اطلاعات نهانی شرکت‌ها؛ اطلاعاتی که می‌تواند سلامت بورس را تهدید کند
اطلاعات نهانی در بورس، اطلاعاتی هستند که پیش از انتشار به صورت عمومی، تنها در دسترس تعداد کمی از افراد هستند. همین مسئله موجب می‌شود که افرادی که این اطلاعات را در دست دارند، بتوانند با توجه به این مسئله، زودتر از سایرین دست به معامله زده و نظم و تعادل بازار را بر هم بزنند. وجود این اطلاعات موجب می‌شود که فعالان بازار نسبت به وجود عدالت حاکم بر این بستر دچار تردید شوند. چرا که برخی از افراد می‌توانند با تکیه بر این اطلاعات و انجام معاملات نهانی، به سودهای فراوانی دست پیدا کنند و این مسئله با عدالت و برابری میان سرمایه‌گذاران تناقض دارد.
مقدمه‌ای بر مفهوم اطلاعات نهانی در بورس
اطلاعات نهانی به مجموعه اطلاعاتی گفته می‌شود که دو ویژگی اصلی و مهم دارند. نخست آن‌که ارزشمند هستند و دیگر آن‌که در دسترس عموم نیستند. پس دو فاکتور محرمانگی و ارزشمندی مبنای اطلاعات نهانی در بورس را تشکیل می‌دهند. در صورتی که حتی یکی از این دو ويژگی نقض شود، اطلاعات مذکور دیگر نهانی نیستند.
اطلاعات نهانی: هرگونه اطلاعات افشاء نشده برای عموم که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود و در صورت انتشار بر قیمت و یا تصمیم سرمایه‌گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تأثیر می‌گذارد.
بند ۳۲ ماده اول قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران
البته از منظری دیگر می‌توان فاکتورهای دیگری را نیز برای معرفی اطلاعات نهانی بیان کرد. مثلا دقیق یا ویژه بودن این اطلاعات نیز عامل مهمی در این خصوص به شمار می‌رود. منظور از ویژه بودن اطلاعات، مواردی مانند ادغام یا تغییر ساختار یک شرکت است. در خصوص دقیق بودن نیز باید گفت منظور ارائه اطلاعات به همراه جزئیات شفاف و کامل است.
بررسی مفهوم ارزشمندی در اطلاعات نهانی سهام
با توجه به تعریف اطلاعات نهانی در بورس، لازم است که مفهوم ارزشمندی را بیان کنیم. می‌توان ارزشمندی اطلاعات را بر اساس سه فاکتور تعیین کرد. این سه فاکتور عبارت‌اند از:
- اهمیت اطلاعات
- محدوده اطلاعات
- منبع اطلاعات
اهمیت اطلاعات
در برخی از نقاط دنیا، ارزشمندی اطلاعات را با توجه به اهمیت آن‌ها تعیین می‌کنند. به این ترتیب اطلاعاتی که بتواند قیمت اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار دهد، در دسته اطلاعات ارزشمند جای می‌گیرد. هم‌چنین می‌توان تعریف دیگری را برای اطلاعات ارزشمند بیان کرد. اگر فردی که به اطلاعات پنهانی دسترسی دارد، بتواند از آن‌ها استفاده کند و معاملات موفقی را رقم بزند، این اطلاعات ارزشمند به شمار می‌روند.
هم‌چنین باید ارزشمندی اطلاعات را با توجه به گذشت زمان و تاثیر سایر وقایع سنجید. یعنی ممکن است برخی از اطلاعات اکنون ارزشمند نباشند ولی در آینده ماهیت ارزشمندی پیدا می‌کنند. به این ترتیب لازم است مشخص شود که آیا ارزشمندی اطلاعات به خاطر وقایعی است که در شرایط مختلف به وجود آمده است یا خیر.
محدوده اطلاعات
از این منظر، می‌توان اطلاعات ارزشمند را اطلاعاتی دانست که به یک ناشر یا دارایی خاص مربوط است. البته در تمام کشورها این فاکتور را دلیل بر ارزشمندی اطلاعات نمی‌دانند. هم‌چنین در این میان، نوع اوراق بهادار و بستری که این اوراق در آن معامله می‌شوند نیز حائز اهمیت است.
