قطع گاز روسیه به اروپا و برنامههای اروپا برای مواجهه با این مسئله در سال جاری
به گزارش توان تحلیل، اروپا برای تامین گاز و منابع انرژی دیگر به روسیه وابسته است و به همین دلیل نتوانسته انتقال گاز این کشور را قطع کند. چرا که برای کاهش وابستگی به زیرساختهایی نیاز است که اکنون اروپا در حال برنامهریزی برای توسعهی آنهاست. با اینهمه اتحادیه اروپا از همین حالا برنامههایی را برای جایگزینی گاز روسیه مدنظر دارد. این اتحادیه حتی برنامههایی را برای موقعیت اضطراری قطع گاز روسیه در دستور کار دارد که در زمان لازم میتواند آنها را اجرا کند.
آنچه مطالعه میکنید، ترجمه مطلبی با عنوان «Europe plans for risk that Russia cuts gas supply this year» است که Andy Bounds و Sam Fleming آن را به رشتهی تحریر در آوردهاند. این مقاله نخستین بار در تاریخ ۲۷ مه (۶ خرداد ۱۴۰۱) در فایننشال تایمز منتشر شده است.
کمیسر انرژی اتحادیه اروپا گفت: اروپا در حال گسترش برنامههای اضطراری خود برای مواجهه با قطع کامل واردات گاز روسیه است. او هشدار داد که تمام کشورهای اروپایی در معرض این خطر قرار دارند. کادری سیمسون (Kadri Simson) گفت که اروپا در حال تلاش است تا مقادیر گاز بیشتری را ذخیره کند. به گفتهی وی اروپا میتواند نیمی از گاز روسیه را در سال جاری جایگزین کند. اما اگر اختلالات جدی بروز پیدا کند، به اقدامات بیشتری نیاز است. افرادی که با این پیشنهادات و ایدهها آشنایی دارند میگویند که برنامههای کمیسیون اروپا شامل اقداماتی برای کاهش عرضه گاز به مشاغل و سهمیهبندی و در عین حال صرفهجویی خانوارها میشود.
تمام اروپا در خطر قطع گاز روسیه است
پیش از اینها گازپروم (تامینکنندهی گاز دولتی روسیه) عرضه گاز به لهستان، بلغارستان و فنلاند را کاهش داده بود. چرا که کرملین فرمانی داده بود که مبالغ را به جای یورو یا دلار به روبل پرداخت کنند. اما این کشورها از این امر امتناع کردند و به همین دلیل هم روسیه اقدامات لازم برای کاهش گاز در دستور کار خود قرار داد.
سیسمون در مصاحبهای اعلام کرد که: «ما در وضعیتی قرار داریم که امکان دارد هر کدام از کشورهای عضو اتحادیه اروپا کشور بعدی باشد [که روسیه گاز آن را قطع میکند]. ما تاکنون توانستهایم با کمک اتحاد میان همسایگان این سه کشور، به نگرانیهای مربوط به تامین امنیت آنها رسیدگی کنیم.» او ادامه داد که: «در حال آمادهسازی برنامههایی اضطراری برای وضعیتی هستیم که اختلال جدی در این مسیر ایجاد شود.»
مواد شیمیایی، سرامیک، مواد غذایی و تولید شیشه مصرفکنندگان اصلی گاز در اتحادیه اروپا هستند. این تولیدات ۲۷٪ از مصرف کل گاز را به خود اختصاص میدهند. کمیسیون اروپا اعلام کرده است که از زنجیرههای تامین حیاتی مواد غذایی، امنیت و محصولات بهداشتی و ایمنی محافظت میکند.
سیمسون بر این مسئله اصرار داشت که جایگزینی دو سوم گاز روسیه در سال جاری «قابل انجام» است. همانطور که کمیسیون هم قبلا قول داده بود که این کار را انجام بدهد و نسبت به تلاشهایی که برای تامین منابع جایگزین در صورت قطع گاز روسیه به اروپا صورت گرفته بود، اظهار خوشبینی کرده بود.
