راهنمای ساده انتخاب و خرید بهترین سهام در بورس تنها در چند گام
زمانی که به فروشگاهی بزرگ میروید تا خرید کنید ممکن است کمی سردرگم شوید. تعداد زیاد کالاهای موجود در فروشگاه باعث میشود انتخاب کردن برایتان سخت شود. خرید سهام در بورس هم درست همینطور است. بسیاری از سرمایهگذاران نمیدانند از میان انبوه سهام کدامیک برای خرید مناسب است و با مشکل مواجه میشود. اما برای انتخاب و خرید بهترین سهام باید چندین مسئله را بررسی کنیم تا بتوانیم در مسیری درست قرار بگیریم. در این مقاله از توان تحلیل این مسائل را در قالب راهنمای انتخاب بهترین سهام در بورس مطرح کردهایم. نگاهی به این دستورالعمل بیندازید تا بتوانید با دیدی بازتر سرمایهگذاری کنید.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
برای خرید بهترین سهام در بورس به چه مواردی باید توجه کرد؟
از آنجا که معمولا تازهکاران و کمتجربههای بازار در انتخاب و خرید بهترین سهام مشکل دارند، آنچه در این مقاله میخوانید بسیار ساده بیان شده است. محققان میگویند که بیشتر افراد به جای آن که به دنبال بررسی دقیق سهام بروند، جذب حواشی میشوند. همین مسئله باعث میشود تصمیمگیری آنها بیشتر از روی احساس باشد، نه عقل. اما احساسات و هیجان چقدر میتواند به کمک سهامدار بیاید؟ متاسفانه این عامل فقط موجب شکست آنها و از دست رفتن سرمایهشان میشود.
بیشتر بخوانید
اگر در ابتدای راه هستید و هنوز راهتان را پیدا نکردهاید، با مطالعهی مقاله «بهترین استراتژی های سرمایه گذاری بنیادی و تکنیکی در بورس کداماند؟» میتوانید سرنخهای خوبی را به دست آورید که راه را به شما نشان میدهند.
دفعهی اولی که برای خرید و انتخاب سهام مناسب اقدام میکنیم شاید کمی کارمان سخت باشد. اما اگر مطابق اصول پیش برویم در خریدهای بعدی میتوانیم به راحتی و حتی در زمانی کمتر بهترین انتخاب را داشته باشیم. چگونه؟ این همان چیزی است که قرار است در ادامه در مورد آن حرف بزنیم. برای خرید بهترین سهام باید موارد زیر را در نظر بگیریم:
- توجه به حوزهی فعالیت شرکت
- بررسی صورتهای مالی
- توجه به ضریب بتا
- نقدشوندگی سهام
- اطلاع از چشمانداز شرکت و بررسی تاریخچهی آن
- بررسی ارزشمندی سهام شرکت/ سود سهام
- شناسایی رقبای شرکت
- آشنایی با ترکیب مدیران شرکت
- مطالعهی گزارشهای سالانه
- استمرار و پیروزی شرکت در عرصهی رقابت
- بررسی نمودار سهام
توجه به حوزهی فعالیت شرکت
قبل از آن که بخواهید اقدامی انجام دهید اول با توجه به شناختی که از خودتان دارید ببینید مایل به سرمایهگذاری در کدام حوزه هستید. اما چرا این مسئله مهم است؟ فرض کنید در یک شرکت فعال در صنایع غذایی سرمایهگذاری کردهاید اما هیچ اطلاعی از فعالیتهای این حوزه ندارید. پس هیچ تصوری از وضعیت شرکت هم نخواهید داشت. اما اگر اخبار عرصهی فناوری را دنبال میکنید و آشنایی خوبی با شرکتهای فعال در این زمینه دارید جای تردید نیست که بهترین گزینه برای خرید سهام یکی از شرکتهای همین حوزه است.
البته نباید تصور کرد که با اطلاعات جزئی و سرسری میتوان سرمایهگذاری کرد. بهترین کار مراجعه به وب سایت شرکتهاست. جایی که میتوانید تمام اطلاعات موردنیاز خود را به راحتی پیدا کنید. وقتی اطلاعات داشته باشید، دستتان پر است و تصمیمگیری بسیار آسانتر خواهد بود.