منبع اطلاعات
برای آن‌که اطلاعاتی را ارزشمند تلقی کنیم، باید به منبع آن نیز توجه کنیم. مثلا اگر اطلاعات توسط ناشر یا افرادی که با ناشر مرتبط هستند منتشر شود، به منزله ارزشمندی آن‌هاست. هرچند در بیشتر مناطق جهان این فاکتور را به تنهایی برای تخمین ارزشمندی اطلاعات در نظر نمی‌گیرند.
مفهوم عدم دسترسی عموم در زمینه اطلاعات نهانی سهام
در توضیح این ویژگی، نخست باید مفهوم واژه عموم را بررسی کرد. به عقیده برخی از افراد منظور از عموم، تمامی افراد جامعه است؛ فارغ از این که در بازار مالی سرمایه‌گذاری کرده باشند یا خیر. این در حالی است که برخی دیگر معتقدند عموم، تنها به افراد فعال در بازار سرمایه اطلاق می‌شود.
مورد دیگر در این مبحث، به دسترسی مربوط است. در این خصوص لازم است به معنای افشا توجه کنیم. انتشار موثر اطلاعات نهانی در بورس باید به گونه‌ای باشد که در دسترس عموم سرمایه‌گذاران قرار گیرد. در افشای اطلاعات، ناشر ابتدا موارد را به سازمان بورس اعلام می‌کند و سپس اطلاعات از طریق این سازمان منتشر می‌شود. چنان‌چه در خصوص اطلاعات مشخصی، این اتفاق نیفتاده باشد، به منزله آن است که عموم مردم به آن دسترسی ندارند. پس می‌توان اطلاعات مذکور را با توجه به این مسئله، نهانی دانست.
دسته‌بندی دارندگان اطلاعات نهانی در بورس
معمولا زمانی که صحبت از دارندگان اطلاعات نهانی می‌شود، پای دو گروه از افراد به میان می‌آید. یکی دارندگان اولیه این اطلاعات و دیگری دارندگان ثانویه. باید به این امر دقت کرد که دارندگان اولیه به افرادی گفته می‌شود که اطلاعات را مستقیما از منبع اصلی دریافت می‌کنند. این افراد با تکیه بر تجربه و دانش خود می‌توانند اهمیت اطلاعات را ارزیابی کنند. به علاوه این افراد در جریان هستند که معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی در بورس چه نتایجی در پی دارد.
دارندگان ثانویه اطلاعات نیز افرادی هستند که در دریافت این اطلاعات از یک واسطه کمک می‌گیرند. این افراد حتی ممکن است این اطلاعات را به صورت اتفاقی نیز شنیده باشند. یا این که ممکن است اسناد محرمانه‌ای را که به اشتباه منهدم نشده‌اند، پیدا کرده باشند. به هر طریق، این دسته از افراد هیچ‌گونه ارتباط مستقیمی با عوامل داخلی یک مجموعه ندارند.
مجازاتی که برای دارندگان اولیه اطلاعات در نظر گرفته می‌شود از مجازاتی که به دارندگان ثانویه تحمیل می‌شود، بیشتر و سخت‌تر است.
دارندگان اطلاعات نهانی در بورس شامل چه کسانی هستند؟
بدیهی است که افرادی در هر شرکت، برای انجام وظیفه و شغل خود به این اطلاعات دسترسی دارند. از این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدیران شرکت‌ها
- هیئت‌مدیره
- مدیرعامل و معاونان او
- بازرسان
- وکلای شرکت
- حساب‌داران
- مشاوران
- حساب‌رسان
با نگاهی به دارندگان اطلاعات نهانی، می‌توان دریافت که این افراد، هم می‌توانند از اشخاص حقیقی باشند و هم اشخاص حقوقی. اما باید استانداردی تعریف شود تا بتوان اطلاعات نهان را مطابق با آن مدیریت و نگهداری کرد.
این افراد موظف هستند که اطلاعات و هم‌چنین وضعیت اولیه خود و تمامی افراد تحت حمایت را از طریق دستورالعمل اجرايی نحوه گزارش‌دهی دارندگان اطلاعات نهانی، به سازمان بورس اعلام کنند.
اجرای این دستورالعمل تنها در حد شناسایی دارندگان این اطلاعات است. یعنی نمی‌تواند تضمینی بر عدم انتشار اخبار افشانشده در بازار باشد چرا که اگر منافع مدیران مجموعه‌ها تامین نشود، احتمال دارد که آن‌ها از این اطلاعات استفاده کنند؛ در حالی که عموم مردم از آن بی‌خبر هستند.
