سهام ارزشمند یا سهام در حال رشد؛ کدام را بخریم؟

یکی از دغدغه‌های فعالان بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری در سهامی است که ریسک کمتری داشته باشد. به همین دلیل بیشتر معامله‌گران به دنبال خرید سهامی هستند که ارزشمند باشد. اما این تنها استراتژی فعالان در بازارهای مالی نیست.

عوامل و مسائل متعددی در گزینش رویکرد معاملاتی دخیل هستند. یکی از این استراتژی‌ها، می‌تواند بر مبنای سرمایه‌گذاری رشدی یا ارزشی باشد. سرمایه‌گذاری در سهام ارزشمند بورسی، همان سرمایه‌گذاری به شیوه‌ ارزشی است. اما در نقطه‌ مقابل سرمایه‌گذارانی که به سهام رشدی روی می‌آورند، در واقع به دنبال ورود به فرصت‌هایی هستند که سودهای بالا و شارپ نصیب‌شان می‌کند.

پس از خواندن این مطلب می‌توانید سهام در حال رشد را از سهام ارزشمند تشخیص دهید و طبق استراتژی معاملاتی خود، برای خرید آن‌ها تصمیم‌گیری کنید.

آشنایی با سهام ارزشمند در بورس

سهام ارزشمند در بورس همان سهمی است که پایین‌تر از ارزش ذاتی‌اش قیمت‌گذاری شده است. در حقیقت قیمت این سهام نسبت به بازدهی،‌ جریان‌های نقدی و یا ارزش دفتری در یک بازه‌ زمانی مشخص، میزان پایین‌تری دارد.

به بیان دیگر می‌توان گفت که قیمت بازار سهم ارزشمند، از ارزش ذاتی آن پایین‌تر است. اما این ارزش ذاتی چگونه تعیین می‌شود؟ روش‌های ارزیابی مختلفی به این منظور وجود دارد که اساس آن‌ها متغیرهای بنیادی هستند.

یکی از این معیارها نسبت P/E سهم است. هرچه این نسبت در نمادهای ارزشمند بورسی کمتر باشد، یعنی سهم پایین‌تر از ارزش دفتری‌اش معامله می‌شود. به این شیوه می‌توان یکی از ملاک‌های سهام ارزشمند در بورس را بررسی کرد.

اما سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در این روش به ارزش روز سهم توجه نمی‌کنند. آن‌ها انتظار ندارند که سهم روندی کاملا صعودی و رشدی فوق‌العاده زیاد داشته باشد. چنین سهامی در مقایسه با سهام رشدی حاشیه‌ امنیت بیشتری دارد.

شرکت‌هایی که سهام ارزشمند دارند، از نظر سودآوری مناسب هستند اما بازار هنوز پی به این امر نبرده است که ارزش واقعی این سهم‌ها چیست. به همین دلیل است که سرمایه‌گذاران سهام چنین شرکت‌هایی را می‌خرند. در واقع آن‌ها امیدوارند با سرمایه‌گذاری در نمادهای ارزشمند بورسی و کشف میزان ارزشمندی آن‌ها در آینده، شاهد افزایش قیمت باشند.

در چنین سهم‌هایی معیارهای بنیادی نظیر سود نقدی، ارزش دفتری، بازدهی و سایر عوامل، نسبت به معیارهای مشابه در سایر سهم‌ها کمتر است. به همین دلیل است که قیمت سهام ارزشمند در بورس ارزان‌تر از سایر سهام است.

بررسی ویژگی‌‌های سهم ارزشمند در بورس

گفتیم که برای شناسایی سهم‌های ارزشمند در بورس، باید به عوامل متعددی توجه کرد. در ادامه چند مورد از این عوامل را بررسی می‌کنیم.

