تحلیل جهت انتظارات تورمی از طریق گزارش های ماهانه سه بانک بزرگ حاضر در بورس
در ابتدا بهتر است با اصطلاح نقدینگی آشنا شویم
نقدینگی یا سپرده های اشخاص نزد بانکها دارای دو جز پول و شبه پول است. پول یا همان سپرده های دیداری یا کوتاه مدت نزد بانکها و اسکناس در دست اشخاص، اصلی ترین شاخص جهت ارزیابی انتظارات تورمی می باشد بر این اساس افزایش نرخ رشد متغیر پول نشان دهنده نگرانی جامعه و فعالین اقتصادی از رشد قیمت ها است و مردم تلاش می کنند سپرده های ریالی خود را به دارای های فیزیکی و مالی مصون از تورم تبدیل کنند اما کاهش نرخ رشد پول نشان دهنده کاهش انتظارات تورمی در جامعه است و در این شرایط وقتی تب انتظارات تورمی پایین آید که غالباً ناشی از افت قیمت دلار است، معمولا فعالین اقتصادی سپرده های کوتاه مدت خود را به شبه پول یا سپرده های بلندمدت تبدیل می کنند و در این صورت نرخ رشد سپرده های بلندمدت یا شبه پول افزایش می یابد.
افت انتظارات تورمی به روایت آمار بانک مرکزی
طبق آمار رسمی بانک مرکزی از بخش پولی و بانکی کشور، نسبت پول به شبه پول در اردیبهشت 1402 حدود 35.17% بود که این عدد در خرداد 1402 به 34.64% رسیده است و انتظار می رود در گزارش های بعدی بانک مرکزی این نسبت همچنان به روند کاهشی خود ادامه دهد.
ارزیابی جهت انتظارات تورمی از طریق گزارش های ماهانه سه بانک بورسی
سه بانک ملت، تجارت و صادرات حدود 27% نقدینگی کل کشور را در اختیار دارند و تحلیل تغییرات ترکیب سپرده های این بانک ها میتواند به عنوان شاخصی برای ارزیابی جهت انتظارات تورمی باشد. طبق گزارش های ماهانه این بانک ها از اسفند 1401 تا پایان مهر 1402 نسبت سپرده های کوتاه مدت به کل سپرده های ریالی ( مجموع کوتاه مدت و بلندمدت ) این سه بانک روند کاهشی به خود گرفته است به عبارتی نرخ رشد سپرده های بلندمدت در این مدت در سه بانک ملت، تجارت و صادرات بیش از نرخ رشد سپرده های کوتاه مدت می باشد به عنوان مثال ارزش سپرده های بلندمدت بانک ملت در مهر 1402 نسبت به دی 1401 به میزان 27 درصد رشد داشته اما ارزش سپرده های کوتاه مدت در مدت مذکور تنها با 5 درصد رشد همراه بوده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که اشخاص حقیقی و حقوقی انتظارات تورمی پایینی برای آینده کوتاه مدت و میان مدت اقتصاد ایران متصور هستند.