البته در برخی از موارد نیز پیش می‌آید که مدیران شرکت‌ها با رسانه‌های مختلف مصاحبه می‌کنند و خواسته یا ناخواسته برخی از اطلاعات نهانی خود را افشا می‌کنند. به این ترتیب قوانین موجود را نقض می‌کنند. به محض این که اطلاعات نهانی به هر دلیل منتشر شود، سازمان بورس با عوامل این امر برخورد خواهد کرد.
نقش موسسات و ارگان‌های ناظر در جلوگیری از معاملات نهانی
موسساتی وجود دارند که بر اطلاعات نهانی در بورس نظارت می‌کنند. وظایف این موسسات را می‌توان در قالب موارد زیر بررسی کرد:
ایجاد مقررات بازدارنده از معاملات با استفاده از اطلاعات نهانی
قانون‌گذارانی که برای اوراق بهادار مقرراتی را تدوین می‌کنند، باید این امر را در نظر بگیرند که این مقررات تنها در صورت اجرایی شدن کارگر خواهند بود. پس تا زمانی که این مقررات از جانب سازمان‌های ذی‌ربط اجرایی نشوند، هیچ تاثیری ندارند. به این ترتیب سازمان بورس باید تلاش کند تا سازمان‌های مسئول و وابسته، این ضوابط را به منظور جلوگیری از انجام معاملات نهانی اجرا کنند. در این بین سازمان‌هایی که خودانتظام هستند، می‌توانند با تهیه و تدوین مقرراتی که اعضا را از انجام این معاملات باز می‌دارد، اقدامات لازم را انجام دهند.
در اکثر سازمان‌ها و محیط‌های قضایی، انجام معامله بر اساس اطلاعات نهانی در بورس برای اعضای آن ارگان ممنوع است. در همین خصوص مقرراتی تهیه و تدوین شده است که از معاملات این افراد جلوگیری می‌کند. چنین مقرراتی در اساس‌نامه سازمانی یا منشور حرفه‌ای درج می‌شود. علاوه بر مواردی که پیش‌تر ذکر شد، ناشران اوراق بهادار، بانک‌ها، اعضای بورس‌های اوراق بهادار، شرکت‌های بیمه یا صندوق‌های بازنشستگی از دیگر افراد یا سازمان‌هایی هستند که ممکن است به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.
سازمان‌هایی که خدمات مربوط به سرمایه‌گذاری را ارائه می‌کنند، باید بتوانند کنترل‌های لازم را به منظور جلوگیری از انجام معاملات بر اساس اطلاعات نهانی در بورس پیاده کنند. مثلا در برخی از بسترها، چنان‌چه کارگزار احتمال دهد که سفارشِ ثبت‌شده بر اساس اطلاعات نهانی است، نباید این سفارش را بپذیرد.
انجام تحقیقات در خصوص معاملات
بخش وسیعی از فعالیت این نهادها، به نظارت بر عملکرد دستگاه‌های دولتی یا مدیریتی اختصاص دارد. این فعالیت‌ها معمولا در زمینه‌های زیر انجام می‌شود:
- جمع‌آوری اطلاعات معاملات مشکوک
- شناسایی افراد شرکت‌کننده در معاملات مشکوک
- تحلیل و بررسی فعالیت‌های قبلی سرمایه‌گذارانی که به عملکرد آن‌ها مشکوک هستند.
- شناسایی افرادی که به اطلاعات نهانی در بورس دسترسی دارند.
- تحلیل روابط میان اشخاصی که به این اطلاعات دسترسی دارند.
اعمال قدرت به منظور جمع‌آوری اطلاعات
نهاد ناظر برای آن که بتواند معاملات نهانی را کشف کند، باید از اختیار کافی برخوردار باشد. به این ترتیب این نهاد می‌تواند از اشخاص زیر در خصوص اطلاعات نهانی پرس‌وجو کند:
- افرادی که به اطلاعات نهانی دسترسی مستقیم دارند.
- ناشران اوراق بهاداری که در بازارهای سازمان‌یافته حضور دارند.
- موسسات قانونی و اشخاصی که سفارش‌های خرید و فروش اوراق بهادار را قبول می‌کنند.
- موسساتی که زیرساخت‌های بازار را ارائه می‌دهند؛ مانند انواع بورس‌ها و اتاق پایاپای.
