جزئیات انتشار اوراق مرابحه سهام | سهام را به صورت اعتباری و قسطی بخرید

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بدهی سازمان بورس با اشاره به جزئیات انتشار اوراق مرابحه سهام، اعلام کرد در انتشار اوراق مرابحه سهام، سهام به ‌طور اعتباری و اقساطی خریداری می‌شود.

به گزارش توان تحلیل، به نقل از پایگاه خبری سنا، مرتضی چشان، رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس ضمن اشاره به جزئیات راه‌اندازی اوراق مرابحه سهام برای نخستین بار و چالش تامین مالی در شیوه‌های قدیمی، گفت: اوراق مالی اسلامی نوعی ابزار به حساب می‌آید که می‌تواند برای پیش‌برد بازار سرمایه موثر عمل کند.

چشان اظهار کرد: بسیاری از شرکت‌ها (همانند شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تولیدی و صنعتی، هلدینگ و…) نیازمند تامین مالی بوده و خرید مستقیم سهام از بازار سرمایه یکی از نیازهای آن‌ها به‌حساب می‌آید.

وی ادامه داد: تاکنون ابزار تخصصی برای خرید سهام از بازار وجود نداشته است و ابزارهای موجود، ابزارهای غیرمستقیمی همچون اوراق اجاره و خرید دِین وسایر بوده است.

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس بیان کرد: پیش‌تر متقاضی انتشار اوراق اجاره، دارایی را به نهاد واسط می‌فروخت و پس از انجام معامله دارایی‌ها، اجاره به شرط تملیک می‌شد و پس از آن منابع در اختیار متقاضی قرار می‌گرفت؛ شرکت نیز بعد از دریافت وجه حاصل از آن اقدام به خرید سهام می‌کرد.

چشان خاطرنشان کرد: در این بین بسیاری از شرکت‌ها که دارایی‌ آن‌ها در وثیقه بانک‌هاست و یا دارایی چندانی برای فروش ندارند (به ‌طور مثال شرکت‌هایی که فعالیت مالی دارند و از دارایی فیزیکی کافی برخوردار نیستند) با مشکل تامین مالی مواجه هستند و امکان استفاده از اوراق اجاره برای آن‌ها وجود ندارند.

انتشار اوراق اجاره مشکلاتی علاوه بر الزام وجود دارایی کافی دارد

وی تشریح کرد: انتشار اوراق اجاره علاوه بر الزام وجود دارایی کافی، مشکلات دیگری نیز دارد و همین مسئله تامین مالی را برای شرکت‌ها دشوار کرده است؛ به ‌طور نمونه در انتشار اوراق اجاره، دارایی‌ها باید توسط سه کارشناس رسمی دادگستری ارزش‌گذاری شود و شرکت‌ها متحمل هزینه‌ای بابت اخذ نظر کارشناسان می‌شدند؛ در گام بعدی نیز دارایی به‌ طور کامل به نهاد واسط فروخته می‌شد.

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس بیان کرد: علاوه بر صرف هزینه، رویه اخذ نظر کارشناسان رسمی دادگستری، امری زمان‌بر است و شرکت‌ها باید مدت زمانی را برای مکاتبات با کانون کارشناسان قوه قضایه برای معرفی ارزیابی و تکمیل فرآیندهای مربوط به آن طی کنند.

چشان اضافه کرد: همچنین پس از صدور آرا، تطابق اسناد و گزارش‌های کارشناسی مورد بررسی مجدد قرار می‌گیرد و در صورتی که مشکلی در نقل و انتقالات و یا ابهامات دیگری وجود نداشته باشد، دارایی در دفترخانه رسمی به نهاد واسط فروخته می‌شود. در حقیقت این موضوع دارای استعلامات مختص به خود بوده و مشمول هزینه‌ خواهد بود.

وی تاکید کرد: انتشار اوراق اجاره سهام دارای الزامات فقهی بوده که از جمله آن می‌توان گفت که نسبت دارایی‌های ثابت به خالص دارایی‌ها باید حداقل ۶۰ درصد باشد. همچنین این‌ دارایی‌ها در رهن و یا وثیقه نباشد و متقاضی تا پایان عمر اوراق باید نسبت یاد شده را حفظ کند.

چالش‌های قدیمی در اوراق مرابحه سهام برطرف شده است

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس بیان کرد: به‌ طور کلی، ابزارهایی که پیش‌تر وجود داشت، غیرمستقیم، هزینه‌بر و زمان‌بر بود اما این چالش‌ها در انتشار اوراق مرابحه سهام برطرف شده است.

