ساختن خطوط باید پس از اتمام هر دوره، مراحل را از سر بگیرید و نقاط داده‌ی جدیدتری به دست آورید. سپس از اتصال این نقاط می‌توان به خطوط اندیکاتور دست پیدا کرد و در نتیجه ابر کومو نیز تشکیل می‌شود.

اعداد مهم ایچیموکو

اگر نگاهی به میانگین‌های متحرک مورد استفاده در استراتژی ایچیموکو بیندازیم، می‌توانیم سه عدد مهم را در این محاسبات مشاهده کنیم. ۹، ۲۶ و ۵۲. عدد ۹ نشان‌گر یک و نیم هفته‌ی کاری است. اعداد ۲۶ و ۵۲ به ترتیب یک و دو ماه کاری را با احتساب تعطیلات نشان می‌دهند.

با توجه به فلسفه‌ی انتخاب این اعداد، برخی از افراد تغییراتی در آن‌ها لحاظ می‌کنند. مثلا در بازار ارزهای دیجیتال که تعطیلی ندارد و به صورت ۲۴ ساعته فعال است، به ترتیب از اعداد ۱۰، ۳۰ و ۶۰ استفاده می‌کنند.

با این‌همه تحلیل‌گران زیادی معتقدند که بهترین نتیجه را تنها در صورت استفاده از همان اعداد اولیه و پیش‌فرض به دست خواهند آورد. به هر طریق اگر قادر به تطبیق استراتژی خود با اندیکاتور ایچیموکو هستید، می‌توانید مطابق با تجربه‌ی خود بهترین دوره‌ها را در نظر بگیرید. برای این کار پس از آزمون خطاها می‌توانید اعداد مدنظر خود را در تحلیل‌تان استفاده کنید.

اندیکاتور ایچیموکو چه سیگنال و اطلاعاتی به ما می‌دهد؟

اما مهم‌ترین بخش آموزش هر اندیکاتور از جمله ایچیموکو این است که بتوانیم از داده‌های به‌دست‌آمده استفاده کنیم. سیگنال‌هایی که به کمک این استراتژی به دست می‌آید به دلیل بهره‌مندی از خطوطی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد بسیار کارآمد هستند.

یکی از مهم‌ترین سیگنال‌هایی که می‌توان به کمک استراتژی ایچیموکو از آن استفاده کرد، مقایسه‌ی قیمت و ابر کوموست. زمانی که قیمت در محدوده‌ای بالاتر از ابر قرار بگیرد، این امر یک سیگنال صعودی برای دارایی است. در چنین شرایطی رنگ ابر سبز خواهد بود. اما قرار گرفتن قیمت در نقاطی پایین‌تر از ابر، سیگنال نزولی صادر می‌کند که با رنگ قرمز نشان داده می‌شود. در برخی مواقع نیز پیش می‌آید که نمودار قیمت داخل ابر قرار می‌گیرد که این امر نشان از حالتی خنثی دارد.

زمانی که سنکو اسپن آ بالاتر از سنکو اسپن بی قرار می‌گیرد، می‌توان از تایید روند صعودی خبردار شد. وقوع شرایط معکوس، نشان از تایید روند نزولی دارد. همین ابر ایچیموکو را می‌توان به عنوان محدوده‌ی حمایت و مقاومت نیز در نظر گرفت. این محدوده نه تنها برای حالات فعلی که برای آینده نیز پیش‌بینی‌هایی را انجام می‌دهد.

هم‌چنین تقاطع‌ها (CrossOver) نیز به عنوان سیگنال‌های خروجی این ابزار مورد استفاده قرار می‌گیرند. زمانی که خط تبدیل از سمت پایین به بالا می‌رود و در این گذار خط استاندارد یا پایه را قطع می‌کند، یک سیگنال خرید صادر می‌شود. این سیگنال در زمان‌هایی که قیمت بالاتر از ابر قرار دارد معتبرتر و قوی‌تر است. تا زمانی که خط تغییر بالاتر از خط استاندارد قرار دارد، می‌توان سهام‌داری کرد. از خطوط دیگر می‌توان برای صدور سیگنال خروج از معامله استفاده کرد. فراموش نکنید که حین استفاده از استراتژی ایچیموکو، روندهای بزرگ‌تر را در نظر بگیرید و به این امر دقت کنید که روندهای کوچک‌تر چگونه بخشی از روندهای بزرگ‌تر هستند.