اجرای قانون و مجازات
اما زمانی که معاملاتی بر اساس اطلاعات نهانی در بورس انجام می‌شود، نهاد ناظر می‌تواند عوامل این معامله را مجازات کند. مجازات‌ها در سه زمینه حقوقی، کیفری و اداری دسته‌بندی می‌شوند. در برخی از حوزه‌های قضایی، ناظر می‌تواند نوع مجازات را آزادانه انتخاب کند ولی در برخی دیگر از کشورها، برای انتخاب این حوزه‌ها، معیارهایی مشخص تعریف شده است. هم‌چنین در بیشتر حوزه‌های قضایی، به لحاظ قانونی می‌توان بیش از یک نوع مجازات را برای مجرم برگزید. از جمله مزایای مجازات مجرمان معاملات نهانی، می‌توان به پیشگیری از انجام این نوع معاملات اشاره کرد که تا کنون نیز موفقیت‌آمیز بوده است.
جبران خسارات سرمایه‌گذاران
درست است که مجازات عاملان معاملات نهانی گامی موثر در راستای کاهش تخلفات به شمار می‌رود اما در این میان برخی از سرمایه‌گذاران از این معاملات آسیب می‌بینند. مهم است که بتوان این سرمایه‌گذاران را شناسایی کرد و اقدامات لازم را برای جبران خسارت آن‌ها انجام داد؛ وگرنه اعتبار بازار سهام از بین خواهد رفت که این مسئله بقای کلیت بازار را تهدید می‌کند. با توجه به این که جریمه‌های حقوقی برای مجرمان در نظر گرفته می‌شود، می‌توان از این مبالغ برای جبران خسارت افراد آسیب‌دیده استفاده کرد.
اما به طور کلی، خسارت‌هایی که از مجرم دریافت می‌شود باید به چه کسانی پرداخت شود؟ این مبالغ به بودجه دولتی و پرداخت‌کنندگان مالیات، نهادهای نظارتی یا قانون‌گذار، صندوق جبران خسارت و یا به سرمایه‌گذارانی تعلق می‌گیرد که مشخصا از معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی در بورس متضرر شده‌اند.
کارگزاران چگونه می‌توانند از انجام معاملات نهانی جلوگیری کنند؟
زمانی که پای معاملات نهان در میان باشد، کارگزاران ممکن است بنا به دلایلی، چنین سفارش‌هایی را با وجود ممنوع بودن آن، بپذیرند. نخست آن که با انجام این معاملات، کارمزد بهتر و تضمین‌شده‌تری را به دست می‌آورند. دوم این که کارگزاران این کار را انجام می‌دهند تا هنگام ارائه خدمات مدیریت سبد سهام، سود تضمین شده‌ای را برای سهامداران به دست آورند و آن‌ها را راضی نگه دارند؛ همیشه در صورت ضرردهی هنگام مدیریت سبد سهام سهامداران از سوی کارگزاری‌ها، امکان طرح دعوا در مراجع قضایی علیه کارگزاران از سوی سهامداران وجود دارد. البته حوزه‌های قضایی مقررات مشخصی را در این خصوص تدوین کرده‌اند که موجب می‌شود تا حدود زیادی کارگزاران ریسک چنین فعالیت‌هایی را نپذیرند.
اما در سمت دیگر این سکه، کارگزار دلایلی نیز برای نپذیرفتن چنین معاملاتی دارد. نخست آن‌که با پذیرش سفارش معاملاتی که بر مبنای اطلاعات نهانی در بورس ثبت شده‌اند، خود نیز شریک جرم محسوب می‌شود. پس با عدم پذیرش، از همدستی در چنین فعالیت مجرمانه‌ای پرهیز می‌کنند. دیگر آن‌که با این کار از انجام معامله افرادی که اخلاق حرفه‌ای ندارند، جلوگیری می‌کنند. زمانی که این افراد از اطلاعات نهانی استفاده می‌کنند و از این موقعیت سودجویی می‌کنند، ممکن است در آینده نیز اقدامات مشابهی را به ضرر کارگزاری انجام دهند که غیراخلاقی است.
وظایف شرکت‌ها در خصوص معامله بر مبنای اطلاعات نهانی در بورس
اما سازمان‌ها و شرکت‌ها نیز در مورد اطلاعات و معاملات نهانی، وظایف مشخصی دارند. در ادامه چند مورد از این وظایف را بررسی می‌کنیم.