بررسی صورتهای مالی
یکی از ارکان اساسی تحلیل بنیادی صورتهای مالی شرکت های بورسی است. این صورتها از آن جهت مهم هستند که اطلاعات فراوانی را در دل خود دارند. شما در درجهی اول به دنبال آن هستید که بدانید آیا شرکت سودده است یا نه. این کار را میتوانید با بررسی صورتهای مالی انجام دهید. گزارش درآمد سالانه و فصلی میتواند بسیار کمککننده باشد. نگاهی به درآمد خالص هر سهم و سایر اقلام موجود در این صورتها بیندازید و اطلاعات شرکتهای فعال در یک صنعت را با هم مقایسه کنید.
صورتهای مالی در انتخاب و خرید سهام بورسی بهترین راهنمای موجود هستند. مثلا بررسی ترازنامه یکی از بهترین راهکارها برای انتخاب و خرید سهام مناسب است. در ترازنامه میتوانید به اطلاعات خوبی دست پیدا کنید. اگر بدهی و درآمد با هم تطابق نداشته باشند شما به راحتی میتوانید به آن پی ببرید. اطلاعات دیگری مانند میزان بودجهای که شرکت برای تحقیق و توسعه در اختیار دارد نیز مسئلهی مهمی است. چون باعث میشود دید شفافتر و البته وسیعتری پیدا کنید.
توجه به ضریب بتا
بتا از آن دست مفاهیم مهمی است که چندان که باید و شاید به آن توجه نمیشود. ضریب بتا فقط یک عدد است، اما همین عدد به ظاهر معمولی اطلاعات خوبی را در اختیار ما قرار میدهد. بتای بالاتر ریسک بیشتری را به دنبال دارد. به همین صورت بتای کمتر از یک ریسک کمتری دارد. اگر بتای سهمی بالاست باید آن را با دقت بررسی کنید. چرا که چنین سهامی همانقدر که میتوانند سود هنگفتی به شما برسانند ممکن است ضرر و زیانی جبراننشدنی را به شما وارد کنند.
با این شمشیر دولبه باید با احتیاط برخورد کنید. در سمت مقابل بتای پایین که ریسک کمتری دارد سودآوری کمتری هم خواهد داشت. این دیگر انتخاب شماست که ببینید چه نوع سرمایهگذاری با شخصیت شما تطابق دارد. پس در خرید بهترین سهام این نکته را هم در نظر بگیرید.
نقدشوندگی سهم
زمانی که میخواهید بهترین سهام را انتخاب کنید باید دورنمای آینده را هم مدنظر داشته باشید. ممکن است به هر دلیلی مجبور شوید برخلاف برنامهی خود پیش بروید. شاید مجبور شوید زودتر از افق سرمایهگذاری خود سهامتان را بفروشید. پس مهم است که سهمی را انتخاب کنید که بتوانید به راحتی در بازار آن را بفروشید و نقد کنید. این مسئله در قالب نقدشوندگی سهام در بورس مطرح میشود و جزو کلیدیترین عناصر یک سهم به شمار میرود.
بیشتر بخوانید
فقط پنج گام تا انجام یک معاملهی موفق فاصله دارید. همهچیز را در مقاله «با این آزمون پنجمرحلهای یک معاملهی موفق بورسی انجام دهید» توضیح دادهایم.
اطلاع از چشمانداز شرکت و بررسی تاریخچهی آن
نمیتوانید ندیده و نشناخته دارایی خود را در یک شرکت سرمایهگذاری کنید. با مطالعهی تاریخچهی شرکت و بررسی فعالیتهای آن میتوانید عملکرد شرکت را در سالهای گذشته بررسی کنید. با این کار میتوانید بفهمید که آیا شرکت در مسیر خود استمرار داشته یا هیچ ثباتی ندارد. همچنین اگر میبینید شرکت به مرور زمان رشد کرده است و برای آینده نیز برنامهای منظم و سنجیده دارد، میتوانید امتیاز خوبی برای سهام آن شرکت در نظر بگیرید.