سهام را می‌توان قسطی خرید

چشان در توضیح جزئیات انتشار اوراق مرابحه سهام، تصریح کرد: در واقع در ابزار جدید، می‌توان سهام را به ‌عنوان یک دارایی و به‌ طور اقساطی خریداری کرد؛ به عبارتی شرکت‌ها از این پس می‌توانند با خرید سهام، اوراق مرابحه منتشر کنند؛ بنابراین در ابزار جدید، امکان خرید سهام نیز مهیا شده به گونه‌ای که سهام نیز به‌ عنوان یک دارایی پایه به فرآیند انتشار اوراق مرابحه افزوده شده است.

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس ضمن تاکید بر اینکه در انتشار اوراق مرابحه سهام، سهام به ‌طور اعتباری و اقساطی خریداری می‌شود، تشریح کرد: با راه‌اندازی این ابزار، شرکت‌ها می‌توانند مستقیما درخواست خود را ارائه کنند و تامین مالی بشوند؛ ازاین‌رو متقاضیان بدون اینکه متحمل دشواری‌ها و هزینه‌های به‌کارگیری اوراق اجاره بشوند، طی یک فرآیند کوتاه و سهل تامین مالی خواهند شد.

وی اضافه کرد: شرکت‌ها پس از اعلام اینکه خواهان تامین مالی از این طریق هستند، منابع مورد نیاز خود را دریافت خواهند کرد (یعنی همانند اخذ وام، به‌ طور یکجا از دریافت وجه بهره‌مند می‌شوند) و شرکت‌ها پس از آن اقدام به خرید سهام مدنظر خود از طریق بازار سرمایه خواهند کرد.

چشان عنوان کرد: شرکتی که از طریق انتشار اوراق مرابحه سهام تامین مالی می‌کند، علاوه بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، ملزم به رعایت نسبت دارایی ثابت به خالص دارایی‌ها نیستند؛ چراکه این موضوع در «اجاره سهام» لحاظ شده است.

بررسی مدارک شرکت‌ها بلافاصله پس از اعلام تقاضای تامین مالی

این مقام مسئول سازمان بورس با اشاره اینکه شیوه‌های قدیمی همچون انتشار اوراق اجاره، تمام نیاز متقاضیان تامین مالی را برطرف نمی‌کرد و محدودیت‌هایی در استفاده از آن وجود داشت، مطرح کرد: یکی از مهم‌ترین ویژگی و کارکردهای اصلی اوراق مرابحه سهام این است که شرکت‌ها بلافاصله پس از اعلام تقاضا برای تامین مالی، مدارک و مستندات آن‌ها توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

چشان با بیان اینکه فرآیند انتشار اوراق مرابحه سهام به‌ این شکل بوده که نقدینگی به شرکت‌ و از شرکت نیز به بازار سرمایه (خرید سهام) تزریق می‌شود، گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار با ارائه این ابزار جدید، علاوه بر تسهیل‌گری در رفع نیاز شرکت‌ها، موجب تحریک طرف تقاضا در بازار سرمایه می‌شود؛ چراکه با به‌ کارگیری این ابزار، نقدینگی به‌ طور مستقیم به بازار سرمایه تزریق خواهد شد و همین امر منجر به توسعه این بازار خواهد شد.

وی ادامه داد: این ابزار می‌تواند دارایی و نقدینگی را در ریل‌گذاری صحیحی قرار بدهند و منابع را به‌ درستی هدایت کند؛ علاوه بر این موضوع انتشار اوراق تسریع پیدا خواهد کرد.

ربا در انتشار اوراق مرابحه سهام وجود ندارد

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس تاکید کرد: در انتشار اوراق مرابحه سهام مبلغی قرض داده نمی‌شود که در نهایت مشکل فقهی و ربا به‌ وجود بیاید، بلکه افرادی که سهام را به طور نقد می‌فروشند، خریداری شده و نهاد واسط به‌ طور اقساطی آن را به‌ فروش می‌رساند و عقد اسلامی شکل خواهد گرفت.

چشان گفت: در برخی عقود اسلامی همانند اوراق اجاره که خرید و فروش به‌ طور کامل انجام خواهد شد، ارزش‌گذاری و بررسی ریسک به ‌طور سخت‌گیرانه‌ انجام می‌شود؛ چراکه معامله به ‌طور تمام‌وکمال انجام خواهد شد و اگر بانی مبلغ را پرداخت نکند، دارایی فیزیکی به‌فروش خواهد رسید تا به این طریق با دارندگان اوراق تسویه‌ حساب بشود.

وی اضافه کرد: اما در ابزار جدید با به‌ کارگیری فروش اقساطی، فرآیند مربوط به‌ طور آسان‌ و روان‌تری انجام خواهد شد؛ چراکه شرکت‌ها توسط خود سازمان بورس بررسی می‌شوند و پس از آن منابع تحت اختیار متقاضی قرار خواهد گرفت؛ متقاضیان نیز در انتهای فرآیند به ‌طور مستقیم سهام خریداری می‌کنند و از آنجایی که بازار سهام نیز تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد، نظارت بهتری اعمال خواهد شد.