الزامات افشای ناشران
در هر کشوری مقرراتی وجود دارد که بر اساس آن ناشر اوراق بهادار تعهداتی را می‌پذیرد. به موجب این تعهد، ناشر موظف است که تمامی اخبار و اطلاعاتی را که باعث تغییر قیمت دارایی به شکل قابل توجهی می‌شود، در اختیار عموم مردم بگذارد. این اخبار معمولا در زمینه فعالیت‌های شرکت منتشر می‌شوند و بر دارایی و درآمد شرکت‌ها اثر فراوانی می‌گذارند.
هم‌چنین ناشران اوراق قرضه باید مواردی را منتشر کنند که با ظرفیت ناشر برای عمل به تعهداتش مرتبط است. معمولا این اخبار و رویدادها به سازمان ناظر بر بازار مربوطه اطلاع‌رسانی می‌شود. به عنوان مثال، اطلاعات و صورت‌های مالی مهم در بورس ایران، در سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران (کدال) به آدرس www.codal.ir، قابل دسترسی است.
اما در این میان مسئولان ناظر می‌توانند ناشر را بنا به پیشنهاد شخص ناشر، از افشای اطلاعات بااهمیت معاف کنند. هدف از این مسئله آن است که افشای این اطلاعات به منافع قانونی ناشر خدشه‌ای وارد نکند. اما چنان‌چه ناظر با چنین معافیتی موافقت کند، مواردی را در نظر خواهد گرفت؛ از جمله تاثیر این اطلاعات بر قیمت اوراق بهادار، اهمیت محرمانگی اطلاعات در کسب‌وکار ناشر و هم‌چنین رویه‌های داخلی ناشر به منظور مدیریت این اطلاعات. البته در این میان محدوده اطلاعات نهانی و هم‌چنین مدت‌زمانی که اطلاعات می‌تواند به صورت غیرعمومی نگهداری شود نیز مشخص می‌شود. این امر موجب می‌شود احتمال انجام معاملات بر مبنای اطلاعات نهانی در بورس ضعیف شود.
حفاظت از اطلاعات نهانی
در برخی از کشورها مقرراتی وجود دارد که ناشران مطابق با آن ملزم می‌شوند که اطلاعات نهانی را تنها در اختیار افرادی بگذارند که بنا به وظایف و سمت‌های شغلی خود، به آن‌ها نیاز دارند. البته که باید بتوان اشخاصی را که به این اطلاعات دسترسی دارند و هم‌چنین زمان دسترسی این افراد به اطلاعات را مشخص کرد. به این ترتیب می‌توان معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی در بورس را کنترل و از انجام آن‌ها جلوگیری کرد.
هم‌چنین شرایطی نیز پیش‌بینی شده است که در آن ممکن است به فهرست افرادی که به این اطلاعات دسترسی داشته‌اند، نیاز شود. پس باید بتوان در هر زمان این فهرست را تهیه کرد. حتی در برخی از حوزه‌های قضایی، حساب‌داران، کارگزاری‌ها، وکلا و سایر ارگان‌ها و افرادی که باید به صورت مداوم به این اطلاعات دسترسی داشته باشند، باید از مقررات خاصی تبعیت کنند.
افشای معاملات افراد داخلی
در اکثر کشورها، شرکت‌ها باید اطلاعات مربوط به معاملات افراد داخلی شرکت در بورس را افشا کنند. به این ترتیب سرمایه‌گذاران قادر خواهند بود که معاملات اعضای داخلی شرکت‌ها را دنبال کنند. این امر از دو منظر قابل توجه است. نخست آن که اطلاعاتی در دست این افراد بوده است که هنوز به درجه اهمیت نرسیده بوده تا به عموم گزارش شود. دیگر این که اهمیت این اطلاعات آن‌قدر بوده که موجب فعالیت معاملاتی افراد داخلی شده است.
البته در برخی از حوزه‌های قضایی نیز افراد داخلی در معاملات کوتاه‌مدت خود با محدودیت‌هایی مواجه هستند. چنان‌چه با نقض قوانین و تخلف، سودهایی حاصل شود، افراد خاطی باید سود حاصل را پس بدهند.
محدود کردن معاملات افراد داخلی
در بخش قبلی از محدودیت معاملات افراد داخلی شرکت صحبت کردیم. این محدودیت‌ها به منظور جلوگیری از معامله بر مبنای اطلاعات نهانی در بورس در نظر گرفته می‌شوند. به این ترتیب افراد داخلی و کارکنان شرکت‌های مرتبط با بازار سرمایه، نمی‌توانند هر گونه معامله را انجام دهند. این الزامات به سرمایه‌گذاری و معاملات این افراد مربوط است.
