تحلیل مقایسه ای بین شرکت های پتروشیمی تولید کننده اوره
تحلیل مقایسه ای بین شرکت های پتروشیمی تولید کننده اوره
مقایسه بین شرکت های تولید کننده اوره در بورس اوراق بهادار
شرکت پتروشیمی پردیس- شپدیس
▪️ خلاصه ای از شرکت : شرکت پتروشیمی پردیس در سال 1383 در 270 کیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر منطقه عسلویه در زمینی به مساحت 65 هکتار تاسیس شد.
سهامدار عمده شرکت پارسان وابسته به گروه غدیر است. کارخانه در سه فاز به بهره برداری رسید هر فاز به ظرفیت 680 هزار تن آمونیاک و 1075 هزار تن اوره جمعا 2040 هزار تن آمونیاک و 3225 هزار تن اوره
خوراک اصلی گاز طبیعی به همراه آب و برق و سرویس های جانبی که تماما از پتروشیمی #مبین طی قرارداد 25 ساله دریافت می شود.
خوراک گاز برای هر فاز 670 میلیون نرمال متر مکعب جمعا 2010 میلیون متر مکعب در سال – در عمل شرکت برای تولید هر تن آمونیاک بین 760 تا 780 متر مکعب گاز خوراک مصرف می کند.
شرکت خود واحد تولید آب شیرین و بخار با ظرفیت 300 متر مکعب و تن در ساعت دارد که سالانه 180 میلیون متر مکعب گاز سوخت نیاز دارد.
همچنین شرکت دارای اسکله اختصاصی برای صادرات ، سه مخزن ذخیره سازی آمونیاک جمعا به ظرفیت 60 هزار تن ، چهار انبار ذخیره سازی اوره جمعا 200 هزار تن ، نقاله 1600 متری از کارخانه تا اسکله ، چهار خط کیسه پر کنی اوره جمعا 200 تن در ساعت ، جایگاه بارگیری زمینی توسط کامیون می باشد.
همچنین فروش صادراتی شرکت به نرخ FOB خلیج فارس و با دلار آزاد قیمت گذاری می شود. بدلیل شرایط تحریمی قیمت های فروش شرکت از سطح منطقه بین 30 تا 40 دلار کمتر است.
▪️سلامت مالی : شرکت دارای خالص سرمایه در گردش مثبت و مناسب است . نسبت جاری 2.8 مرتبه – امسال بخشی از وام های بانکی تسویه شد – نسبت بدهی شرکت در سطح 29 درصد و مناسب است . سرمایه شرک 600 میلیارد تومن سود انباشته 7200 میلیارد تومن که 12 برابر سرمایه است – در مجموع شرایط نقدینگی و ترازنامه شرکت مطلوب است . تنها نکته در مورد حسابها فروش های داخلی به شرکت خدمات حمایتی هست که علی رغم اینکه دولت طبق قانون قبول کرده به نرخ بورس کالا اوره از شرکت بخرد اما فعلا پولی به شرکت نمی دهد و این طلب ها در حال انباشت شدن است. از مهر 97 تا مهر 99 این طلب به 2100 میلیارد تومن رسیده .
▪️سود آوری آتی: شرکت با 90 درصد ظرفیت در حال فعالیت هست . 73 درصد از تولیدات صادراتی و بقیه فروش داخلی است . برای سال 1400 با فرض دلار 25 هزار تومنی ، نرخ اوره 215 دلاری و نرخ گاز 9 سنتی به مارجین سود ناخالص 62 درصد می رسیم . برای سال 1400 با فرض ثبات دلار سود تسعیر ارز نداریم و سایر هزینه های عمومی با 30 درصد رشد به سود هر سهم 1354 تومن می رسیم . یعنی پی ئی فوروارد 8.1 مرتبه با قیمت 11000 تومن
شرکت پتروشیمی کرمانشاه- کرماشا
▪️ خلاصه ای از شرکت : اجرای طرح اوره و آمونیاک پتروشیمی کرمانشاه در سال 1375 در نزدیکی شهرستان هرسین کرمانشاه در زمینی به مساحت 282 هکتار شروع و در سال 1387 به بهره برداری رسید.