مثال استفاده از ابر ایچیموکو

تا این‌جا کم و بیش موارد مهم در خصوص کار با استراتژی ایچیموکو آموزش داده شدند. اکنون ارائه‌ی یک مثال می‌توان به خوبی استفاده از موارد یادشده را به صورت کاربردی نشان دهد.

در تصویر بالا می‌توانید پنج خط این اندیکاتور را مشاهده کنید. خط آبی‌رنگ که به نمودار قیمت نزدیک است، همان تنکان سن یا خط برگشت است. خط قرمز کیجون سن یا خط پایه است. اگر در نمودار بالا دقت کنید می‌توانید خط سبزرنگ را ببینید که حرکتی متفاوت‌تر دارد و زودتر به پایان رسیده است. این خط همان چیکو است که ۲۶ کندل به عقب برده شده است. دو خط سنکو اسپن آ و بی نیز که به تشکیل ابر کومو کمک می‌کنند در تصویر با رنگ‌های سبز کم‌رنگ و صورتی مشخص شده‌اند. می‌بینید هرکجا که سنکو اسپن آ بالاتر از سنکو اسپن بی قرار گرفته ابر رنگ سبز دارد. ولی در شرایطی که سنکو اسپن بی بالاتر است رنگ ابر قرمز است.

در نمودار بالا هرکجا که خط تبدیل (آبی) خط پایه (قرمز) را به سمت بالا قطع کرده است، روند سهم نیز صعودی شده است. در سمت راست نمودار می‌بینید که بالاتر بودن قیمت نسبت به ابر کومو، منجر به ایجاد یک روند صعودی بسیار قوی شده است. برعکس این شرایط نیز در نمودار قابل مشاهده است. یعنی زمانی که خط تبدیل خط پایه را از بالا به پایین قطع کرده است، روند حرکتی نزولی شده است. این سیگنال را می‌توانید در نیمه‌ی سمت چپ نمودار به خوبی مشاهده کنید. هم‌چنین اگر به پیکان‌های روی نمودار توجه کنید، متوجه می‌شوید که تنکان سن در روندهای صعودی نقش حمایتی و در روندهای نزولی نقش مقاومتی را به عهده دارد.

انواع رایج استراتژی ایچیموکو

در این بخش چندین استراتژی ایچیموکو را با جزئیات بیشتری شرح می‌دهیم. به کمک هر یک از این استراتژی‌ها می‌توانید سیگنا‌ل‌های معاملاتی مفیدی دریافت کنید. هر کدام از خطوطی که در این اندیکاتور مورد استفاده قرار گرفته است‌، می‌تواند مبنای استراتژی‌های مختلفی باشد. تقاطع‌ها، بازگشت‌ها و شکست‌های خطوط این نمودار را در ادامه مطالعه کنید.

استراتژی کراس چیکو

تقاطع چیکو اسپن یا Chikou Span Cross یکی از استراتژی‌های رایجی است که افراد با هر بازه‌ی زمانی از آن استفاده می‌کنند. این استراتژی در حقیقت نقش تایید را به عهده دارد. در این استراتژی عبور چیکو از نمودار قیمت در جهت معامله اهمیت دارد. به این ترتیب زمانی که خط چیکو، نمودار قیمت را از سمت پایین به بالا قطع کند، این امر منجر به صدور یک سیگنال صعودی می‌شود. قطع نمودار قیمت توسط چیکو از بالا به پایین یک سیگنال نزولی است. به بیان دیگر، اگر چیکو بالاتر از قیمت ۲۶ دوره‌ی قبلی قرار بگیرد به منزله‌ی سیگنال خرید یا صعودی است و اگر پایین‌تر از آن قرار بگیرد در حکم سیگنال نزولی یا فروش خواهد بود.