چرا شرکت‌ها باید اطلاعات نهانی در بورس را افشا کنند؟
عدم انتشار چنین اطلاعاتی، بازار را به دو دسته تقسیم می‌کند. در یک طرف دارندگان این اطلاعات قرار دارند که از آن سود می‌برند. در سمت دیگر افرادی حضور دارند که به این اطلاعات دسترسی ندارند و تنها زمانی که این اطلاعات برای عموم منتشر می‌شوند، آن‌ها نیز از آن مطلع خواهند شد.
بر اساس ماده ۴۶ قانون اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴، فردی که به دلیل ماهیت شغل خود به اطلاعات نهانی در بورس دسترسی دارد و از این اطلاعات در راستای منافع خود یا اشخاص دیگری بهره میبرد، مجازات خواهد شد. این مسئله در شرایطی اتفاق می‌افتد که فرد مذکور پیش از انتشار عمومی از این اطلاعات استفاده کند. حتی اگر فردی امکانی را فراهم کند که این اطلاعات در مواردی غیر از آن‌چه که مشخص شده، منتشر شود، به سه ماه تا یک سال حبس تعزیری محکوم می‌شود. هم‌چنین به پرداخت جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سودی که از این طریق به دست آورده است، محکوم می‌شود.
شرکت بورس و اوراق بهادار از دارندگان اطلاعات نهانی می‌خواهد که خود را به سازمان معرفی کنند. این سازمان پیش‌تر با اعلام ضرب‌الاجلی از دارندگان این اطلاعات خواسته بود که ظرف تاریخ معینی، مشخصات خود را به سازمان تحویل دهند.
ممنوعیت‌های استفاده از اطلاعات نهانی در بورس
دارندگان اطلاعات نهانی ممکن است بر اساس این اطلاعات، دست به معامله اوراق بهادار بزنند. هم‌چنین ممکن است این اطلاعات را به افراد دیگر منتقل یا خرید و فروش کنند. هر دو فعالیت مذکور در این زمینه ممنوع به شمار می‌روند. نکته مهم این‌جاست که در برخی از موارد، فرد ثانی که اطلاعات را از شخص داخلی دریافت کرده است، ادعا می‌کند که از نهانی بودن این اطلاعات خبر نداشته است. این مسئله در صورتی است که شخص این اطلاعات را از یک فرد داخلی دریافت کرده است؛ پس بدیهی است که این اطلاعات هنوز به صورت عمومی منتشر نشده است.
در همین خصوص در مورد دارندگان ثانویه اطلاعات نهان در بورس، شرایط متفاوت است. یعنی قانون مواردی را در خصوص انتقال اطلاعات توسط دارندگان ثانویه مشخص نکرده است. حتی در برخی از کشورها مجازاتی نیز برای این عمل در نظر گرفته نمی‌شود.
جمع‌بندی
انجام معاملات نهانی در بورس از جمله تخلفاتی است که در سراسر دنیا به میزان زیادی اتفاق می‌افتد؛ چرا که همیشه افرادی هستند که به اطلاعات نهانی دسترسی دارند و ممکن است بخواهند از آن سوء استفاده کنند. این افراد می‌توانند مستقیم با شرکت‌ها در ارتباط باشند یا به کمک یک واسطه به این اطلاعات دست پیدا کنند. تا زمانی که اطلاعات ارزشمندی به منظور دسترسی عموم منتشر نشده باشد، در دسته اطلاعات نهانی جای می‌گیرد. هر گونه معاملات با استفاده از این اطلاعات غیرقانونی است و فرد خاطی مجازات خواهد شد. هم‌چنین خرید و فروش و انتقال اطلاعات مذکور نیز بر خلاف قانون است؛ چرا که این مسئله موجب ایجاد نابرابری می‌شود و هم‌چنین تعادل و سلامت بازار سرمایه را زیر سوال میبرد.
در این میان کارگزاری‌ها و سایر نهادهای ناظر، نقش مهمی را در جلوگیری از معاملات نهانی ایفا می‌کنند. آن‌ها می‌توانند با بررسی سفارش‌ها و هم‌چنین آگاهی از فهرست دارندگان اطلاعات نهانی در شرکت‌ها، جلوی هرگونه معامله و خرید و فروش غیرقانونی را بگیرند.