سهامدار عمده ، شرکت پارسان وابسته به گروه غدیر است. کارخانه در دو فاز طراحی گردیده که فاز اول آن با ظرفیت 686 هزار تن اوره و 396 هزار تن آمونیاک در حال بهره برداری بوده و فاز دوم آن به ظرفیت 660 هزار تن اوره و 396 هزار تن آمونیاک با 37 درصد پیشرفت در دست ساخت می باشد تامین مالی طرح توسعه بر اساس منابع ارزی تعریف گردیده که بدلیل مشکلات و نبود ارز چشم انداز مشخصی ندارد . اخیرا سهامداران عمده اقداماتی برای تامین ارز از محل صادرات سایر شرکت های گروه در دست دارند که در صورت موفقیت تامین منابع ، طرح در سال 1403 به بهره برداری می رسد.
گاز خوراک و گاز سوخت کارخانه ( گاز طبیعی) از طریق خط لوله سراسری گاز توسط شرکت ملی گاز ایران تامین می شود . از کل گاز دریافتی کارخانه 57 درصد آن بابت خوراک و 43 درصد آن بابت سوخت مصرف می شود. سایر نیازمندی های کارخانه از قبیل آب خام و بخار توسط خود کارخانه تولید و برق آن نیز از طریق نیروگاه اختصاصی 15.5 مگاواتی داخل کارخانه تامین می شود. بنابراین این شرکت بر خلاف #شپدیس از نظر نیازمندی های یوتیلیتی خودکفا و هیچ وابستگی ئی ندارد .
مصرف گاز (خوراک و سوخت ) کارخانه برای فاز اول آن 62000 متر مکعب در ساعت است . که سالانه حدودا 527 میلیون متر مکعب می شود. نرخ گاز سوخت طبق مصوبات دولت هر سال تعیین (آخرین نرخ 2891 ریال)و نرخ گاز خوراک بر اساس فرمول معدل قیمت های جهانی و داخلی و با توجه به نرخ ارز نیمایی تعیین می گردد.
در حال حاضر کارخانه با 90 درصد ظرفیت تولید دارد. در ماه های سرد سال با کاهش افت فشار گاز احتمال توقف یا کندی موقت در تولیدات وجود دارد . محصولات نیز به کشورهای عراق ارمنستان و ترکیه از طریق زمینی و دریایی صادر می شود. #کرماشا نیز همانند سایر اوره ای ها موظف به تامین نیازهای اوره ای داخل شامل سازمان خدمات حمایت کشاورزی و سایرین می باشد و البته مشکلات خاص خود مانند عدم وصول طلب از دولت نیز وجود دارد.
▪️ سلامت مالی : سرمایه در گردش شرکت مثبت و در سطح مناسب است . نسبت جاری 1.7 مرتبه و نسبت بدهی 29 درصد می باشد. بدلیل داشتن طرح توسعه در سال جاری از اهرم بدهی بانکی استفاده شد بنظر می رسد شرکت قصد دارد تا طرح توسعه را هر طور شده به اتمام برساند . سرمایه شرکت 353 میلیارد تومن هست که از سال 1394 افزایش سرمایه ای نداشته علی رغم اینکه منابع سود توزیع نشده بسیار خوبی نیز در شرکت وجود دارد .( سود انباشته 4.2 برابر سرمایه شرکت است) – در مجموع شرایط نقدینگی شرکت مناسب است نکته منفی و یا ابهام در ترازنامه دیده نمی شود.
▪️ سودآوری آتی : شرکت با 90 درصد ظرفیت فعالیت دارد . پیش بینی می شود با همین ظرفیت در سال 1400 نیز ادامه دهد . چنانچه برای سال 1400 دلار 25 هزار تومنی ، نرخ اوره 215 دلاری نرخ آمونیاک 110 دلاری و نرخ گاز 9 سنتی در نظر بگیریم به مارجین سود ناخالص 66 درصد می رسیم . برای سال 1400 با فرض ثبات دلار سود یا زیان تسعیر ارز نداریم و سایر هزینه های عمومی با 30 درصد رشد به سود هر سهم 514 تومن می رسیم . یعنی پی ئی فوروارد 8.4 مرتبه ( قیمت فعلی 4089 تومن) – البته محاسبات ما برای سود سال 1399 نیز 467 تومن می باشد.
شرکت پتروشیمی خراسان -خراسان
▪️ خلاصه ای از شرکت : شرکت پتروشیمی خراسان در سال 1369 در زمینی به مساحت 204 هکتار واقع در 17 کیلومتری جاده بجنورد شیروان تاسیس و در سال 1375 به بهره برداری رسید.