استراتژی مذکور می‌تواند منجر به سیگنال‌های قوی، خنثی یا ضعیف شود:

• سیگنال خرید قوی:‌ زمانی که چیکو بالای نمودار قیمت باشد و قیمت هم بالای ابر کومو قرار بگیرد، این مسئله منجر به صدور یک سیگنال خرید قوی خواهد شد.
• سیگنال فروش قوی: این سیگنال در شرایطی صادر می‌شود که چیکو پایین نمودار قیمت باشد و قیمت پایین ابر کومو قرار گرفته باشد. در تصویر می‌‌بینید که در چند کندل این اتفاق رخ داده است. ولی بلافاصله چیکو نمودار قیمت را به سمت بالا قطع کرده است و سیگنال فروش خنثی شده است.
• سیگنال خرید خنثی:‌ زمانی که چیکو بالای نمودار قیمت قرار می‌گیرد اما قیمت داخل ابر کومو قرار گیرد، سیگنال خرید حاصله خنثی خواهد بود.
• سیگنال فروش خنثی:‌ قرار گرفتن چیکو در پایین نمودار قیمت و هم‌زمانی آن با قرار گرفتن نمودار قیمت داخل ابر کومو، منجر به ایجاد یک سیگنال خنثی برای فروش دارایی خواهد شد.
• سیگنال خرید ضعیف:‌ زمانی که چیکو بالای نمودار قیمت است ولی قیمت پایین ابر کومو قرار دارد، سیگنال خرید مذکور ضعیف خواهد بود و عمل کردن به آن منطقی نیست.
• سیگنال فروش ضعیف: زمانی که چیکو زیر نمودار قیمت حرکت می‌کند و قیمت در بالای ابر کومو قرار دارد، نمی‌توان به این سیگنال فروش چندان اعتماد کرد.

استراتژی کراس کیجون سن

اگر بخواهیم به یکی از مهم‌ترین و البته قابل اعتمادترین نمونه‌های استراتژی ایچیموکو استناد کنیم، باید از کراس‌ کیجون سن نام ببریم. از این استراتژی می‌توان در تمام بازه‌های زمانی استفاده کرد و نتیجه گرفت. البته در تایم‌فریم‌های پایین‌تر و روزمره به دلیل ازدیاد نوسان‌ها از میزان اعتبار آن کاسته می‌شود. با عبور قیمت از خط کیجون سن، سیگنال صادر می‌شود. اگر قیمت بالاتر از کیجون سن بسته شود سیگنال صعودی است و اگر قیمت پایین‌تر از کیجون سن باشد سیگنال نزولی خواهیم داشت. هم‌چون استراتژی کراس چیکو، در این‌جا نیز سیگنال‌های صادرشده ممکن است قوی، خنثی یا ضعیف باشند.

• سیگنال خرید قوی:‌ زمانی که کراس صعودی (قرار گرفتن قیمت بالاتر از کیجون سن) اتفاق می‌افتد و قیمت در بالای ابر کومو بسته می‌شود بهترین موقعیت برای خرید دارایی است. در تصویر می‌توانید این وضعیت را به وضوح مشاهده کنید.
• سیگنال فروش قوی: زمانی که کراس نزولی (قرار گرفتن قیمت پایین‌تر از کیجون سن) در محدوده‌ی پایین ابر کومو اتفاق می‌افتد، یک سیگنال فروش قوی صادر می‌شود. نمونه‌ای از این سیگنال را می‌توانید در تصویر زیر ببینید.

• سیگنال خرید خنثی:‌ کراس صعودی داخل ابر کومو یک سیگنال خرید خنثی تولید می‌کند.
• سیگنال فروش خنثی: کراس نزولی داخل محدوده‌ی ابر کومو یک سیگنال فروش خنثی ارائه می‌کند.
• سیگنال خرید ضعیف: ایجاد یک تقاطع صعودی پایین‌تر از ابر کومو یک سیگنال خرید ضعیف را صادر می‌کند.
• سیگنال فروش ضعیف: زمانی که سیگنال کراس نزولی بالای ابر کومو اتفاق می‌افتد، این امر نشان از ضعیف بودن سیگنال فروش صادرشده دارد.

استراتژی کراس تنکان/ کیجون

زمانی که تنکان سن از کیجون سن عبور کند، سیگنال صادر خواهد شد. اگر تنکان سن بالاتر از کیجون سن قرار بگیرد، این امر به منزله‌ی تغییر روند نزولی به صعودی است. به طور معکوس اگر تنکان سن، کیجون سن را از سمت بالا به سمت پایین قطع کند، این عمل به منزله‌ی تغییر روند از صعودی به نزولی خواهد بود. تقاطع میان این دو خط منجر به سیگنا‌ل‌هایی قوی، خنثی و ضعیف می‌شود.

