فرآیند اجرایی اعمال سیستمی اوراق اختیار فروش تبعی تشریح شد

رئیس اداره بازار مشتقات شرکت فرابورس ایران با انتشار اطلاعیه‌ای، فرآیند اجرایی اعمال سیستمی اوراق اختیار فروش تبعی را تشریح کرد.

به گزارش توان تحلیل، به نقل از پایگاه خبری سنا، سپیده رستمی‌نیا، رئیس اداره بازار مشتقات شرکت فرابورس ایران با صدور اطلاعیه‌ای، فرآیند اجرایی اعمال سیستمی اوراق اختیار فروش تبعی از سال ۱۴۰۱ را تشریح کرد.

متن اطلاعیه فرابورس به شرح ذیل است:

۱. در هر یک از نمادهای معاملاتی اوراق اختیار فروش تبعی منتشر شده توسط فرابورس ایران، دسترسی مشتریان برای ارسال درخواست اعمال، توسط شرکت ارائه‌دهنده خدمات نرم‌افزاری اصلی و کارگزار مربوطه از ابتدای یک روز کاری قبل از سررسید تا ساعت ۱۴ روز سررسید، در صفحه معاملات آنلاین هر شخص ایجاد می‌شود. این دسترسی در قالب صفحه‌ای جداگانه و از طریق کارگزار ناظر اوراق اختیار فروش تبعی برای کلیه مشتریان حقیقی و حقوقی فراهم می‌شود.

۲. کارگزار ناظر اوراق اختیار فروش تبعی در هر نماد برای هر مشتری، همان کارگزار ناظر مشتری در سهام پایه نماد مذکور خواهد بود و مشتریان صرفاً از طریق کارگزار ناظر اوراق اختیار فروش تبعی خود قادر به ارسال درخواست اعمال اوراق اختیار فروش تبعی هستند.

۳. در صورتی که سهام پایه مشتری دارای کارگزار ناظر نباشد، امکان ثبت درخواست اعمال وجود نداشته و مشتری باید نسبت به تعیین کارگزار ناظر برای سهام پایه خود اقدام کند. از یک هفته مانده به سررسید اوراق تبعی، مشتری نباید کارگزار ناظر سهام پایه‌ای که قصد اعمال آن را دارد، تغییر دهد.

۴. دارایی معتبر مشتریان در اوراق اختیار فروش تبعی از ۴ روز کاری قبل از سررسید به شکل روزانه تنها برای شرکت ارائه‌دهنده خدمات نرم‌افزاری اصلی معرفی شده توسط کارگزار ناظر مشتری ارسال می‌شود. کارگزار ناظر، نماد و تعداد معتبر اوراق اختیار فروش تبعی مربوط به هر مشتری را از سه روزکاری قبل از سررسید، به مشتریان نمایش می‌دهد.

۵. دارندگان اوراق اختیار فروش تبعی در صورت تمایل به اعمال اوراق اختیار فروش تبعی، از یک روز کاری قبل از سررسید هر نماد تبعی، می‌توانند نسبت به ورود و ثبت درخواست‌های اعمال خود از طریق کارگزار ناظر اوراق فروش تبعی خود اقدام کنند. این درخواست‌ها تا ساعت ۱۴ روز سررسید از قابلیت ویرایش یا حذف برخوردار خواهد بود. لازم به ذکر است، درصورتی که دارندگان اوراق اختیار فروش تبعی قصد اعمال اوراق خود را نداشته باشند، نیازی به ثبت درخواست در سامانه آنلاین معاملاتی کارگزار نخواهد داشت.

۶. دارنده اوراق تبعی این امکان را خواهد داشت که هر دو نوع تسویه ممکن را برای بخشی از دارایی خود در اوراق تبعی انتخاب کند. گزینه‌های قابل انتخاب برای نوع تسویه، «فیزیکی» و «اول نقدی بعد فیزیکی» است. به عنوان مثال اگر فردی ۱۰ هزار ورقه تبعی در اختیار داشته باشد، می‌تواند تعداد ۵ هزار از دارایی خود را به شکل «فیزیکی» و تعداد ۵ هزار را به شکل «اول نقدی بعد فیزیکی» درخواست اعمال کند. علاوه بر امکان وارد نمودن تعداد درخواست برای هر دو نوع تسویه، دو گزینه با عنوان «اعمال حداکثری» برای مشتری به شکل اعمال حداکثری- فیزیکی و اعمال حداکثری- اول نقدی بعد فیزیکی وجود دارد.

با انتخاب اعمال حداکثری- فیزیکی تمامی اوراق تبعی معتبر شخص دارنده به شکل فیزیکی تسویه خواهد شد. با انتخاب اعمال حداکثری – اول نقدی بعد فیزیکی، تمامی اوراق تبعی معتبر شخص دارنده در صورت امکان تسویه نقدی به شکل نقدی و در غیراین صورت به شکل فیزیکی تسویه خواهد شد. مشتری امکان انتخاب فقط یکی از دو گزینه بالا را دارا بوده و با انتخاب آن، امکان ورود تعداد درخواست در هر دو نوع تسویه غیرفعال خواهد شد.