1. نمادهای ارزشمند بورسی در قیاس با سایر نمادهای همان صنعت، از لحاظ بازدهی، سود نقدی، ارزش دفتری و سایر متغیرهای اقتصادی، میزان کمتری دارند. یعنی با بررسی متغیرهایی مانند P/E می‌توانیم به ارزان بودن سهم پی ببریم.
2. سهام ارزشی سهام شرکت‌هایی هستند که بر طبق اصول تحلیل بنیادی وضعیت مناسبی دارند. اما شرایط بازار مانع از قیمت‌گذاری آن‌ها با توجه به ارزش ذاتی دارایی شده است.
3. اعداد پایین در نسبت P/E نشان‌دهنده ارزشمندی سهم هستند.
4. بر خلاف مورد قبلی، در این سهم‌ها نسبت سود تقسیمی به قیمت یا D/P بالاتر است.
5. نسبت فروش به قیمت سهم یا S/P و هم‌چنین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار یا B/P در سهام ارزشمند بورسی بالاست.

سهام رشدی چیست؟

برخلاف سهام ارزشمند در بورس، سهام رشدی نسبت به جریان‌های نقدی، بازده، سود نقدی یا ارزش ذاتی قیمت بالاتری دارد. یعنی این سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شده‌اند. از آن‌جا که این سهام در یک دوره، رشد بیشتری نسبت به میانگین خود داشته‌اند، هنوز هم سرمایه‌گذاران، رشدی سریع‌تر از میانگین را برای آن‌ها انتظار دارند.

درست به همین دلیل است که شرکت‌هایی که سهام‌شان رشدی است، درآمدی بیش از میانگین بازار دارند. در نتیجه عملکرد بهتری هم دارند. بیشتر شرکت‌هایی که هنوز به مرحله‌ بلوغ نرسیده‌اند و معمولا سود نقدی پرداخت نمی‌کنند سهام‌شان رشدی است.

این شرکت‌ها سودشان را مجددا به پروژه‌های سرمایه‌گذاری تزریق می‌کنند. به همین خاطر است که سرمایه‌گذاران به این فرصت‌ها بیشتر توجه دارند. آن‌ها نسبت به رشد این شرکت‌ها در آینده خوشبین هستند و از آن بهره‌مند خواهند شد.

میزان رشد چنین شرکت‌هایی معمولا از میانگین بیشتر است. برای اندازه‌گیری میزان رشد این شرکت‌ها هم به متغیرهایی نیاز است؛ متغیرهایی از جمله افزایش میزان فروش و سود. پس می‌توان گفت بازدهی سهام رشدی از طریق افزایش سود و قیمت سهام شرکت حاصل می‌شود.

بررسی ویژگی‌های سهام دارای رشد

همان‌طور که گفتیم، این سهام ویژگی‌های خاصی دارند. برای این‌که بتوانیم سهام رشدی را از سهام ارزشمند در بورس تشخیص دهیم، باید به این موارد دقت کنیم:

1. سهام رشدی هم به لحاظ سوابق عملکردی و تاریخی و هم از نظر آینده و بر طبق پیش‌بینی‌ها، رشد بالایی دارند. در حقیقت گذشته‌ این سهام موجب می‌شود که در آینده از آن‌ها رشد بالایی را انتظار داشته باشیم.
2. تحلیل‌گران پیش‌بینی‌های قیمتی بسیار بالایی را برای این سهام ارائه می‌کنند. در واقع این سهام رشدی چندبرابری دارند.
3. بررسی وضعیت سودآوری این سهم‌ها، تصویری از وضعیت آینده‌ نماد را در اختیار افراد قرار می‌دهد. انتظار می‌رود که این سهام با توجه به سود سالانه پیش از مالیات، میزان EPS، فروش و … عملکرد بهتری در مقایسه با سایر صنایع و سهام داشته باشند. یعنی انتظار می‌رود که عدد و رقم‌هایی بالاتر در حاشیه سود این نوع از سهام وجود داشته باشد.
4. ROE یا میزان بازده حقوق صاحبان سهام نیز یکی دیگر از معیارهایی است که برای تشخیص سهام رشدی باید به آن توجه شود.

