رئیس سازمان بورس: لفظ حباب برای بورس درست نیست / نهادهای مالی در بورس باید توسعه یابد

رئیس سازمان بورس با اشاره به اینکه لفظ حباب برای بورس درست نیست، گفت: اینکه واکنش فعالان اقتصادی نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند را حباب بنامیم، اشتباه است.

به گزارش اخبار بورس، به نقل از خبرگزاری مهر، محمدعلی دهقان‌دهنوی، رئیس سازمان بورس، در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در واکنش به اظهارات اعضای اتاق مبنی بر حبابی بودن بازار سرمایه، اظهار کرد: مکرراً از واژه حباب درباره بورس استفاده می‌شود و دوستان دائم اشاره می‌کنند که حباب بورس تخلیه شد یا نشد. حتی زمانی که شاخص بورس روی ۲۰۰ هزار واحد بود دوستان نسبت به وجود حباب هشدار می‌دادند و هم اکنون که شاخص روی یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ایستاده و نسبت به آن دوره چهار برابر افزایش یافته باز هم از واژه حباب استفاده می‌شود که درست نیست.

رئیس سازمان بورس یکی دیگر از استدلال‌های نادرست را مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد دانست و خاطرنشان کرد: به طور مثال اگر رشد اقتصاد سه درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند کالاها را سه درصد گران کنند و یا اگر رشد منفی بود حاضر به کاهش بودند که این استدلال هم درست نیست.

مقایسه متغیر اسمی با یک متغیر غیراسمی نادرست است

دهقان‌‍دهنوی با بیان اینکه وقتی درباره بورس یا به طور کلی قیمت دارایی‌ها حرف می‌زنیم، در حال صحبت در مورد متغیر اسمی هستیم، بیان کرد: مقایسه متغیر اسمی با یک متغیر غیراسمی نادرست است. قیمت دارایی‌ها تحت تأثیر عوامل زیادی قرار می‌گیرد.

وی با اشاره اینکه اقتصاد ایران به یک سری مسائل مربوط است، تاکید کرد: اگر در سال گذشته در انتخابات آمریکا ترامپ رأی می‌آورد و سیاست فشار حداکثری را دنبال می‌کرد امروز می‌گفتید ای کاش وقتی شاخص دو میلیون بود سهام می‌خریدیم تا ارزش دارایی‌هایمان نمی‌ریخت. البته اینکه اقتصاد ما وابسته به مسائلی همچون انتخابات آمریکا است خوب نیست اما واقعیت است.

رئیس سازمان بورس با بیان اینکه قیمت دارایی‌ها نسبت به تورم انتظارات و انتظارات فعالان اقتصادی از آینده شکل می‌گیرد، اظهار کرد: در ماه‌های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن نرخ دلار به اعداد بالایی شکل گرفته بود. وقتی این انتظارات هست، نمی‌شود از لفظ حباب استفاده کرد. بلکه این موضوع یک واکنش عقلانی است و فقط افراد برای حفظ ارزش دارایی خود، دارایی نقد را به دارایی فیزیکی همچون سهام، طلا و مسکن تبدیل می‌کنند که شاهد رشد در همه این بازارها نیز بودیم.

وی ادامه داد: به عنوان مثال کسانی با این انتظارات سکه را ۱۶ میلیون تومان خریدند و امروز نرخ سکه به ۱۰ میلیون تومان رسیده یعنی حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است؛ بورس نیز از زمان اوج شاخص تا به امروز حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد ریخته است.

انتظارات متغیر اسمی نباید به حباب تلقی شود

این مقام مسئول با اشاره به اینکه واکنش فعالان اقتصادی نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند را حباب بنامیم اشتباه است، گفت: یک زمانی انتظارات فعالان اقتصادی بالا رفته و همین موضوع موجب افزایش قیمت دارایی‌ها شده است.

دهقان‌دهنوی با بیان اینکه عامل دیگری که موجب واکنش بورس شد، نرخ بهره بانکی بود، خاطرنشان کرد: در هر جای دنیا وقتی نرخ بهره کاهش می‌یابد تمایل افراد به سمت بازار دارایی زیاد می‌شود.

رئیس سازمان بورس ضمن اشاره به اینکه کرونا، عدم تسهیلات‌دهی بانک‌ها و منابع مازاد بانک‌ها موجب کاهش نرخ بهره شده بود و پول به سمت بازار دارایی رفت، اضافه کرد: آیا این تجربه را در بازار مسکن نداشتیم؟ بازار مسکن نیز همیشه همین شکل بوده است. بنابراین انتظارات متغیر اسمی نباید به حباب تلقی شود.