بررسی ارزشمندی شرکت/ سود سهام
وقتی شرکتی را پیدا کردید که درآمد افزایشی دارد بخش مهمی از مسیر را طی کردهاید. اما در کنار این مسئله باید دقت کنید که بازار چه ارزشی را برای این رشد در نظر میگیرد. برای درک بهتر ارزش شرکت میتوانید درآمد یا قیمت فروش را بررسی کنید، یا از فاکتورهای مهمی مثل نسبت P/E کمک بگیرید. به طور مشخص هدف شما از سرمایهگذاری کسب سود است؛ پس سود سهام نیز مثل سود بانکی مهم خواهد بود. نرخ سود سهام را بررسی کنید و انتظاراتی واقعی از بازده احتمالی سهم داشته باشید.
بیشتر بخوانید
مطالعهی مقاله «چطور تحلیلگر سهام خود باشیم و از روی دست بقیه کپی نکنیم؟» به شما کمک میکند روش خودتان را در معاملهگری پیدا کنید.
شناسایی رقبای شرکت
اگر فکر میکنید با توجه به چند فاکتوری که در بالا بررسی کردیم کارتان برای خرید و انتخاب بهترین سهام در بورس به پایان رسیده است سخت در اشتباهید. شما یک نکتهی مهم را فراموش کردهاید و آن هم رقبای شرکت هستند. زمانی که شرکتی در مسیر پیشرفت و رشد قرار دارد، رقبا بیکار نمینشینند و آنها هم سعی دارند گوی سبقت را از یکدیگر بربایند. باید از پشتوانهی شرکتها مطلع شوید و ببینید که چه جایگاهی در بازار دارند.
باید ببینید کدام شرکت در صنعت موردنظر قدرت زیادی دارد و حرف اول و آخر را میزند. چرا که گاهی یک صنعت تنها در انحصار یک شرکت خاص است و این مسئله کار را برای بقیهی شرکتها دشوار میکند. رقبای خارجی را هم از یاد نبرید و حواستان به شرایط خارج از شرکت هم باشد.
بیشتر بخوانید
اگر به مباحث رقابتی در اقتصاد و بازارهای مالی علاقه دارید میتوانید با مطالعهی مقاله «خندق اقتصادی یا Economic Moat در دنیای تجارت و سرمایه؛ از قلعهی کسبوکارتان حفاظت کنید» اطلاعات خوبی به دست بیاورید.
آشنایی با ترکیب مدیران شرکت
وقتی میخواهید در شرکتی استخدام شوید، برایتان مهم است که مدیر شرکت چیست و چه عملکردی دارد. چرا که درآمد شما به فعالیتهای او و تصمیماتش بستگی دارد. سرمایهگذاری هم همینطور است. منتهی به جای آن که خودتان کار کنید، پولتان قرار است در آن شرکت کار کند. پس لازم است که با مدیریت شرکت آشنا شوید. برای این کار نیازی نیست که حضوری به شرکت مراجعه کنید. شرکتها خودشان اسامی شرکا و مدیرانشان را منتشر میکنند.
این اطلاعات را علاوه بر وبسایت شرکت، میتوانید در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران TSETMC به آدرس www.tsetmc.com نیز مطالعه کنید. سپس میتوانید در خصوص سوابق و پیشینهی این افراد جستجو کنید. زمانی که تیم مدیریت یک شرکت قوی باشد، سهام آن شرکت نیز برای خرید مناسب خواهد بود. اما عدم ثبات در این بخش و در تیم اجرایی شرکت اخبار خوبی نیست. پس شما به عنوان سرمایهگذار همیشه به خاطر داشته باشید که از همان ابتدا و قبل از خرید سهام تا زمان فروش باید همواره اطلاعات خود را به روز نگه دارید و به دنبال جمعآوری دادههای بیشتر باشید. بهترین راهنمای انتخاب سهام راهنمایی است که به شما میگوید تحقیق کنید و بر اساس مستندات و شواهد اقدام کنید.