کاربرد نسبت قیمت به درآمد در شناسایی سهام ارزشمند و در حال رشد

همان‌گونه که تا کنون به آن اشاره کردیم، نسبت P/E یا قیمت به درآمد یکی از متغیرهایی است که بر اساس آن می‌توان سهام رشدی و یا سهام ارزشمند در بورس را شناسایی کرد. به طور کلی در ارزش‌گذاری نماد شرکت‌های مختلف به این متغیر بسیار توجه می‌شود.

نسبت P/E را می‌توان از تقسیم قیمت سهم به سود سالانه محاسبه کرد. عدد به دست آمده به سرمایه‌گذار نشان می‌دهد که او باید چه مدت‌زمانی را منتظر باشد تا بتواند اصل سرمایه‌ خود را به دست آورد.  

سهام در حال رشد بخریم یا سهام ارزشمند؟

سهام‌داران و سرمایه‌گذاران همیشه دغدغه‌های فراوانی در انتخاب میان دارایی‌های مالی مختلف دارند. در واقع این انتخاب می‌تواند بر بازدهی مورد انتظار سهام‌داران اثر مستقیم بگذارد. به طور کلی با توجه به باز‌ه‌های زمانی متفاوت و ریسک‌های موجود باید بیشترین سود حاصل شود.

همان‌طور که از توضیحات بالا برمی‌آید، سرمایه‌گذاری در نمادهای ارزشمند بورسی در مقایسه با شرکت‌های رشدی از ریسک کمتری برخوردار است. از سوی دیگر بازدهی سهام رشدی هم بسیار بیشتر از سهام ارزشمند است.

پیش‌تر گفتیم که سهام‌داران سهام ارزشمند توقع ندارند که سهم قیمت‌های بالایی را لمس کند. آن‌چه که این سهام‌داران را مجاب به خرید می‌کند، قیمت فعلی آن‌هاست؛ چرا که پایین‌تر از ارزش ذاتی‌شان است. از همین رو سهام‌داران امیدوارند که در آینده، سهم به قیمتی برابر ارزش ذاتی خود دست پیدا کند.

پس می‌توان گفت که سرمایه‌گذاران باید بر اساس میزان تحمل و پذیرش ریسک، یکی از دو سهام رشدی یا ارزشمند در بورس را انتخاب کنند. البته برای این‌که سبد سهام متنوع باشد و بتوان مدیریت ریسک را بهتر و کارآمدتر انجام داد، می‌توان درصدی از هر دو نوع سهام را در سبد نگهداری کرد. به این ترتیب انتظار نتایجی بهتر وجود دارد.

با این حال، زمانی که بازار وضع مساعدی دارد، یک فرصت مناسب برای خرید سهام رشدی است. در چنین شرایطی اقتصاد رو به رشد است و ارزیابی قیمت سهام، به شکلی معقول انجام می‌شود. در این مواقع، نمادهای بورسی سودآوری بیشتری دارند. در سمت مقابل، زمانی که بازار در رکود است و یا منطقی پشت قیمت‌گذاری سهام مختلف وجود ندارد، معقول‌تر آن است که در سهام ارزشی سرمایه‌گذاری کنیم.

پس با توجه به محدوده‌های زمانی متفاوت و نوسان بازار و رشد و رکود آن، میزان سرمایه‌گذاری در سهام رشدی و سهام ارزشمند در بورس متفاوت خواهد بود. هم‌چنین چیدمان متنوع سبد سهام نیز به طور کلی حائز اهمیت است.

جمع‌بندی

سرمایه‌گذاران در بازار سهام بر مبنای میزان ریسک‌پذیری خود استراتژی‌های سرمایه‌گذاری‌شان را مدیریت می‌کنند. در این میان، افرادی که ریسک‌پذیری کمتری دارند معمولا به دنبال سهامی هستند که ارزشمند بوده و با قیمتی پایین‌تر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند.

اما افرادی که ریسک‌پذیری بیشتری دارند، به سهم‌هایی علاقه نشان می‌دهند که در حال رشد هستند و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این سهم‌ها در آينده رشدی شارپی داشته باشند. سرمایه‌گذاران برای شناسایی این سهم‌ها باید عواملی از جمله نسبت P/E را بررسی کنند و طبق استراتژی خود برای خرید آن‌ها اقدام کنند.