پیشخور شدن قیمت چیست؟

پیشخور شدن قیمت اصطلاحی است که در شرایطی خاصی به کار می‌رود. در هنگام مشاهده روندهای نزولی و یا صعودی قیمت از این مفهوم استفاده می‌شود. در حقیقت با مشاهده نوسان قیمت پیش از انتشار گزارش‌های رسمی، باید احتمال پیشخور شدن را بررسی کنیم.

مفهوم پیشخور شدن قیمت

بسیاری از مواقع سهم‌ها (یا صنایع) با رشد قیمت مواجه می‌شوند. ممکن است در دید اول و از منظر بنیادی هیچ توجیهی برای این افزایش قیمت وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی به دنبال این امر هستیم که چرا رشد قیمت‌ها با این سرعت اتفاق می‌افتد.

برعکس این مساله نیز اتفاق می‌افتد. یعنی زمانی ممکن است افت قیمت‌ها را نظاره‌گر باشیم؛ آن‌ هم تحت شرایطی که این کاهش، متاثر از تغییرات صورت‌های مالی نیست. پیشخور شدن قیمت، ابتدا با تغییرات قیمتی آغاز می‌شود؛ اما تغییراتی که پیش از تغییرات صورت‌های مالی اتفاق می‌افتند. یعنی پیش از آن‌که شاهد انتشار صورت مالی و تعدیل مثبت باشیم، سهم افزایش قیمت خود را انجام داده است. به همین دلیل است که گفتیم شاید این افزایش‌ و یا کاهش قیمت در نگاه اول دلیل منطقی نداشته باشد. 

در ادامه به عوامل و دلایلی اشاره می‌کنیم که می‌توانند چنین شرایطی را ایجاد کنند.

عوامل موثر بر پیشخور شدن قیمت‌

به طور کلی می‌توانیم این عوامل را در چهار دسته تقسیم‌بندی کنیم.

اخبار تاثیرگذار بر صنعت

این امر را می‌توان یکی از مهم‌ترین عواملی دانست که موجب افزایش و در نتیجه پیشخور شدن قیمت می‌شوند. تصور کنید که قرار است در یک صنعت خاص، اتفاقات و رویدادهای جدید رخ دهد. مثلا همه منتظر مصوبات جدید در خصوص صنعت مذکور هستند؛ مصوباتی که قادر است اثری بسیار مثبت و یا بسیار منفی روی آن بگذارد. چنین اخباری می‌تواند نوسان قیمت را در پی داشته باشد.

تغییرات بنیادی در شرکت‌ها

این مورد نیز از جمله مواردی است که در رشد قیمت اثرگذار است. برخی مواقع اتفاقات و اخباری داخل شرکت رخ می‌دهد. چنین وقایعی موجب می‌شوند تا نگاه‌ها به سمت آن شرکت معطوف شود. دقت کنید که در این زمان، هیچ گزارشی به صورت رسمی منتشر نمی‌شود؛‌ تنها شایعات و حرف‌وحدیث‌هایی در خصوص آن شرکت یا صنعت به گوش می‌رسد. به همین دلیل، قبل از این که هیچ خبری منتشر شود، شاهد افزایش تقاضا یا عرضه روی یک نماد خاص هستیم. این همان عاملی است که موجب پیشخور شدن قیمت می‌شود.

تغییرات قیمت‌های جهانی

برخی مواقع پیشخور شدن قیمت در نتیجه تغییرات جهانی قیمت‌ها اتفاق می‌افتد. گزارش‌های مالی هر سه ماه یک‌بار روی سامانه کدال منتشر می‌شوند. در این بازه سه ماهه، در برخی از شرکت‌های صادراتی یا وارداتی که بر اساس قیمت‌های جهانی دادوستد می‌کنند، شاهد تغییر قیمت خواهیم بود. تغییرات سریعی که در قیمت‌های جهانی اتفاق می‌افتد، می‌تواند موجب سودآوری شرکت‌ها شود. البته ممکن است این سودآوری‌ها در بازه‌های زمانی متفاوت، مختلف باشد. در چنین شرایطی بازار پس از مشاهده تغییرات قیمت‌های جهانی، در مسیر نوسان قیمت حرکت می‌کند.

تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد

در این شرایط نرخ ارز چه به صورت صعودی و چه به صورت نزولی دچار نوسان شده و به این ترتیب موجب نوسان قیمت سهام‌ دلاری و غیردلاری می‌شود. چرا که سهم‌ها می‌توانند متاثر از نرخ ارز باشند.