• سیگنال خرید قوی: زمانی که سیگنال کراس صعودی (قرار گرفتن تنکان سن بالاتر از کیجون سن) در بالای ابر کومو اتفاق بیفتد، یک سیگنال خرید قوی داریم.

• سیگنال فروش قوی: وقوع کراس نزولی (قرار گرفتن تنکان سن در پایین کیجون سن) در پایین ابر کومو، یک سیگنال فروش قوی را صادر می‌کند.
• سیگنال خرید خنثی:‌ اگر کراس صعودی داخل ابر کومو اتفاق بیفتد سیگنال خرید خنثی خواهد بود.
• سیگنال فروش خنثی:‌ ایجاد کراس نزولی داخل محدوده‌ی ابر کومو یک سیگنال فروش خنثی را ایجاد می‌کند.
• سیگنال خرید ضعیف:‌ وقوع سیگنال صعودی در زیر ابر کومو نشان از شرایط خرید می‌دهد. ولی این سیگنال خرید ضعیف است و نمی‌توان به آن استناد کرد.
• سیگنال فروش ضعیف: زمانی هم که کراس نزولی زیر ابر کومو اتفاق بیفتد، سیگنال فروش حاصل ضعیف خواهد بود.

استراتژی شکست کومو

Kumo Breakout یا شکست کومو نیز از آن دست استراتژی‌هایی است که می‌توان در هر بازه‌ای از آن استفاده کرد. اما معمولا توصیه می‌شود در تایم‌فریم‌های بالاتر نظیر روزانه، هفتگی یا ماهانه از آن استفاده شود. به این ترتیب نتایج به‌دست‌آمده قابل‌اعتمادتر خواهد بود. در این استراتژی تنها به رابطه‌ی میان ابر کومو و قیمت توجه می‌شود. باید دقت شود که آیا قیمت در پایین ابر کومو قرار می‌گیرد یا در بالای آن. در مواقعی که قیمت وارد ابر کومو می‌شود و جایی بالاتر از سطح بالایی ابر کومو بسته می‌شود، سیگنال خرید صادر می‌شود. به همین ترتیب در مواقعی که قیمت ابر کومو را می‌شکند و در پایین آن بسته می‌شود، سیگنال فروش خواهیم داشت.

استراتژی بازگشت کومو

این استراتژی در اندیکاتور ایچیموکو به تغییر روند از حالت نزولی به صعودی و برعکس اشاره دارد. یعنی ممکن است طی حرکتی، ابر از رنگ قرمز خارج شود و به رنگ سبز در آید یا برعکس. زمانی که روند صعودی بوده است و در حال تبدیل به روند نزولی است، معامله‌گران می‌توانند گوش‌به‌زنگ باشند تا در نقطه‌ی مناسب به دارایی ورود کنند. به همین ترتیب تبدیل روند نزولی به صعودی می‌تواند به منزله‌ی سیگنالی برای فروش دارایی تلقی شود.

در این استراتژی برگشت قیمت را شاهد هستیم. یعنی اگر تا کنون روند دارایی صعودی بود، اکنون نزولی خواهد شد. به بیان دیگر، در زمان بازگشت کومو، شاهد تغییر مکان خطوط سنکو اسپن آ و بی هستیم. به این ترتیب می‌توان بازگشت ابر کومو را مدرکی دال بر پایان روند کنونی دانست. در نتیجه روند پس از این اتفاق تغییر خواهد کرد.