سهامدار عمده شرکت تاپیکو و بخشی نیز در اختیار پارسان است. محصولات تولیدی شامل آمونیاک ، اوره و کریستال ملامین می باشد . ظرفیت کارخانه برای 330 روز کاری و در سه شیفت به شرح زیر است:
آمونیاک 330 هزار تن
اوره پریل ( محصول نهایی) 495 هزار تن
اوره مذاب ( محصول میانی – ماده اولیه کریستال ملامین) 66 هزار تن
کریستال ملامین 20 هزار تن
کارخانه تقریبا با تمام ظرفیت کار می کندو مشکلی در تولید ندارد . خوراك اصلي اين مجتمع گاز طبيعي به میزان 258 میلیون متر مکعب بوده که از شبكه سراسري گاز (خانگيران ) تامين ميشود.
▪️ سلامت مالی : سرمایه در گردش شرکت مثبت و در سطح بسیار خوبی است.نقدینگی شرکت آن قدر مناسب است که سالانه از محل سپرده گذاری آنها تا 120 میلیارد تومن سود دریافت می کند – نسبت جاری 2.35 مرتبه و نسبت بدهی 41 درصد می باشد. این شرکت هیچ گونه بدهی بانکی ندارد و تنها بدهی بزرگ آن سود سهام تسویه نشده با سهامدارانش است. سرمایه شرکت 179 میلیارد تومن است که از سال 1384 نیز هیچ گونه افزایش سرمایه ای نداشته . شرکت با درصد توزیع سود سالانه متوسط بالای 90 درصد 4 برابر سرمایه خود سود انباشته دارد – در مجموع شرایط نقدینگی شرکت مناسب است و تنها نکته این شرکت همانند سایر شرکت های اوره ی درگیر شدن بخشی از منابع آن ( فعلا 300 میلیارد تومن) بعلت فروش اوره حمایتی به دولت است که متاسفانه این فرآیند برای همه اوره ای ها از نیمه دوم سال 1397 شروع شده و مشخص نیست که تا کجا قرار است ادامه یابد.
▪️ سودآوری آتی : شرکت در تابستان سال 1399 با خرج 20 میلیارد تومن اورهال کامل انجام داد . کاتالیست ها در شهریور ماه شارژ شدند . بنابراین برای سال 1400 می توانیم تا 100 درصد ظرفیت تولید در نظر بگیریم . بنابراین با مفروضات دلار 25 هزار تومنی ، نرخ اوره 215 دلاری نرخ آمونیاک 110 دلاری ، نرخ ملامین 975 دلاری و نرخ گاز 9 سنتی به مارجین سود ناخالص 81 درصد می رسیم . برای سال 1400 با فرض ثبات دلار سود یا زیان تسعیر ارز نداریم و سایر هزینه های عمومی با 30 درصد رشد و درآمد سپرده گذاری 120 میلیارد تومنی به سود هر سهم 1162 تومن می رسیم . یعنی پی ئی فوروارد 6 مرتبه ( قیمت امروز 6975 تومن ) – البته محاسبات ما برای سود سال 1399 نیز 980 تومن می باشد.
شرکت پتروشیمی شیراز- شیراز
▪️ خلاصه ای از شرکت : شرکت پتروشیمی شیراز بعنوان اولين واحد توليدی صنايع پتروشيمی ايران در سال 1342 در زمینی به وسعت 300 هکتار واقع در 45 کيلومتری شهر شيراز، در مجاورت رودخانه کر و در نزديکی مرودشت تاسیس شد. شروع فعالیت کارخانه با واحد سودا اش Soda ash در سال 1352 بود . واحد اول اوره و آمونیاک در سال 1364 به مجتمع اضافه شد ، واحد متانول در سال 1369 وارد مدار شد و نهایتا طرح توسعه اوره و آمونیاک دوم نیز در سال 1395 به بهره برداری رسید. با افتتاح این طرح ، پتروشیمی شیراز رتبه دوم در تولید اوره و آمونیاک در کشور را بعد از شپدیس بدست آورد . این شرکت از نظر تامین سرویس های جانبی نیز خودکفاست.