اتحادیهی اروپا در سال جاری گاز طبیعی مایع زیادی را تحویل گرفته است. این مسئله این امکان را برای اتحادیه فراهم میکند که مخازن زیرزمینیاش را پر کند. در ۲۵ می سال جاری مخازن ۴۴٪ پر بودند که در سال قبل این میزان ۳۶٪ بود.
قطع گاز روسیه وظیفهی مهم اتحادیه اروپا
سیمسون در ادامهی حرفهای خود بیان کرد که کشورهای اتحادیه اروپا با سرعت بالایی ظرفیت خود را برای مدیریت گاز طبیعی مایع (LNG) بالا میبرند. گازی که ابتدا با تانکر به کشورها میرسد و سپس به گاز تبدیل میشود و از طریق خط لولههای مختلف ارسال میشود.
شرکتهای انرژی اعم از چندین مصرفکنندهی بزرگ گاز مانند ایتالیا و آلمان اعلام کردهاند که از دستورالعمل روسیه پیروی میکنند. یعنی دستورالعملی که برای حذف دخالت مستقیم بانک مرکزی تحریمشدهی روسیه از روند تبدیل یورو و دلار به روبل تغییر پیدا کرده است.
سیمپسون گفت: «فرمان اولیه نقض آشکار تحریمها بود. فرمان فعلی هم در صورتی که مصرفکنندگان مبالغ را به یورو پرداخت و اعلام کنند که پرداختشان تمام شده است، راهی پیش به جلوست». اما او هشدار داد که قراردادها با هم تفاوت دارند و کشورهای عضو باید از اجرای تحریمها اطمینان پیدا کنند.
کمیسیون اروپا هفتهی گذشته از طرحی ۲۱۰ میلیارد یورویی خبر داد که روسیه را تا سال ۲۰۲۷ از فرایند انتقال انرژی به اروپا کنار میگذارد. این طرح شامل اهداف کاهش مصرف انرژی و سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر میشود.
حذف گاز روسیه و قطع انتقال آن به اروپا، وظیفهی بزرگی است که روی دوش اتحادیه اروپا قرار دارد. اروپایی که تا پیش از جنگ روسیه و اوکراین، ۴۰٪ از گاز خود را از طریق روسیه تامین میکرد. طبق اعلام کمیسیون اروپا این میزان اکنون به چیزی در حدود ۲۶٪ کاهش پیدا کرده است. مطابق گفتهی سیمسون، اروپا در نظر دارد این میزان را تا پایان سال به ۱۳٪ کاهش دهد.
اروپا باید متحد باشد
تا آن زمان کشورهای عضو اتحادیه پایانههای ثابت یا شناوری را برای گاز طبیعی مایع افتتاح میکنند یا توسعه میدهند. به این ترتیب میتوانند سالانه تا ۱۹ میلیارد متر مکعب گاز مایع را اداره کنند. میزان عرضه گاز روسیه در سال گذشته، ۱۵۵ میلیارد متر مکعب بوده است.
کمیسر استونیایی گفت که بروکسل انتظار دارد گاز بیشتری از آمریکا و نروژ دریافت کند و اکنون در حال گفتگو و مشاوره با تامینکنندگان جدید است. او میگوید: «ما داریم با مصر و اسرائیل کار میکنیم و امیدواریم تا قبل از تابستان توافقات دوجانبهای با آنها داشته باشیم. همچنین ما در حال برنامهریزی برای تجدید گفتگوی انرژی خود با الجزایر هستیم.»
مجارستان با پیشنهاد تحریم نفت روسیه که در سال گذشته ۲۵٪ از مصرف اتحادیه اروپا را تشکیل میداد مخالف است. اما سیسمون اظهار میکند که نشانههایی از تحریم بخش خصوصی وجود دارد که خبر از کاهش محمولههای روسیه میدهند. او میگوید: «تمام این اقدامات لازم است و همان چیزی است که به انجام آن امیدوار بودیم.»
سیمپسون این مسئله را هم پذیرفت که کشورهای اروپای مرکزی محصور در خشکی نظیر مجارستان که به نفت لولهکشی روسیه متکی هستند، چالشهای شدیدتری را پیش رو دارند. او با توجه به این امر تاکید کرد که اتحادیه اروپا باید اتحادش را در خصوص تحریم روسیه و قطع گاز آن حفظ کند.