فرآیند پیشخور شدن قیمت‌

عواملی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، در نهایت منجر به رشد یا افت قیمت‌ها می‌شوند. ممکن است زمانی که صورت‌های مالی منتشر شدند، شاهد تعدیل مثبت یک سهم خاص باشیم. در این صورت انتظار یک بازگشایی خوب را داریم. اما همیشه چنین اتفاقی نمی‌افتد. یعنی هم‌زمان با تعدیل مثبت، می توان شاهد بازگشایی سهم با نوسان منفی نیز بود.

در این مواقع برای بسیاری از ما سوال پیش می‌آید که این عدم انطباق چه دلیلی می‌تواند داشته باشد. دلیل این مساله به پیشخور شدن قیمت‌ برمی‌گردد. یعنی پیش از آن که تغییرات به صورت رسمی در صورت‌های مالی منتشر شود، به دلیل مواردی که در بالا اشاره کردیم، قیمت سهام دچار نوسان می‌شود. به طور خلاصه افزایش یا کاهش قیمت‌ها که می‌تواند بعد از انتشار گزارش و تعدیل مثبت یا منفی رخ دهد، از قبل اتفاق افتاده است.

نکته‌ای که در این جا حائز اهمیت است این است که در زمان پیشخور شدن قیمت و بعد از آن دست به خرید نزنیم. افراد به امید گزارش‌های جدید و کسب سود معمولا چنین عملی را انجام می‌دهند.

چگونه به پیشخور شدن قیمت پی ببریم؟

• توجه به نسبت P/E حال حاضر سهم

یکی از روش‌های تشخیص چنین مسئله‌ای توجه به نسبت P/E است. اگر برای مثال این مقدار‌ برابر با ۵ بوده و پس از رشد قیمتی اکنون به ۱۳ رسیده است، باید تعدیل مثبت بسیاری بالایی انجام شود تا این نسبت مجددا به حالت منطقی بازگردد. به همین دلیل تعدیل مثبت کم قادر به انجام چنین امری نیست.

• توجه به جو بازار در بازگشایی

در اکثر روزهایی که جو بازار منفی است، فارغ از تعدیل مثبت یا منفی، ممکن است بازگشایی در نوسان منفی اتفاق بیفتد. یعنی جو بازار بر روی شرایط بازگشایی اثر می‌گذارد. برعکس این جریان هم ممکن است اتفاق بیفتد. یعنی شاید شرکت تعدیل منفی داشته باشد اما به دلیل مثبت بودن جو بازار، بازگشایی خوبی برای سهام آن اتفاق بیفتد؛‌ در چنین شرایطی تقاضا بر عرضه پیشی می‌گیرد. پس جو بازار می‌تواند بر بازگشایی سهم بعد از پیشخور شدن قیمت اثر داشته باشد.

• توجه به انتظارات بازار

برخی مواقع در گزارش منتشره از جانب شرکت‌ها شاهد تعدیل مثبت هستیم، اما بعد از گزارش به دلیل اینکه بازار انتظار تعدیل مثبت بیشتری داشته و این اتفاق صورت نگرفته است، ممکن است سهم با دامنه نوسان منفی بازگشایی شود. همچنین ممکن است شاهد تعدیل منفی باشیم، اما از آن‌جا که بازار انتظار تعدیل منفی بیشتری را داشته است، سهم با نوسان مثبت بازگشایی می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت، اگر زمانی گزارش‌ها و اتفاقات برخلاف انتظارات ما باشند، شاهد چنین مسائلی خواهیم بود. پس تعدیل مثبت و بازگشایی منفی یا تعدیل منفی و بازگشایی مثبت اتفاقی است که می‌تواند با توجه به انتظارات بازار رخ دهد.

در دام پیشخور شدن قیمت نیفتید

اگر در سهمی شاهد رشد یا افت سریع و به طور کلی نوسان قیمت‌ بودیم، نباید به امید گزارش روزهای آینده وارد سهم مذکور شویم. چرا که ممکن است در دام پیشخور شدن قیمت بیفتیم. نباید فراموش کرد که در بسیاری از مواقع، اثر و قدرت اخبار و شایعات از تاثیر گزارش‌های رسمی شرکت‌ها بیشتر خواهد بود.