رونق در شاخص PMI کل اقتصاد و بخش صنعت در مهر 1402

شاخص PMI یک اندیکاتور پیشرو

شاخص PMI یا Purchasing Managers’ Index یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی است که مورد پذیرش اکثر کشور های توسعه یافته قرار دارد. شاخص PMI تصویر سریعی از شرایط اقتصاد کلان به ویژه وضعیت رونق و رکود در بخش های صنعت و خدمات ارائه می دهد. این شاخص که بر اساس پاسخ بنگاه های خصوصی به پرسشنامه ای بدست می آید، در بیش از 40 کشور دنیا محاسبه و منتشر می شود.

در شاخص PMI از پاسخ دهندگان خواسته می شود به 12 پرسش مطرح شده در قالب سه معیار وضعیت نسبت به ماه پیش ( بهتر شده، بدتر شده ویا تغییری نکرده است )، پاسخ دهند. در صورت انتخاب گزینه بیشتر از ماه قبل: عدد 1، گزینه بدون تغییر: عدد 0.5 و گزینه کمتر ازماه قبل: عدد صفر برای آن پرسش ثبت می شود. مجموع حاصل ضرب درصد پاسخگویان به هر یک از گزینه ها در عدد همان گزینه، مبین عدد شامخ در آن پرسش است. درنهایت معیار سنجش این شاخص عددی بین 0 تا 100 است.

PMI = (P1 × 1) + ( P2 × 0.5 ) + ( P3 × 0 )

P1 = درصد پاسخ‌هایی که بهبود وضعیت را گزارش می‌کنند.

P2 = درصد پاسخ‌هایی که هیچ تغییری در وضعیت را گزارش نمی‌کنند.

P3 = درصد پاسخ‌هایی که بدتر شدن وضعیت را گزارش می‌کنند.

شاخص PMI بالاتر از 50 در مقایسه با ماه قبل نشان‌دهنده رونق اقتصاد است. PMI زیر 50 نشان‌دهنده انقباض اقتصاد است و عدد 50 بیان‌‌کننده عدم تغییر در وضعیت اقتصادی می باشد.در کشورمان، مرکز پژوهش های اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران شاخص PMI یا مدیران خرید را برای کل اقتصاد و صنعت محاسبه و منتشر می کند.

شاخص PMI کل اقتصاد ایران در مهر ماه 1402، در همان سطح ماه قبل باقی ماند و عدد 54.15 را به ثبت رساند

شاخص PMI کل اقتصاد ایران در مهر ماه 1402، در همان سطح ماه قبل باقی ماند و عدد 54.15 را به ثبت رساند. در قسمت مولفه های اصلی که بالاترین ضریب اهمیت را دارند، میزان فعالیت های کسب و کار در سه ماه گذشته با رشد همراه بوده و در مهر 1402 با کمی رشد نسبت به ماه قبل به 58.6 رسید. میزان سفارش های جدید مشتریان نسبت به ماه قبل کمی افت داشته است اما همچنان در بالای سطح 50 قرار دارد. در مهر ماه مولفه قیمت خرید مواد اولیه ( 72.25 ) رشد داشته و به بیشترین مقدار در سه ماهه گذشته رسیده است و به دلیل رشد قیمت ارز و با بالا رفتن هزینه فعالیت های کسب و کار، شاخص قیمت محصولات تولید شده هم با ثبت عدد 59.96 بیشترین افزایش را طی 5 ماه اخیر از خردادماه به ثبت رسانده است. انتظارات نسبت به بهبود فعالیت کسب‌وکارها در مهرماه با ثبت عدد 65.78 خوش‌بینی فعالان اقتصادی را برای ماه آینده نشان می‌دهد اما شدت انتظارات خوش‌بینانه در مقایسه با ماه قبل (70.50) کاهش داشته است. اگرچه خوش‌بینی فعالان اقتصادی در بسیاری از ماه‌ها به دلیل نوسانات زیاد و غیرقابل پیش‌بینی بودن و بی‌ثباتی شرایط اقتصاد مطابق انتظار پیش نرفته است.

شاخص PMI بخش صنعت در بیشترین سطح در چهار ماهه اخیر

شاخص PMI در بخش صنعت در مهر 1402 با ثبت عدد 53.11 نسبت به ماه قبل بهبود یافته و بیشترین مقدار چهار ماهه اخیر را به ثبت رسانده است. در PMI بخش صنعت برخلاف PMI کل اقتصاد، میزان سفارش های جدید با رشد همراه بوده است. موجودی مواد اولیه در مهر ماه نسبت به ماه قبل کاهش شدیدی داشته و همانطور که در جدول زیر مشاهده می کنید، شاخص موجودی مواد اولیه از خرداد 1402 روند کاهشی داشته است. کمبود شدید نقدینگی و سرمایه در گردش، عدم تخصیص ارز و تسهیلات بانکی، عرضه محدود برخی از مواد اولیه در بورس کالا و با قیمت‌های بالا، ازجمله دلایل عمده کمبود مواد اولیه است که تولیدکنندگان مطرح کرده‌اند.

در مهرماه شاخص مقدار تولید محصولات با مقدار 53.38 اندکی بهتر از شهریورماه ثبت شده است، اگرچه تولید، اندکی از شرایط انقباضی ماه‌های قبل بیرون آمده است، اما اکثر شرکت‌ها وضعیت را در این ماه نیز مانند ماه قبل ارزیابی کرده‌اند. میزان صادرات کالا برای چهارمین ماه متوالی در زیر سطح 50 به ثبت رسیده است. قوانین مربوط به پیمان‌سپاری ارزی باعث شده تا بسیاری از تولیدکنندگان (به‌خصوص آن دسته که مواد اولیه خود را با ارز بازار آزاد تأمین می‌کنند) عملاً با صادرات در این شرایط متضرر شوند یا توجیه اقتصادی نداشته باشد. با توجه به این‌که رشد در بهبود تقاضای داخل بسیار اندک و تقاضای خارجی نیز با کاهش همراه بوده، به دلیل پیشی گرفتن تولید از میزان فروش، شاخص موجودی محصول در انبار مانند ماه قبل (58.19) افزایشی بوده و دومین بیشترین مقدار را در سری 61 ماهه به ثبت رسانده است.