وی با بیان اینکه مردم از بورس استقبال کردند و همین موضوع موجب گسترش نقش بورس در اقتصاد کشور شد، تصریح کرد: تعداد قابل توجهی از همین مردم در زمان اوج قیمت‌ها در تیر و مرداد پارسال وارد بورس شدند و به دلیل تغییر شاخص دچار زیان شدند. این موضوع برای ما دغدغه است و در آینده باید جلوی این اتفاقات را بگیریم.

جبران بورس در خود ماهیت بورس است

دهقان‌دهنوی با اشاره به اینکه جبران بورس در خود ماهیت بورس است، اظهار کرد: شاخص بورس در سنوات گذشته نیز بارها ریزش داشته که البته به این شدت نبوده است. در گذشته چه اتفاقی افتاد؟ اگر شاخص بورس به آن شاخص اوج خود برگردد، یعنی ۸۰ تا ۹۰ درصد سود حاصل می‌شود که فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری است.

رئیس سازمان بورس با بیان اینکه باید فرهنگ سازی کنیم و برای کسانی که روش‌های معامله کردن را در بورس بلد نیستند، روش‌های غیرمستقیم را جایگزین کنیم، خاطرنشان کرد: این روش‌های غیرمستقیم نیز شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه سازمان بورس طی پنج ماه گذشته ۲۴۰ درصد درخواست سبدگردانی داشته است، افزود: همچنین ۱۲ مورد مجوز توسط سازمان بورس صادر شده است.

نهادهای مالی در بورس توسعه یابد

دهقان‌دهنوی با بیان اینکه نهادهای مالی در بورس باید توسعه یابد، عنوان کرد: برای تأمین مالی، یک مجوز داده‌ایم و چند مجوز در راه است. همچنین شرکت‌های مشاور نوع دوم را طراحی کردیم.

وی با اشاره به اینکه بیش از ده سال بود که مجوز کارگزاری‌ها صادر نمی‌شد اما ما فرآیند صدور مجوز کارگزاری را کلید زدیم، اضافه کرد: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی و افزایش فعالیت در بازار سرمایه از طریق توسعه نهادهای مالی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه پرسنل کارگزاری اجازه داشتند تا سقف ۲۵ میلیون تومان خرید و فروش کنند، که این مساله موجب شده بود که برخی از پرسنل با کد اشخاص دیگر خرید و فروش کنند، تصریح کرد: این سقف را برداشتیم و خرید و فروش را آزاد کردیم و برای جلوگیری از تخلف نیز خرید و فروش‌های انجام شده با کد پرسنل در سامانه‌ها ثبت می‌شود.

توسعه بازار سرمایه و ماهیت وجودی آن به بازار اولیه بازمی‌گردد

دهقان‌دهنوی با اشاره به اینکه صورت‌های مالی سازمان بورس را منتشر کردیم و میز صنعت را تشکیل دادیم، اضافه کرد: توسعه بازار سرمایه و ماهیت وجودی آن به بازار اولیه بازمی‌گردد. بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی‌ها و ایجاد سیگنال برای بازار اولیه.

وی با بیان اینکه ارزش کشف قیمتی که در بازار ثانویه انجام می‌شود به سیگنالی است که به بازار اولیه می‌دهد، خاطرنشان کرد: بازار اولیه یعنی پروژه‌های جدید، صندوق پروژه‌ها و عرضه اولیه‌ها که بحث عرضه اولیه را بازنگری می‌کنیم.

دهقان‌دهنوی با اشاره به اینکه دستورالعمل شرکت‌های سهامی عام مبتنی بر پروژه‌ها به زودی ابلاغ می‌شود، گفت: متأسفانه مجریان ما نسبت به روش‌های تأمین مالی پروژه‌ها آشنا نیستند.

قیمت‌گذاری دستوری؛ اولویت بازار سرمایه

رئیس سازمان بورس با بیان اینکه قیمت گذاری دستوری ایجاد شده است، تاکید کرد: زیرا بسیاری از مدیران نسبت به سود سهامداران خرد حساسیتی ندارند. در حالی که این موضوع برای بازار سرمایه در اولویت است. دهقان‌دهنوی با اشاره به اینکه ما در قالب میز صنعت این موضوع را دنبال می‌کنیم تا پیام خود را به سیاست‌گذاران برسانیم، اضافه کرد: اگر نیروگاه‌های موجود بخواهند سیکل ترکیبی خود را کامل کنند ۷۵۰۰ مگاوات برق قابل تولید است. چرا در این حوزه سرمایه‌گذاری انجام نمی‌شود؟ در جواب باید گفت که نیروگاه‌هایی که به بورس آمده‌اند قیمت بازار نصف NAD آنهاست. در کشور ما برق ارزان است که البته بیشتر اوقات همین پول ارزان را هم نمی‌دهند. از این رو سرمایه‌گذار بخش خصوصی حاضر نیست سرمایه‌اش را به این بخش بیاورد.