سهامدار عمده شرکت پارسان و بخشی نیز در اختیار فارس است. تولیدات اصلی آمونیاک و اوره است اما محصولات تکمیلی از قبیل نیترات آمونیوم Ammonium Nitrate ( نوعی کود شیمیایی) ، اسید نیتریک Nitric acid ( اسید قوی برای تهیه کود ) ، متانول و گاز آرگون ( مورد مصرف برای شیشه های دو جداره ) نیز تولید می کند. به نسبت سایر شرکت های هم گروه تنوع سبد محصولات بهتری دارد که در برابر شرایط نوسانی بازار جهانی اوره مصون تر است. کل ظرفیت اسمی محصولات کارخانه برای 330 روز کاری 3.249.700 تن می باشد که اقلام عمده آن به شرح زیر است:
آمونیاک 1005 هزار تن
اوره ( محصول نهایی) 1567 هزار تن
نیترات آمونیوم 214.5 هزار تن
متانول 84 هزار تن
کارخانه با تمام ظرفیت فعال و حتی ارقام بیش از ظرفیت نیز تولید دارد . خوراك اصلي اين مجتمع گاز طبيعي به میزان 825 میلیون متر مکعب بوده که از شرکت ملی گاز ایران تامين ميشود. همچنین کارخانه 875 میلیون متر مکعب گاز طبیعی بعنوان سوخت نیاز دارد.
▪️ سلامت مالی : شرکت تا حدودی درگیر وام ها و بدهی ها ارزی هست . حدود 89 میلیون یورو به صندوق ذخیره ارزی بدهکار است و 29 میلیون یورو هم به شرکت ملی پتروشیمی ، از طرفی هم فروش های داخلی که به شرکت خدمات حمایتی دارد منجر به کندی جریان نقد می باشد. همچنین بدلیل سابقه قدمت کارخانه و از گذشته در استخدام بودن پرسنل رسمی شرکت نفت که اکنون بازنشسته می باشند هر سال منابع زیادی بابت جبران ما به التفاوت بازنشستگی به شرکت تحمیل می شود. در مجموع خالص سرمایه در گردش شرکت چندان مناسب نیست و نسبت جاری در سطح یک مرتبه و نسبت بدهی بدلیل عوامل گفته شده 64 درصد می باشد. سرمایه شرکت 510 میلیارد تومن و با وجود داشتن سود انباشته 4.5 برابر سرمایه ، شرکت از سال 1393 افزایش سرمایه ای نداشته است . و از طرفی نیز درصد تقسیم سود شرکت مناسب نیست . در مجموع می توان گفت شرایط نقدینگی شرکت نامناسب اما رو به بهبود است. و نکته آخر اینکه از آنجایی که وام ارزی شرکت برای طرح اوره بوده شرکت طبق استاندارد حسابداری شماره 16 زیان تسعیر ارز را به بهای تمام شده دارایی های ثابت منتقل کرده که اثراتش رو در آینده با افزایش هزینه استهلاک در صورت سود و زیان می بینیم .
▪️ سودآوری آتی : تولیدات شرکت در ظرفیت کامل هست و حتی بیشتر هم تولید دارد . سطح تولیدات برای سال 1400 برابر با تولید سال 99 و کمی بیشتر در نظر می گیریم . بنابراین با مفروضات دلار 25 هزار تومنی ، نرخ اوره 215 دلاری نرخ متانول 240 دلاری و نرخ گاز 9 سنتی به مارجین سود ناخالص 63 درصد می رسیم . برای سال 1400 با فرض ثبات دلار سود یا زیان تسعیر ارز نداریم و سایر هزینه های عمومی با 30 درصد رشد و با فرض هزینه های پرسنل شرکت نفت 450 میلیارد تومنی به سود هر سهم 974 تومن می رسیم . یعنی پی ئی فوروارد 5.7 مرتبه ( قیمت امروز 5575 تومن ) – همچنین محاسبات ما برای سود سال 1399 نیز 601 تومن می باشد.
شرکت کود شیمیایی کود اوره لردگان- شلرد
▪️ خلاصه ای از شرکت : مجوز تاسیس شرکت کود شیمیایی اوره لردگان در راستای طرح توازن شرکت ملی پتروشیمی در سال 1385 صادر و این شرکت عملا در سال 1387 در زمینی به وسعت 100 هکتار واقع در روستای مال خلیفه از توابع شهرستان لردگان تاسیس شد. عملیات اجرایی ساخت این مجتمع در اوایل دهه 90 آغاز و سرانجام در آذر ماه 1399 به پایان و پروژه به بهره برداری رسید .