نکات مهم در استفاده از ابر ایچیموکو

• به خاطر داشته باشید که میانگین‌های به‌کاررفته در استراتژی ایچیموکو بر خلاف میانگین‌های متحرک معمول، به قیمت بسته شدن سهم توجه نمی‌کنند. بلکه با توجه به دوره‌ی موردنظر، از بالاترین و پایین‌ترین قیمت‌ها میانگین می‌گیرند.
• ابر کومو در بازارهای رنج نتیجه‌بخش نخواهد بود.
• سیگنال‌های استراتژی ایچیموکو یا روندی هستند یا حرکتی. سیگنال‌های حرکتی به رابطه‌ی میان نمودار قیمت و خط پایه توجه دارند. اما سیگنال‌های روندی با توجه به وضعیت ابر کومو صادر می‌شوند.
• فاصله‌ی زیاد میان نمودار قیمت و خطوط تنکان سن و کیجون سن حکایت از رفتار هیجانی خریداران و فروشندگان دارد.
• هر وقت سیگنالی را از ایچیموکو دریافت می‌کنیم، نیاز به سیگنال‌های تاییدی هم داریم و ورود را به صورت پلکانی انجام دهیم.
• می‌توان از الگوهای شمعی نیز برای سیگنال‌گیری استفاده کرد.
• می‌توان ابر کومو را به همراه مقاومت، حمایت، خط روند، کانال‌ها، الگوها یا سطوح فیبوناچی استفاده کرد. در این شرایط ابر می‌تواند شرایط PRZ- Potential Reversal Zone یا ناحیه‌ی برگشت بالقوه را داشته باشد.

• ضخامت ابر کومو از قدرت آن در PRZ حکایت دارد. اما اگر ضخامت کم باشد، ابر می‌تواند از این نقطه عبور کند و واکنشی نشان ندهد. هم‌چنین ضخامت ابر کومو از قوی‌تر بودن سطح حمایت یا مقاومت حکایت می‌کند.
• زمانی که ابر کومو تشکیل می‌شود، اگر سنکو اسپن‌ها با قیمت هم‌روند باشند نشان از قدرت بیشتر روند دارد. مثلا اگر در روند نزولی سنکو اسپن‌ آ، صعودی شود و سنکو اسپن بی مسطح می‌شود به منزله‌ی کاهش قدرت روند در آینده خواهد بود. چرا که به صورت پیش‌فرض در روند نزولی، سنکو اسپن آ باید به صورت نزولی حرکت کند.
• اگر سنکو اسپن بی مسطح باشد، می‌تواند در نقش حمایت و مقاومت قوی ظاهر شود.
• در این سیستم حد سود و حد ضرر مشخصی وجود ندارد ولی پیشنهاداتی وجود دارد. می‌توان این حدها را بر اساس خطوط مهم بازار در نظر گرفت. مثلا برای تعیین حد ضرر می‌توان از کیجون سن استفاده کرد و حد ضرر را با استفاده از یک شمع میانگین تعیین کرد. به عنوان مثال اگر سیگنال فروش داشته باشیم می‌توانیم حدضرر را با فاصله‌ی یک شمع میانگین بالاتر از کیجون سن قرار دهیم. البته می‌توان حدضرر را به صورت تریلینگ نیز مشخص کنید. این موارد همگی به استراتژی‌های تحلیل‌گر بستگی دارد و از این رو با هم متفاوت هستند.

معایب و محدودیت‌های ابر ایچیموکو

هیچ‌گاه نمی‌توانید ابزاری را پیدا کنید که بدون هیچ‌گونه محدودیتی کار کنند. همیشه معایبی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید تا مبادا اسیر سیگنال‌ها و اطلاعات غلط شوید. شاید بتوان گفت مهم‌ترین ایرادی که می‌توان از این ابزار گرفت، تعدد خطوطی است که در روی نمودار ترسیم می‌کند. به همین دلیل است که برخی معامله‌گران تنها به خطوط پیشروی اول و دوم اکتفا می‌کنند و سایر خطوط ابر ایچیموکو را در تنظیمات اندیکاتور پنهان می‌کنند.

مسئله‌ی مهم دیگری که به چشم می‌خورد این است که استراتژی ایچیموکو به داده‌های پیشین وابسته است. همین وابستگی ممکن است منجر به ایجاد مشکلاتی شود. در ضمن درست است که دو خط پیشرو در این اندیکاتور، به پیش‌بینی آینده کمک می‌کنند، اما این پیش‌بینی ممکن است گاهی چندان هم صحیح از آب در نیاید.