۷. در هر نماد تبعی، تعداد تبعی درخواست شده جهت اعمال توسط دارنده اوراق تبعی، نباید از میزان دارایی وی در آن نماد بیشتر باشد (در صورتی که تعداد درخواست شده از تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر موجود در کد دارنده اوراق کمتر یا مساوی باشد، اعمال با تعداد درخواست شده انجام خواهد شد. در صورتی که تعداد درخواست شده از تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر موجود در کد دارنده اوراق بیشتر باشد، اعمال باتعداد معتبر انجام خواهد شد).

۸. مشتریان باید درخواست اعمال هر نماد اختیار فروش تبعی را تنها از طریق کارگزار ناظر خود در آن نماد اعلام کنند. در صورتی که بیش از یک درخواست اعمال در یک نماد اختیار تبعی و برای یک مشتری به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ارسال شود، هیچ یک از درخواست‌ها معتبر نبوده و اعمال نخواهد شد.

۹. انجام تسویه نقدی در تسویه «اول نقدی بعد فیزیکی» فقط در صورت پایین‌تر بودن قیمت پایانی سهام پایه در سررسید از قیمت اعمال انجام خواهد شد. در صورتی که قیمت پایانی سهام پایه در سررسید از قیمت اعمال بیشتر باشد، تمامی درخواست‌های تسویه دریافتی به شکل فیزیکی انجام خواهد شد. شایان ذکر است، در صورت بالاتر بودن قیمت پایانی سهام پایه در سررسید از قیمت اعمال، اعمال اوراق با زیان همراه خواهد بود، لذا، در صورتی که دارندگان تمایلی به انجام اعمال ندارند، نباید درخواستی جهت اعمال ثبت کنند.

۱۰. عرضه‌کننده اوراق تبعی باید در روز سررسید نماد اوراق اختیار فروش تبعی مربوطه، حداکثر تا ساعت ۱۴ اولویت نوع تسویه خود را از طریق کارگزار ناظر اوراق تبعی خود در صفحه مربوطه در سامانه نامک وارد کند. در صورت عدم ورود اولویت نوع تسویه در مهلت مقرر، اولویت نوع تسویه عرضه کننده به شکل پیش فرض برای تمامی اوراق تبعی فروش رفته در نماد مربوطه، از نوع «اول نقدی بعد فیزیکی» در نظر گرفته خواهد شد.

۱۱. تسویه نقدی اوراق اختیار فروش تبعی تنها با توافق طرفین امکانپذیر است. بنابراین پس از دریافت تمامی درخواستهای اعمال از دارنده اوراق اختیار و دریافت اولویت نوع تسویه از عرضه کنندگان، نحوه اعمال برای هر شخص طبق جدول زیر تعیین خواهد شد.

۱۲. اگر مجموع درخواست‌های اعمال مشتری در دو نوع فیزیکی و اول نقدی بعد فیزیکی در یک نماد اوراق اختیار فروش تبعی، بیش از تعداد دارایی معتبر اشخاص در آن نماد باشد، ابتدا درخواست تسویه فیزیکی مشتری تا سقف دارایی معتبر ایشان در نماد اوراق تبعی لحاظ شده و سپس مانده تعداد درخواست به عنوان درخواست تسویه از نوع اول نقدی بعد فیزیکی درنظر گرفته می شود.

به عنوان مثال اگر فردی ۱۰ هزار ورقه درخواست اعمال ارسال کرده باشد، (تعداد ۵ هزار به شکل «فیزیکی» و تعداد ۵ هزار به شکل «اول نقدی بعد فیزیکی») ولی چنانچه دارایی وی در اوراق تبعی برابر با ۶ هزار ورقه باشد، نوع تسویه به شکل ۵ هزار فیزیکی و یک هزار اول نقدی بعد فیزیکی درنظر گرفته می شود.

۱۳. تنها اوراق اختیار فروش تبعی اشخاصی که سهام پایه را نیز تا روز سررسید نگهداری کرده باشند، قابل اعمال است. همچنین مازاد اوراق اختیار فروش تبعی (تعداد اوراق اختیار فروش تبعی بیش از تعداد سهام پایه یا بیش از سقفهای اعلامی توسط فرابورس ایران) قابل اعمال نخواهد بود.

۱۴. دریافت درخواست‌های اعمال تنها با رویه فوق امکانپذیر است. در صورت عدم ثبت درخواست اعمال در تاریخ سررسید طی مهلت اعلام شده، اوراق تبعی منقضی شده و قابلیت اعمال ندارد.