مطالعهی گزارشهای سالانه
گزارشهای سالانه به خصوص برای افرادی که به دنبال سرمایهگذاری بلندمدت هستند یک راهنمای کلیدی در خرید سهام به شمار میروند. انواع مختلفی از این گزارشها وجود دارد که میتوانید در وبسایت شرکتها به آنها دست پیدا کنید. همچنین تمام این گزارشها را میتوانید از طریق سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران به آدرس www.codal.ir نیز مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید
اگر با دید بلندمدت سرمایهگذاری کردهاید، در مقاله «انواع سرمایهگذاری بلندمدت؛ کدام دارایی برای شما مناسب است؟» میتوانید اطلاعات خوبی را در مورد خرید سهام و سایر داراییهای مناسب به دست آورید.
استمرار و پیروزی شرکت در عرصهی رقابت
زمانی که تمام این مسائل را بررسی کردید باید به این مسئله هم دقت کنید که آیا شرکت میتواند در روند مثبت خود استمرار داشته باشد یا نه. گاهی میبینید که شرکتها تنها در یک برههی کوتاه یا موقت میتوانند در عرصهی رقابت دوام بیاورند. شرکتهایی که بنیاد قوی داشته باشند ریسک کمتری دارند و میتوانند ضمن استمرار در عملکرد خود، رقبا را نیز کنار بزنند. آیا این مسئله برای شما به عنوان یک سرمایهگذار مهم نیست؟
خرید بهترین سهام از دید تحلیلگران تکنیکال
تمام عواملی که تاکنون بررسی کردیم به نوعی به تحلیل بنیادی مربوط بودند و ارزش ذاتی سهام را نشان میدادند. اما ممکن است افراد شیوههای مختلفی را برای سرمایهگذاری در بورس داشته باشند. تکنیکالیستها ترجیح میدهند اطلاعاتشان را از روی قیمت سهام و نمودار آن به دست آورند. آنها با تحلیلهایی که میکنند و با کمک ابزارها و اندیکاتورها سعی میکنند بهترین نقطه برای ورود به سهم را شناسایی کنند. سپس زمانی که به حد سود موردنظرشان رسیدند، از سهم خارج میشوند و سود خود را برداشت میکنند.
جمع بندی
شیوههای سرمایهگذاری در بورس آنقدر متنوع است که به سختی میتوانید دو سرمایهگذار را پیدا کنید که سبد سهام کاملا مشابهی داشته باشند. این مسئله به آن دلیل است که افراد در خرید و انتخاب بهترین سهام در بورس رویکردهای متفاوتی دارند. یکی به بنیاد سهام توجه میکند و دیگری به اندیکاتورها و الگوهای نموداری. اما آن چه در این مقاله در قالب راهنمای انتخاب بهترین سهام در بورس ارائه کردیم مسائلی کلی بودند که توجه به آنها میتواند بسیار کمککننده باشد. در بخشهای قبلی چندین بار به این مسئله اشاره کردیم که در هر گام از سرمایهگذاری باید حتما به دنبال کسب اطلاعات و انجام تحقیق و پژوهش باشید. پس این عنصر کلیدی را در کنار سایر موارد رعایت کنید و مطمئن باشید که با توجه به این مسائل پیروزی و موفقیت از آن شما خواهد شد.
سوالات متداول با پاسخهای کوتاه
فاکتورهای مختلفی را میتوان برای انتخاب و خرید سهام مناسب در بورس مدنظر قرار داد. این فاکتورها به طور کلی در دو دستهی تحلیل بنیادی و تکنیکال بررسی میشوند. به طور کلی مهمترین عامل برای موفقیت در سرمایهگذاری، تحقیق و بررسی در مورد سهم است.
مواردی نظیر: صورتهای مالی، ضریب بتا، حوزهی فعالیت و ساختار شرکت، میزان سوددهبودن سهام، استمرار شرکت در سودسازی، نسبتهای مالی نظیر P/E، نقدشوندگی، بررسی ترازنامه و گزارشهای مالی، آشنایی با رقبای شرکت، آگاهی از مدیران شرکت و … .