در شرایطی که قیمت با فاصله‌ی بسیار زیادی در بالا یا پایین ابر کومو قرار گیرد، در بلندمدت داده‌هایی به دست خواهد آمد که نامربوط هستند و کارایی ندارند. در چنین شرایطی باید به خطوط تبدیل و استاندارد توجه شود. چرا که این خطوط به خط قیمت دارایی نزدیک می‌شوند. از این رو می‌توان به کمک بررسی تقاطع‌ها در نمودار، به داده‌های مهمی دست پیدا کرد. دقت کنید که بهتر است از این اندیکاتور در کنار سایر روش‌ها هم‌چون کندل استیک و پرایس اکشن استفاده کنید.

کتاب اسرار ایچیموکو

استراتژی ایچیموکو بسیار جالب و گسترده است. سیگنال‌های مختلفی را می‌توان از آن به دست آورد. اما همه‌ی این‌ها منوط به آشنایی کامل با این ابزار است. از این رو در این بخش کتابی با نام اسرار ایچیموکو را به شما معرفی می‌کنیم. در این کتب می‌توانید آموزش‌های تخصصی را در مورد اجزای این اندیکاتور مطالعه کنید. هم‌چنین سیگنال‌های مختلف خرید و فروش نیز به صورت تصویری در این کتاب ارائه شده است که می‌تواند به درک و دریافت بهتر شما از استراتژی ایچیموکو کمک کند.

تفاوت ایچیموکو و مووینگ اوریج (MA) در چیست؟

بهتر است در انتهای آموزش اندیکاتور ایچیموکو، گریزی هم بزنیم به تفاوت میان این ابزار و اندیکاتور میانگین متحرک. دیدیم که در استراتژی ایچیموکو از میانگین‌های متحرک استفاده می‌شود، اما این میانگین‌ها با آن‌چه تا کنون دیده بودیم تفاوت دارند. برای محاسبه‌ی میانگین‌های متحرک ساده، باید قیمت‌های بسته شدن طی یک دوره با هم جمع شود و سپس بر تعداد روزهای دوره تقسیم شود. مثلا در میانگین متحرک ۱۰دوره‌ای قیمت پایانی ۱۰ روز اخیر با هم جمع می‌شود و سپس بر عدد ۱۰ تقسیم می‌شود.

اما در اندیکاتور ایچیموکو ما تنها دو عدد را با هم جمع می‌کنیم. از این رو حاصل نیز بر عدد دو تقسیم می‌شود. این دو عدد بالاترین و پایین‌ترین قیمت دارایی در طی دوره‌ی مورد نظرمان هستند. همین‌جا باید به این مسئله هم اشاره شود که نمی‌توان گفت کدام اندیکاتور بر دیگری برتری دارد. تمام این ابزار بر اساس داده‌هایی که به دست می‌آورند، نموداری تصویری را برای تحلیل‌گران ارائه می‌کنند. تفاوت این ابزار در واقع از تفاوت در انتشار اطلاعات نشات می‌گیرد. پس با توجه به شناختی که از خود و استراتژی خود دارید، می‌توانید ابزار برتر را انتخاب کنید.

جمع‌بندی

اندیکاتور ابر ایچیموکو از جمله ابزار پرکاربردی است که در میان تحلیل‌گران از محبوبیت بالایی برخوردار است. بسیاری از تریدرها با استفاده از سیگنال‌های این اندیکاتور، می‌توانند سودهای فراوانی کسب کنند و از این رو این ابزار را یکی از معتبرترین و بهترین اندیکاتورهای تکنیکال می‌دانند. اعتبار این ابزار به آن دلیل است که ابر ایچیموکو در دل خود از چند اندیکاتور مهم دیگر کمک می‌گیرد. اگر به نمودار این اندیکاتور نگاه کنید می‌توانید پنج خط را مشاهده کنید که هر یک گویای مسائل و اطلاعات بسیاری هستند. به کمک تقاطع‌ها و شکست‌های خطوط اندیکاتور ایچیموکو می‌توان سیگنال‌های معاملاتی معتبری به دست آورد. هم‌چنین با نگاه کردن به ابر کومو می‌توان در یک نگاه به روند بازار پی برد. رابطه‌ی میان قیمت و ابر کومو و هم‌چنین خط چیکو اسپن می‌تواند منجر به صدور سیگنال‌های خرید و فروش شود.

سوالات متداول با پاسخ‌های کوتاه