سهامدار عمده شرکت پترول است. ظرفیت تولیدات شرکت شامل آمونیاک 670 هزار تن و اوره 1075 هزار تن می باشد. خوراک مجتمع گاز طبیعی به مقدار 905 میلیون متر مکعب در سال پیش بینی شده است.
▪️ سلامت مالی : پروژه در آذر ماه 99 به بهره برداری رسید. هنوز برآوردی از میزان تولید و فروش و اینکه شرکت توانایی تولید تا چند درصد ظرفیت دارد را اعلام نشده است . از نظر ریالی تا کنون برای این پروژه 20 هزار میلیارد تومن هزینه شده که بخش زیاد آن ناشی از تفاوت نرخ ارز و هزینه های مالی مرتبط با آن می باشد . شرکت حدودا 19 هزار میلیارد تومن بدهی دارد که بیشتر آن نیز ارزی است ( معادل 700 میلیون دلار ) . باز پرداخت بدهی های ارزی بزرگترین چالش نقدینگی شرکت در دوران بهره برداری می باشد .
▪️ سودآوری : علاوه بر متغیر های مهمی از قبیل نرخ دلار و نرخ گاز و نرخ اوره جهانی اقلامی از قبیل رویه شرکت در احتساب هزینه استهلاک به هزینه های دوره و یا تخصیص زیان تسعیر ارز به عملیات دوره می تواند سود یا زیان شرکت به مقدار زیاد تحت تاثیر قرار دهد . طی یک برآورد خوشبینانه هزینه های مالی بین 600 تا 800 میلیارد تومن در سال برآورد می گردد و از طرفی با فرض متوسط نرخ استهلاک 6 درصد سالانه برای 20 هزار میلیاد تومن هزینه استهلاک 1200 میلیارد تومن برآورد می گردد. بنابراین در یک سناریوری خوشبینانه با فرض تولید و فروش برای سال 1400 در سطح 70 درصد ظرفیت اسمی می توان سود هر سهم را حداکثر تا 38 تومن برآورد نمود البته با این فرض که نرخ دلار فراتر از 25 هزار تومن فعلی نرود.
جمع بندی
در این تحلیل نگاهی اجمالی به پنج شرکت اوره ساز و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها داشتیم . بزرگترین اوره ساز ایران شپدیس موقعیت استراتژیک برای صادرات در بندر عسلویه دارد شرایط مالی مستحکم همراه با سودآوری مناسب از ویژگی های این نماد می باشد . نماد شیراز با تنوع سبد محصولات ریسک کمتری نسبت به سایرین دارد اما بدهی های ارزی آن نقطه ضعف شرکت محسوب می شود . نماد #کرماشا در نزدیکی مرز عراق موقعیت بازار صادراتی به ترکیه و عراق را دارد سودآوری فعلی و نسبت های پی ئی فوروارد کمتر نسبت به سایرین به همراه طرح توسعه از نکات مهم شرکت در آینده است که مورد توجه می باشد. نماد خراسان بازار صادراتی افغانستان و ترکمنستان را دارد . داشتن محصول ملامین با ارزش افزوده بیشتر و بازار انحصاری آن در ایران این نماد را در شرایط مالی و نقدینگی بسیار مناسبی قرار داده است از طرفی نیز این شرکت با کمترین سرمایه در گروه اوره همراه با تقسیم درصد بالای سود مجمع و همچنین پتانسیل افزایش سرمایه از محل انباشته آن را در شرایط مناسبی قرار داده است . آخرین شرکت گروه اوره نماد #شلرد است که بدلیل استفاده زیاد از اهرم مالی تا حدودی شرایط سودآوری آتی برای سهامداران خود را سخت کرده است. از پنج شرکت بررسی شده #شپدیس خراسان و کرماشا شرایط بنیادی نسبتا بهتری داشتند .این سه نماد وضعیت بنیادی نزدیک به هم دارند اما با در نظر گرفتن نسبت های سلامت مالی و سودآوری می توان نماد خراسان را در اولویت اول و نماد های شپدیس و کرماشا در رتبه های بعدی طبقه بندی کرد.
99/09/24